به گزارش تابناک؛اگر تا چند سال پیش صحبت از خودروی الکتریکی در ایران بیشتر شبیه شوخی بود، امروز با ورود تدریجی مدل‌هایی از برند‌های جهانی، این شوخی در آستانه‌ی واقعیت قرار گرفته است. یکی از تازه‌ترین نام‌هایی که زمزمه‌ی ورودش به بازار ایران شنیده می‌شود، فولکس‌واگن ID.UNYX است؛ کراس‌اوور برقی-کوپه‌ای که قرار است ویترین تازه‌ی مهندسی فولکس در شرق باشد. اما سؤال اصلی اینجاست: آیا خودرویی که برای بازار پیشرفته چین و با زیرساخت شارژ گسترده طراحی شده، می‌تواند در بازار برق‌ناقص و جاده‌های پرچالش ایران نیز بدرخشد؟

 

ID.UNYX محصولی است از خانواده برقی فولکس‌واگن که در چین و با همکاری شرکت JAC تولید می‌شود. برخلاف مدل‌های اروپایی نظیر ID.۴ یا ID.۵، این خودرو زبان طراحی متفاوتی دارد؛ خطوط تیزتر، سقف کوپه‌مانند، و جلوه‌ای اسپرت‌تر که سلیقه‌ی نسل جوان‌تر بازار آسیایی را هدف گرفته است. در نمای جلو چراغ‌های LED باریک و پیوسته، حس مدرنیته‌ای را منتقل می‌کنند که در میان خودرو‌های سنتی بازار ایران قطعاً جلب‌توجه می‌کند. با طول حدود ۴.۷ متر و فاصله‌ی محوری نزدیک به ۲.۷۷ متر، ابعاد آن در محدوده کراس‌اوور‌های متوسط قرار می‌گیرد، یعنی نه آن‌قدر بزرگ که برای خیابان‌های شلوغ شهری دردسرساز شود و نه آن‌قدر کوچک که حس یک خودروی خانوادگی را ندهد.

 

از نظر فنی، ID.UNYX در بازار چین با دو پیکربندی عرضه می‌شود: نسخه تک‌موتوره محور عقب با توان حدود ۱۷۰ کیلووات (معادل ۲۲۸ اسب بخار) و نسخه دو‌موتوره چهارچرخ محرک با توان مجموع ۲۵۰ کیلووات (حدود ۳۳۵ اسب بخار). باتری آن در نسخه‌های مختلف بین ۵۳ تا ۸۲ کیلووات‌ساعت ظرفیت دارد و فولکس‌واگن وعده بردی تا بیش از ۶۰۰ کیلومتر را طبق چرخه CLTC می‌دهد. با این حال اگر این اعداد را با واقعیت جاده‌های ایران تطبیق دهیم، باید انتظار بردی نزدیک به ۴۵۰ کیلومتر را داشت؛ رقمی که هنوز برای یک خودروی برقی در ایران کاملاً چشمگیر است.

اما چالش اصلی در همین‌جا نهفته است: زیرساخت. در کشوری که هنوز حتی پمپ‌بنزین‌هایش برای پرداخت با کارت بانکی مشکلات فنی دارند، صحبت از ایستگاه شارژ سریع ۱۳۵ کیلوواتی کمی شبیه رؤیاست. باتری‌های بزرگ ID.UNYX برای شارژ کامل با برق شهری تک‌فاز معمولی، به بیش از ۳۰ ساعت زمان نیاز دارند. یعنی اگر مالک بخواهد با پریز معمولی خانه خودرو را شارژ کند، عملاً هر دو روز یک بار باید خودرو را کنار بگذارد. در مقابل، با شارژر‌های سریع DC که فعلاً در کشور انگشت‌شمارند، زمان شارژ از ۳۰ تا ۸۰ درصد می‌تواند به حدود ۳۰ دقیقه کاهش یابد. این تفاوت زمانی، همان شکافی است که ورود خودرو‌های برقی به ایران را تا امروز به تأخیر انداخته است.

