همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: گزارش‌ها نشان می‌دهند ایران نه‌تنها از نظر سرعت در رتبه‌های پایین جهان قرار دارد، بلکه کیفیت کلی اینترنت (از لحاظ اختلال و فیلترینگ) تحت‌تأثیر سیاست‌ها و زیرساخت‌های ناکافی است.
سرعت دانلود و آپلود
طبق آمار وب‌سایت SpeedGEO، در فصل اول سال ۲۰۲۵، برترین شرکت اینترنت ثابت در ایران، TCI، سرعت دانلود متوسطی برابر ۳۰.۲ مگابیت در ثانیه داشته است.
در همین بازه، کل اپراتورهای ثابت متوسط دانلود «همه ISP ها» تقریباً ۲۲ مگابیت در ثانیه بوده است.
در بخش اینترنت موبایل، MCI با سرعت دانلود ۳۷.۵ مگابیت بر ثانیه بهترین عملکرد را داشت.
رتبه ایران در شاخص جهانی؛ رتبه ۹۷ از ۱۰۰ کشور از نظر کیفیت اینترنت
در فهرست «Internet Speeds by Country ۲۰۲۵»، ایران سرعت متوسطی در حدود ۹.۷۲ مگابیت بر ثانیه برای اینترنت ثابت دارد.
گزارش “Internet Quality in Iran” نشان می‌دهد ایران در میان تقریباً ۹۵ تا ۱۰۰ کشور در شاخص کیفیت اینترنت (براساس سرعت، اختلال و محدودیت) جای دارد.
در گزارش کمیسیون زیرساخت تجارت الکترونیکی تهران گفته شده ایران در رتبه ۹۷ از ۱۰۰ کشور از نظر کیفیت اینترنت قرار دارد.
ضعف زیرساخت‌ها و تأخیر در ارتقا
گزارش‌ها نشان می‌دهند که به‌روزرسانی شبکه‌های دسترسی (Access Network) و ارتقای پهنای باند بین‌المللی در کوتاه‌مدت دشوار است، و این باعث باقی‌ماندن کیفیت پایین می‌شود.
تحریم‌ها و موانع خارجی
تحریم‌های بین‌المللی نیز بر توان واردات تجهیزات پیشرفته و ارتقای زیرساخت‌ها تأثیر منفی گذاشته‌اند، که بخشی از مشکلات سرعت در ایران را تشدید کرده‌اند.
تجربه کاربران
باوجود آماری که شاید ظاهراً متوسط به نظر می‌آیند، تجربه کاربران ایرانی طیف وسیعی از مشکلات را نشان می‌دهد:
- صفحات خارجی دیرباز می‌شوند یا اصلاً بارگذاری نمی‌شوند
- قطع و وصل مکرر در زمان جابه‌جایی
- عدم امکان دسترسی به بعضی خدمات بین‌المللی یا اپلیکیشن‌هایی که فیلتر شده‌اند
- استفاده فراگیر از VPN و ابزارهای عبور از فیلترینگ؛ تقریباً حدود ۸۶٪ تا ۹۳٪ کاربران از VPN استفاده می‌کنند
بیشتر بخوانید :
پیامدها و نگرانی‌ها
کاهش بهره‌وری دیجیتال: سرعت پایین، مانع انجام کارهای حساس‌تر به‌صورت آنلاین است.
تضعیف کسب‌وکارها: کسب‌وکارهای آنلاین، استارتاپ‌ها و خدمات دیجیتال از قافله رشد عقب می‌مانند.
بی‌اعتمادی عمومی: کاربران به شبکه داخلی و خدمات کند اعتماد کمتری دارند.
جلوگیری از نوآوری: جوانان و متخصصان فناوری ممکن است انگیزه‌شان را برای فعالیت‌های نوآورانه از دست بدهند.
بررسی مشکلات فنی
اینترنت کند در ایران نه فقط یک مشکل فنی، بلکه بازتابی از سیاست‌ها، زیرساخت‌های ناکافی و محدودیت‌های بین‌المللی است.
تا زمانی که فیلترینگ شدید، اختلالات عمدی و ضعف زیرساخت‌ها حل نشوند، کاربران ایرانی همچنان با تجربه‌ای ناپایدار و محدود از دنیای دیجیتال روبه‌رو خواهند بود.
راه بهبود اصلاح قوانین، تقویت زیرساخت‌ها و آزادسازی جریان اطلاعات است به‌این‌ترتیب اینترنت ایران می‌تواند از سرعت “کند” به شبکه‌ای رقابتی تبدیل شود
