گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: دونالد ترامپ با گسترش حضور نظامی آمریکا در سواحل ونزوئلا، بار دیگر به سراغ نسخهای قدیمی از سیاست خارجی واشنگتن رفته است؛ نمایش قدرت نظامی برای تحمیل اراده سیاسی.
روزنامه فایننشال تایمز نوشته، هدف از استقرار ناوها و جنگندههای آمریکایی در دریای کارائیب، وادار کردن نیکولاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا و حلقه نزدیکان او به ترک قدرت است.
این در حالی است که مأموریت این نیروها در دریای کارائیب در ابتدا با شعار «مبارزه با قاچاق مواد مخدر» آغاز شده بود؛ ادعایی که حالا بسیاری آن را صرفاً پوششی برای عملیات تغییر رژیم میدانند.
نفت، طلا و سیاست؛ انگیزههای پنهان در پس تهدید نظامی
در ونزوئلا، منابع عظیم نفت، طلا و فلزات گرانبها نهتنها در کانون مناقشه داخلی، بلکه در محاسبات ژئوپلیتیکی آمریکا نیز جایگاهی کلیدی دارند.
به باور ناظران، ترامپ همان مسیری را دنبال میکند که پیشتر در کشورهای دیگری چون عراق و لیبی دیده شده است؛ استفاده از شعارهای دییلماتیک برای دستیابی به منافع اقتصادی و ژئوپلیتیکی.
رایان برگ، تحلیلگر ارشد در اندیشکده CSIS، اذعان کرده است که مأموریت آمریکا بهتدریج از مبارزه با مواد مخدر به عملیات فروپاشی نظام سیاسی ونزوئلا بدل شده است.
در این میان، برخی منابع واشنگتن از افزایش نفوذ چهرههای تندرو مانند مارکو روبیو وزیر خارجه خبر میدهند؛ سیاستمدارانی که معتقدند تنها زبان زور میتواند دولت مادورو را به زانو درآورد.
اما ناظران مستقل هشدار میدهند که چنین رویکردی میتواند کشور آمریکای جنوبی را به ورطهای مشابه لیبی یا عراقِ پس از مداخله نظامی آمریکا بکشاند. یکی از فعالان اقتصادی آمریکایی در این باره میگوید: «ترامپ در ونزوئلا به دنبال نفت و طلاست، نه دموکراسی. او میخواهد شرکتهای آمریکایی دوباره در آنجا سرمایهگذاری کنند. تغییر رژیم برایش بهانه است.»
تکرار سناریوی آشنا: نمایش قدرت بهجای دیپلماسی
در حالی که رسانههای آمریکایی تصاویر جنگندهها، بمبافکنهای B-52 و ناوهای جنگی را در نزدیکی سواحل ونزوئلا منتشر میکنند، مادورو نیز رزمایشهایی گسترده را با شعار «مقابله با تجاوز یانکیها» آغاز کرده است.
تحلیلگران نظامی بر این باورند که ارتش ونزوئلا از آمادگی بالایی برای رویارویی با آمریکا برخوردار نیست، اما مادورو حدود یک میلیون نیروی وفدار دارد که در صورت لزوم، وارد میدان خواهند شد.
به نظر میرسد ترامپ، که همواره علاقهمند به سیاستهای نمایشی و پر سر و صدا بوده، بار دیگر میکوشد تا از نمایش قدرت نظامی بهعنوان ابزاری برای تحکیم تصویر رهبری قاطع خود استفاده کند. اما تجربههای پیشین نشان دادهاند که چنین سیاستهایی در آمریکای لاتین نه تنها ثبات نمیآفرینند، بلکه خشم و بیاعتمادی ملتها نسبت به واشنگتن را تشدید میکنند.