فوتبال ۳۶۰: علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان ملی‌پوش تراکتور، به زودی باید برای انجام خدمت سربازی‌اش راهی تیمی نظامی شود. او که در تازه‌ترین دیدار برای تراکتور در لیگ نخبگان آسیا به مصاف شارجه امارات رفته، به احتمال فراوان، دیگر امکان بازی برای این تیم را نخواهد داشت. دلیلش آن است که معافیت تحصیلی او به پایان رسیده و «بیرو» به عنوان یک مشمول، باید وضعیت سربازی‌اش را مشخص کند.
در اینکه علیرضا بیرانوند سال‌هاست از رفتن به خدمت سربازی طفره می‌رود، تردیدی نیست. او تا به الان به بهانه معافیت تحصیلی، خدمت سربازی‌اش را به عقب انداخته ولی بعید است دیگر چنین امکانی به لحاظ قانونی، برایش فراهم باشد. ماجرا از این قرار است که این دروازه‌بان آخرین روز شهریور مشمول شده و باید وضعیت سربازی‌اش را مشخص کند.
البته که خود بیرانوند و نزدیکانش خبر داده‌اند تا آخر مهر، فرصت دارد از پایان نامه‌اش دفاع کند تا کمی خدمت سربازی را به تعویق بیندازد؛ اما شرایط به این سادگی‌ها نیست و اگر دوباره امداد غیبی شامل حال او نشود، بیرانوند مشمول است و باید تراکتور را ترک کند. تازه اگر استناد این عده به مهلت تمدید شده تا پایان مهرماه هم درست باشد، بیرو فقط یک روز فرصت دارد تا از پایان نامه‌اش دفاع کند که بعید است در 24 ساعت باقی‌مانده، شرایط برایش فراهم شود.
جالب است که درباره داستان علیرضا بیرانوند، مماشات مسئولان دانشگاه هم پررنگ است. در واقع، پیش از این قطعی بود اگر بیرانوند تا انتهای تابستان از پایان نامه‌اش دفاع نکند و هم‌زمان هم نتواند در آزمون دکتری قبول شود، کار تمام است و باید به سربازی برود. این موضوعی است که رئیس دانشگاه خرم‌آباد پیش از این در گفت‌وگویی ویدیویی به آن تاکید داشته و خبر داده از آنجا که سنوات بیرانوند به اتمام رسیده، او تا پایان شهریور فرصت دارد تا از پایان نامه‌اش دفاع کند، در غیر این صورت باید به خدمت سربازی برود.
جالب است که حالا دانشگاه هم با او همراه شده و یک ماه مهلت، که طبق قانون غیرقانونی است، به بیرانوند داده شده. دانشگاه خرم‌آباد با استناد به تبصره‌ای که برای جنگ 12 روز صادر شده مبنی بر آن که به دانشجویان برای دفاع از پایان نامه تا انتهای مهر فرصت داده شده، اشاره کرده و این موضوع را برای بیرانوند در نظر گرفته است. در شرایطی که مطابق با قانون، این بند شامل حال علیرضا بیرانوند نمی‌شود و او باید همان شهریورماه از پایان نامه‌اش دفاع می‌کرده. برای بررسی این موضوع کافی است به بند آخر دستورالعملی که برای مهلت یک ماهه به دانشجویان داده شده، برگشت؛ جایی که نوشته شده «این دستورالعمل شامل دانشجویان ذکور مشمول خدمت نظام وظیفه عمومی که در سنوات ارفاقی هستند و مدت معافیت تحصیلی آنان از نظر نظام وظیفه عمومی در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ به پایان می رسد، نمی شود».
سنوات ارفاقی، کلیدواژه همین مبحث است؛ چراکه طبق سال ورود علیرضا بیرانوند به مقطع کارشناسی ارشد، او از تمامی سنوات ارفاقی‌اش استفاده کرده و دانشگاه برای در اختیار دادن یک مهلت یک ماهه دیگر برای علیرضا بیرانوند در این زمینه تخلف کرده است.
حتی اگر در این ماجرا پذیرفته شود که علیرضا بیرانوند شامل چنین تبصره‌ای می‌شده (که نمی‌شود)، او تا الان از پایان نامه دفاع نکرده و درگیر رقابت‌های لیگ برتر و آسیایی به همراه تراکتور بوده. ضمن اینکه حتی اگر او دفاع هم کرده باشد، باز چون در مقطع دکتری پذیرش نشده، سرباز بودنش قطعی است و باید به فکر تعیین وضعیت باشد. در این میان بیرانوند تنها 24 ساعت فرصت دارد که از همین فرصت یک ماهه‌ای که نباید در اختیارش قرار می‌گرفته، بهره ببرد و حداقل از پایان نامه‌اش دفاع کند.
پرسش مهمی که در این بین نادیده گرفته و یا به طور دقیق به آن رسیدگی نشده، این است که سنوات قانونی و ارفاقی علیرضا بیرانوند به پایان رسیده. طبق قانون، دانشجوی کارشناسی ارشد، 2 سال فرصت دارد تا درسش را به پایان ببرد؛ اگر در این بازه زمانی موفق به اتمام درس نشد، دو نیم سال تحصیلی دیگر به عنوان سنوات برایش درنظر گرفته می‌شود؛ یعنی 3 سال فرصت دارد تا تکلیف را مشخص کند. اگر در این 3 سال هم چنین امکانی فراهم نشد، یک سال فرجه یا ارفاقی برایش درنظر گرفته می‌شود تا فکری برای قبول شدن در مقطع دکتری کند.
با این توضیح باید به شرایط علیرضا بیرانوند برگشت؛ او سال 1400 راهی مقطع کارشناسی ارشد شده و الان که سال 1404 است، هم از سنوات قانونی و هم ارفاقی‌اش استفاده کرده. به این ترتیب، از آنجا که بیرانوند تا پایان شهریور 1404 از پایان نامه‌اش دفاع نکرده، مشمول است و از این تاریخ به بعد، باید به فکر رفتن به سربازی که حضور در تیمی نظامی است، باشد.
در اینکه مطابق با قانون و دستورالعمل‌ها علیرضا بیرانوند از ابتدای این ماه مشمول است و باید به سربازی برود، بحث زیادی وجود ندارد. با این حال، به نظر می‌رسد او هر بار که در چنین مخمصه‌ای گیر افتاده با استفاده از حمایتی بیرونی، از رفتن به سربازی فرار کرده. هیچ بعید نیست که این بار هم با او همچون یک نور چشمی رفتار شود و دوباره از رفتن به سربازی طفره رود. البته که این بار بازی کردن با واژه‌های سال جام جهانی و اهمیت بیرانوند برای تیم ملی هم بعید است مخاطب را نرم کند؛ چرا که بیرانوند مشکلی برای همراهی تیم ملی در جام جهانی نخواهد داشت؛ فقط نمی‌تواند به لحاظ قانونی برای تراکتور بازی کند و باید به تیمی نظامی برود.
