مجتمع کوه شاین آمریکا در دل کوههای کلورادو، به عنوان تنها سازه نظامی شناخته میشود که رسماً برای تحمل انفجار هستهای چند مگاتنی طراحی شده است.
به گزارش گجت نیوز، بحرانهای اخیر منطقه و جهان در کنار سیاست خارجی پرنوسان ایالات متحده که بهطور مستمر تنشها را در سطح جهانی افزایش میدهند، زمینهساز نگرانیهای شدیدی در واشنگتن شدهاند که مستلزم راهحلهای دفاعی غیرقابل نفوذ هستند. طبق آخرین اخبار نظامی، همین ملاحظات و نگرانیها موجب شده تا مجتمع کوه شاین که در عمق کوههای کلرادو اسپرینگز جای گرفته، نه یک پناهگاه ساده بلکه به عنوان قدرتمندترین مرکز فرماندهی نظامی آمریکا و مهمترین زیرساخت بقای ملی تعریف شود و همواره در اوج آمادگی عملیاتی باقی بماند.
مجموعه تهدیداتی که ایالات متحده در حال حاضر با آنها روبرو است، شامل طیف وسیعی از اقدامات نظامی و غیرنظامی است. از جمله گشتزنیهای تحریکآمیز جتهای جنگنده روسیه در نزدیکی مرزهای هوایی تحت کنترل آمریکا و کانادا، یا نفوذ بالونهای جاسوسی چین که نیازمند رصد مستمر فضای نزدیک زمین و واکنش سریع فرماندهی دفاع هوافضای آمریکای شمالی است. در کنار این تهدیدات فیزیکی، گسترش بیسابقه حملات سایبری هدفمند و گسترده، زیرساختهای حیاتی ایالات متحده را تحت فشار قرار داده است، اما نگرانکنندهترین سناریو، احتمال وقوع جنگ هستهای تمامعیار است که شاین ماونتین از اساس برای مقابله در برابر انفجار هستهای چند مگاتنی ساخته شده است.
مجتمع کوه شاین آمریکا که در تاریخ نظامی ایالات متحده به عنوان مهمترین مرکز بقای استراتژیک شناخته میشود، در حقیقت پست فرماندهی فوق محرمانه NORAD (فرماندهی دفاع هوافضای آمریکای شمالی) و فرماندهی شمالی ایالات متحده است که در اعماق رشتهکوههای کلرادو اسپرینگز پنهان شده است. این دژ مستحکم نه تنها یک مرکز عملیاتی، بلکه به عنوان آخرین سنگر دفاعی و مرکز تداوم دولت در صورت وقوع یک حمله فاجعهبار و غیرقابل مهار به خاک آمریکا ایفای نقش میکند.
ساختار این مجتمع که در عمق کوهستان جای گرفته، بهطور متفاوتی گزارش شده است. هرچند عمق آن در برخی منابع تا ۱.۶ کیلومتر زیر قله کوه برآورد میشود، اما دسترسی به آن معمولاً از طریق یک تونل صخرهای به طول حدود ۱.۶ کیلومتر صورت میگیرد و خود مجموعه در حدود ۶۰۰ متر زیر گرانیت سخت قرار دارد تا حداکثر مقاومت در برابر حملات سطحی تأمین شود.
اهمیت رسانهای و محرمانگی این تأسیسات بهاندازهای است که اخیراً، شبکه خبری نیوزنیشن موفق به کسب یک دسترسی انحصاری به فضای داخلی این دژ شده و بخشهای محدودی از این پایگاه سری را برای عموم به تصویر کشیده است. این پناهگاه فوق امن که ساخت آن در سال ۱۹۶۶ در اوج تنشهای جنگ سرد تکمیل شد و حدود ۱۶ کیلومتری جنوب غربی کلرادو اسپرینگز واقع است، با هدف اولیه عمل به عنوان یک پست فرماندهی عملیاتی در مقابل حملات هستهای شوروی طراحی شد.
مقامات نظامی مسئول تأکید میکنند که مهندسی بینظیر این مرکز به آن اجازه میدهد تا در برابر یک انفجار هستهای چند مگاتنی مقاومت کند. این میزان قدرت انفجاری معادل ۱۰۰۰ برابر قویتر از بمب اتمی هیروشیما برآورد میشود و مقاومت آن در برابر تخریب سطح زمین حتی از فاصله نزدیک ۲.۴ کیلومتری تضمین شده است، که این مقاومت به دلیل قرارگیری تجهیزات داخلی بر روی فنرها و کمکفنرهای عظیم فولادی برای جذب شوک لرزهای است.
