دولت فرانسه با افزایش فشارها بر سر امنیت موزهها روبهرو است، درحالی که پلیس همچنان در جستوجوی سارقان جواهرات گرانبها از موزه لوور، پربازدیدترین موزه جهان است؛ سرقتی که تنها هفت دقیقه به طول انجامید.
«ژرالد دارمانن» (Gérald Darmanin)، وزیر دادگستری فرانسه در گفتوگو با رادیوی «France Inter» گفت: «آنچه مسلم است این است که ما شکست خوردیم، چون افرادی توانستند در وسط پاریس یک بالابر اثاثیه پارک کنند، چند نفر را در عرض چند دقیقه بالا بفرستند تا جواهرات گرانبها را بدزدند و تصویری فاجعهبار از فرانسه ارائه دهند.»
«لوران نونز» (Laurent Nuñez)، وزیر کشور فرانسه نیز دستور داد تا همه فرمانداران در سراسر فرانسه فورا اقدامات امنیتی مربوط به حفاظت از موزهها و اماکن فرهنگی را بازبینی کنند و در صورت نیاز، اقدامات حفاظتی را تقویت کنند.
بر اساس گزارشی از حسابرسی دولتی فرانسه که قرار است ماه آینده منتشر شود، در یکسوم از تالارهای «لوور» دوربین امنیتی وجود ندارد. در این گزارش از تاخیرهای «قابلتوجه» و «دائمی» در نوسازی تجهیزات موزه انتقاد شده است.
این گزارش که به دست «France Inter» رسیده و بازه زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ را پوشش میدهد، به تاخیر در بهروزرسانی سیستمهای امنیتی موزه اشاره دارد. برای مثال، تنها یکچهارم از یکی از بالهای موزه تحت پوشش نظارت تصویری است.
«الکساندر پورتیه» (Alexandre Portier) از حزب راستگرای جمهوریخواهان (Les Républicains) و رئیس کمیسیون امور فرهنگی پارلمان، خواستار تشکیل کمیته تحقیق پارلمانی شد تا «بازاندیشی کلی درباره نحوهی حفاظت از میراث فرهنگی» شکل گیرد.
در حالی که جستوجوی عاملان ادامه دارد، تیمی متشکل از ۶۰ بازپرس روی این نظریه کار میکنند که این حمله احتمالا توسط یک گروه سازمانیافته جنایی برنامهریزی و اجرا شده است.
آنها در حال بررسی تصاویر دوربینهای مداربسته و همچنین وسایل باقیمانده از سارقان در صحنه از جمله دستکش، بیسیم و کلاهکاسک موتورسیکلت، هستند.
این گروه چهار نفره سارقان که مسلح نبودند اما به گفته دادستان، نگهبانان را با دستگاههای برش فلز (angle grinder) تهدید کردند، از طریق پنجرهای بیرونی در روشنایی روز وارد موزه شدند.
زمان سرقت، صبح یکشنبه بود و موزه بهتازگی به روی بازدیدکنندگان گشوده شده بود.
سارقان با استفاده از کامیونی مجهز به نردبان تلسکوپی (شبیه آنچه شرکتهای حمل اثاثیه استفاده میکنند) به گالری آپولون (Apollo Gallery) دست یافتند که تالاری طلایی است که مجموعه سلطنتی و جواهرات تاج فرانسه در آن نگهداری میشود.
آنها با استفاده از تجهیزات برش وارد شدند و ویترینها را باز کردند و جواهرات را از دو ویترین در این تالار مجلل که از پر بازدیدترین بخشهای موزه است، به سرقت بردند.
برخی از آنها جلیقههای شبتاب کارگران ساختمانی به تن داشتند. مقامها گفتند سارقان فقط چهار دقیقه در گالری آپولون بودند و کل عملیات سرقت هفت دقیقه طول کشید.
سارقان هشت شیء را به سرقت بردند که شامل نیمتاج یاقوت کبود، گردنبند و یک گوشواره از مجموعهای متعلق به ملکههای قرن نوزدهم فرانسه، «ماریآملی» و «هورتنس» بود.
همچنین گردنبند و گوشوارههای زمردی از مجموعهای متعلق به ملکه «ماری-لوییز»، همسر دوم ناپلئون بناپارت، نیز دزدیده شد.