 

با این حال، در مقام مقایسه فنی، ID.UNYX خودرویی کاملاً رقابتی محسوب می‌شود. سیستم تعلیق مستقل در محور عقب، مرکز ثقل پایین به لطف قرارگیری باتری‌ها در کف خودرو و تنظیم دقیق فرمان، باعث شده بررسی‌های اولیه در چین آن را یکی از نرم‌ترین و پایدارترین کراس‌اوور‌های فولکس بدانند. شتاب نسخه دو‌موتوره حدود ۵.۶ ثانیه ثبت شده که برای خودرویی خانوادگی چشمگیر است. سکوت کابین نیز یکی از ویژگی‌های مثبت این خودروست، اگرچه در جاده‌های ایران با آسفالت‌های ناهموار، احتمالاً مقداری از این آرامش فدا خواهد شد.

کابین ID.UNYX دقیقاً همان جایی است که فولکس می‌خواهد برتری خود را به رخ بکشد. نمایشگر بزرگ مرکزی با رابط کاربری سه‌بعدی و آواتار هوشمند، تجربه‌ای متفاوت از تعامل با خودرو ارائه می‌دهد. اما این فناوری‌ها نیازمند اتصال اینترنت پایدار و سرور‌های فعال‌اند؛ چیزی که در ایران، به‌ویژه خارج از کلان‌شهرها، هنوز قابل اتکا نیست. اگر سیستم هوشمند نتواند به‌روز شود یا داده دریافت کند، بخش بزرگی از مزیت فنی خودرو بی‌اثر خواهد شد. همین نگرانی را برخی کارشناسان نیز مطرح کرده‌اند: تکنولوژی زمانی ارزش دارد که زیرساخت پشتیبانی آن فراهم باشد.

 

از دید اقتصادی هم ورود چنین خودرویی چالش‌برانگیز است. قیمت جهانی آن بین ۳۵ تا ۴۵ هزار دلار تخمین زده می‌شود. با احتساب هزینه واردات، مالیات، خدمات پس از فروش و البته شرایط خاص بازار ایران، بعید نیست که برچسب قیمتی آن از مرز چند میلیارد تومان عبور کند. در این سطح قیمتی، خریدار ایرانی معمولاً به سراغ برند‌های لوکس‌تر یا خودرو‌های بنزینی قدرتمند می‌رود؛ بنابراین موفقیت تجاری ID.UNYX در ایران به‌شدت به سیاست‌های حمایتی دولت و تسهیلات زیرساختی وابسته است.

با این حال نمی‌توان انکار کرد که حضور چنین خودرویی در مقیاس محدود برای بازار ایران  رسما یک ورود نمادین است. ID.UNYX نه فقط یک خودرو، بلکه نشانه‌ای از ورود رسمی به عصر برقی‌سازی است. اگراحتمالا وارد کننده این محصول  بتواند شبکه محدودی از شارژر‌های سریع را با همکاری بخش خصوصی یا حتی شهرداری‌ها راه‌اندازی کند، این خودرو می‌تواند به الگوی آغازین گذار به حمل‌ونقل پاک در ایران تبدیل شود که البته شهرداری و وزارت نیرو و حتی شرکت مپنا ! بارها نشان دادند که حرف هست اما عمل در حد همان حرف ! 

 

 ID.UNYX خودرویی است پیشرفته‌تر از زمان و مکان فعلی بازار ایران. از لحاظ طراحی، فناوری و راندمان، به‌راحتی در سطح جهانی رقابت می‌کند؛ اما خاکی که قرار است در آن ریشه بدواند، هنوز آماده نیست. ایران برای پذیرش خودرو‌های برقی، نیاز به نقشه راه واقعی دارد از تعرفه برق مخصوص شارژ گرفته تا ایجاد مراکز تعمیرات تخصصی. تا آن زمان، ID.UNYX هرچند ممکن است در خیابان‌های شمال تهران نگاه‌ها را به خود جلب کند، اما هنوز با رؤیای استفاده روزمره در سراسر کشور فاصله دارد.