مجتمع کوه شاین آمریکا از لحاظ طراحی عملیاتی، مانند یک شهرک خودکفا و ایزوله عمل میکند تا بتواند پرسنل و عملیات فرماندهی را برای مدت طولانی و بدون وابستگی به زیرساختهای سطحی حفظ کند. این خودکفایی شامل مجتمع مجهز به نیروگاه برق مستقل برای تأمین دائمی توان الکتریکی مورد نیاز برای سیستمهای رصد و ارتباطات، سیستمهای پیشرفته گرمایش و سرمایش برای تنظیم دما و فیلتراسیون هوا در محیط بسته، و مهمتر از همه دریاچههای زیرزمینی ذخیره آب است که یک منبع پایدار برای مصرف و پشتیبانی از سامانههای خنککننده فراهم میآورد.
همچنین برای تضمین بقای طولانیمدت، ذخیره غذایی و منابع زیستی این دژ برای دورهای بسیار طولانی کافی است، هرچند جزئیات دقیق و محتوای این ذخایر بهطور کامل در فهرست اسناد محرمانه نظامی باقی میمانند تا از آسیبپذیری احتمالی جلوگیری شود.
فرماندهی عملیات این دژ استراتژیک و حیاتی بر عهده ژنرال چهار ستاره گرگوری گیلوت قرار دارد که همزمان عهدهدار مسئولیتهای فرماندهی ستاد فرماندهی شمال آمریکا و نوراد است. ژنرال گیلوت مستقیماً مسئولیت حفاظت کامل از ایالات متحده و کانادا را در برابر یک طیف وسیعی از تهدیدات نامتقارن و متعارف بر عهده دارد که شامل رصد و مقابله با نفوذهای هوایی مانند جتهای جنگنده متخاصم و بالنهای جاسوسی استراتژیک، مبارزه با چالشهای امنیتی مرزی مانند قاچاق گسترده مواد مخدر و از همه مهمتر، آمادگی دائمی در مقابل حملات احتمالی هستهای است.
پروژه عظیم ساخت این مرکز که به عنوان یک شاهکار مهندسی دوران جنگ سرد شناخته میشود، بهطور رسمی در سال ۱۹۶۱ با عملیات گسترده حفاری در کوه شاین آغاز شد که مستلزم جابجایی و استخراج ۶۹۳,۰۰۰ تن گرانیت خالص از دل کوه بود. این عملیات پس از شش سال کار بیوقفه، در سال ۱۹۶۷ با هزینه نهایی ۱۴۲.۴ میلیون دلار به اتمام رسید.
مجتمع کوه شاین فضایی به مساحت ۲ هکتار را در زیر کوه اشغال کرده و شامل ۱۵ ساختمان مجزا است که همگی بهطور مستقل از یکدیگر و از سازه غار اصلی نصب شدهاند. امروز، این مجتمع به عنوان مرکز عملیات مشترک جایگزین برای NORAD و USNORTHCOM عمل میکند و مسئولیت نگهداری و تضمین آمادگی دائمی آن بر عهده پایگاه فضایی دلتا ۱ مستقر در پایگاه نیروی فضایی پترسون و تحت نظارت مستقیم نیروی فضایی ایالات متحده است.
کلیه ساختمانهای داخلی مجتمع کوه شاین آمریکا بر روی فنرهای جاذب شوک عظیم قرار گرفتهاند که شوکهای ناشی از یک انفجار هستهای سطح زمین را تا حد زیادی خنثی میکنند تا عملیات بدون وقفه ادامه یابد. این مجتمع علاوه بر مقاومت در برابر حملات هستهای، برای محافظت کامل در برابر تهدیدات نوین دیگری چون آلودگیهای شیمیایی، بیولوژیکی و رادیولوژیکی، حملات پیچیده تروریسم سایبری و همچنین محافظت در برابر آسیبهای ناشی از پالسهای الکترومغناطیسی، که میتوانند تجهیزات الکترونیکی را بهطور گسترده از کار بیندازند طراحی شده است.
در قلب عملیات زیرزمینی این کوه، مرکز فرماندهی نوراد واقع شده که به «عرشه نبرد» (Battle Deck) مشهور است. این عرشه مدرن در صورت وقوع یک حمله فاجعهبار، به قلب تپنده عملیات نظامی تبدیل خواهد شد و مرکز هماهنگی و تصمیمگیری نهایی برای رهبران نظامی ارشد ایالات متحده و کانادا جهت مدیریت بحران خواهد بود.
این مجتمع یکی از شعب رستوران سابوی را دل خود جای داده است که بهطور کنایهآمیزی با عبارت «به امنترین سابوی روی زمین خوش آمدید» از بازدیدکنندگان پذیرایی میکند. ژنرال گیلوت با ابراز اطمینان کامل به سطح آمادگی دفاع ملی اظهار میدارد: «این مجموعه به واقع ارزش هر آنچه که در اوایل دهه شصت برای آن پرداخت شده است را دارد. ما بهترین و متعهدترین اعضای ارتش را داریم که روی عملکرد و آمادگی آن کار میکنند و ما همواره در حالت آمادهباش کامل هستیم.»