در میان دیگر اشیای سرقتشده، سنجاق سینه یادگاری (Reliquary brooch)، و نیمتاج و سنجاقسینه بزرگ ملکه اوژنی، همسر ناپلئون سوم قرار داشتند.
یکی از اشیای سرقتشده، یعنی تاج سلطنتی زمردنشان امپراتریس اوژنی، که بیش از ۱۳۰۰ الماس دارد، بعدا در بیرون موزه پیدا شد. مقامات فرانسوی گفتند این تاج هنگام فرار از دست سارقان افتاده بود.
«دارمانن» گفت: میتوان این پرسش را مطرح کرد که چرا پنجرههای موزه ایمنسازی نشده بودند.
«رشیدا داتی» (Rachida Dati)، وزیر فرهنگ فرانسه، در گفتوگو با شبکه CNews گفت که سارقان تلاش کردند بالابر اثاثیه را آتش بزنند اما موفق نشدند و هنگام فرار مدارکی از خود بر جای گذاشتند.
او افزود: «ما موتورسیکلتها را پیدا کردیم و آنها پلاک شماره دارند. همچنین میخواهم از افسران امنیتی تشکر کنم که مانع از آتش زدن بالابر شدند. یکی از مجرمان تلاش کرد آن را به آتش بکشد اما آنها او را وادار به فرار کردند. این اقدام باعث شد بتوانیم مدارک و شواهدی در صحنه بهدست آوردیم.»
«داتی» گفت که کارکنان موزه طبق رویههای امنیتی عمل کردند. وقتی ویترینها باز شدند، آژیرهای هشدار به صدا درآمدند و ماموران «لوور» وارد اتاق شدند، اما سارقان پیش از آن گریخته بودند.
او تاکید کرد که پروژه نوسازی ۱۰ساله موزه «لوور» که اوایل امسال آغاز شده، شامل بهبودهای امنیتی نیز هست. این برنامه ۷۰۰ میلیون یورویی با هدف نوسازی زیرساختها، کاهش ازدحام بازدیدکنندگان و اختصاص دادن یک تالار ویژه برای مشهورترین نقاشی موزه، «مونالیزا» شاهکار «لئوناردو داوینچی»، تا سال ۲۰۳۱ میلادی طراحی شده است.
از «داتی» در جریان در گفتوگو با شبکه تلویزیونی M۶ پرسیده شد که آیا او به عنوان وزیر فرهنگ در قبال اینکه سارقان توانستهاند «لوور» را هدف قرار دهند، احساس مسئولیت میکند؟ او در پاسخ، انگشت اتهام را به سوی وزیران پیشین گرفت و گفت در مورد امنیت آثار در موزه لوور «۴۰ سال بیتوجهی» وجود داشته است.
جناح راست افراطی این سرقت را «توهینی برای فرانسه» خواند. «ژوردن باردلا» (Jordan Bardella)، رهبر حزب راست افراطی، در شبکههای اجتماعی نوشت:
فروپاشی دولت تا کجا پیش خواهد رفت؟» او این سرقت را «تحقیر غیرقابلتحمل برای کشور» توصیف کرد.
«امانوئل مکرون»، رئیسجمهور فرانسه در شبکههای اجتماعی گفت که تمام تلاشها برای دستگیری عاملان و بازگرداندن گنجینههای سرقتشده در حال انجام است.
«دارمانن» نیز قول داد که «سارقان دستگیر خواهند شد».
موزه لوور همچنان بسته باقی خواهد ماند.
اتحادیههای کارگری گفتند که به طور کلی سرمایهگذاری کافی در زمینه نیروی انسانی و امنیت در اماکن فرهنگی فرانسه انجام نمیشود.
«ایوان ناوارو» (Yvan Navarro)، دبیرکل مشترک شاخه فرهنگی اتحادیه چپگرای CGT، به رادیو «France Info» گفت: «مجموعهها امن نیستند، بازدیدکنندگان امن نیستند و کارکنان هم همینطور.»
او افزود که کاهش بودجه در سالهای اخیر باعث شده که تعداد نیروهای امنیتی برای حفاظت از فرهنگ و میراث فرانسه ناکافی باشد.