به گزارش خبرنگار مهر، ورزش همگانی، به عنوان فعالیتی فراگیر و قابل دسترس برای عموم جامعه، نقش مهمی در تقویت پیوندهای اجتماعی و کاهش شکاف‌های موجود ایفا می‌کند. این فعالیت نه تنها سلامت جسمی و روانی افراد را بهبود می‌بخشد، بلکه به عنوان ابزاری برای ایجاد همبستگی، کاهش نابرابری‌های طبقاتی و جنسیتی عمل می‌کند.
سیدمقداد سادات جامعه شناس ورزش در یادداشتی برای گروه ورزشی خبرگزاری مهر در این مورد نوشته است:
نقش ورزش در ایجاد همبستگی اجتماعی
ورزش همگانی می‌تواند انسجام اجتماعی را از طریق ایجاد حس تعلق، اعتماد متقابل و تعاملات گروهی تقویت کند. برنامه‌های ورزشی جامعه‌محور، مانند فوتبال محلی یا ورزش‌های گروهی، فضایی امن برای افراد از اقشار مختلف فراهم می‌کنند تا روابط اجتماعی بسازند و احساس همبستگی کنند. برای مثال، در جوامع آسیب‌پذیر، ورزش به افزایش اعتماد به نفس، کاهش انزوا و تقویت پیوندهای اجتماعی کمک می‌کند.
همچنین، رویدادهای ورزشی بزرگ می‌توانند جوامع تقسیم‌شده را متحد کنند و حس غرور جمعی ایجاد نمایند. در ایران نیز، ورزش همگانی به عنوان پدیده‌ای اجتماعی، تعاملات را افزایش می‌دهد و انسجام را تسهیل می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که ورزش می‌تواند روابط بین‌فرهنگی را تقویت کند، به ویژه در مناطقی با تنوع قومی، و به عنوان ابزاری برای صلح‌سازی عمل کند.
کاهش نابرابری‌های طبقاتی از طریق ورزش
ورزش همگانی می‌تواند شکاف‌های طبقاتی را کاهش دهد، زیرا دسترسی کم‌هزینه به آن، افراد از اقشار پایین را به مشارکت تشویق می‌کند و فرصت‌های برابر برای توسعه مهارت‌ها فراهم می‌آورد. برنامه‌های ورزشی در جوامع محروم، به افزایش تحرک اجتماعی کمک می‌کنند و افراد را از فقر خارج می‌سازند، زیرا ورزش اعتماد به نفس، رهبری و مهارت‌های زندگی را تقویت می‌کند.
در آفریقا، ورزش به عنوان ابزاری برای توانمندسازی جوانان در برابر فقر و نابرابری عمل کرده و مهارت‌های شغلی را توسعه می‌دهد. همچنین، ورزش تغییرات طبقاتی را تسهیل می‌کند زیرا افراد از طبقات مختلف را گرد هم می‌آورد و همبستگی ایجاد می‌نماید. با این حال، نابرابری‌های موجود در دسترسی به امکانات ورزشی (مانند کمبود زیرساخت در مناطق کم‌درآمد) می‌تواند این شکاف‌ها را تشدید کند، بنابراین سیاست‌های حمایتی ضروری است.
کاهش نابرابری‌های جنسیتی از طریق ورزش
ورزش نقش کلیدی در کاهش شکاف‌های جنسیتی ایفا می‌کند، زیرا مشارکت زنان را افزایش می‌دهد و کلیشه‌های جنسیتی را چالش می‌کشد. برنامه‌های ورزشی برابر، اعتماد به نفس زنان را بالا می‌برد، رهبری را ترویج می‌کند و فرصت‌های برابر فراهم می‌آورد. در اتحادیه اروپا، حمایت از برابری جنسیتی در ورزش، نابرابری‌ها را کاهش داده و مشارکت زنان را افزایش می‌دهد.
در ایران، نابرابری جنسیتی در ورزش دوچندان است و بر زنان تأثیر منفی می‌گذارد، اما سیاست‌هایی مانند کاهش موانع حضور زنان در استادیوم‌ها می‌تواند انسجام و برابری را تقویت کند. مطالعات نشان می‌دهد که ورزش زنان را به عنوان الگوهای اجتماعی برجسته می‌کند و خشونت جنسیتی را کاهش می‌دهد. همچنین، برنامه‌های ورزشی برای دختران در جوامع روستایی، سلامت عاطفی و حمایت اجتماعی را بهبود می‌بخشد.
نتیجه‌گیری
ورزش همگانی نه تنها انسجام اجتماعی را تقویت می‌کند، بلکه ابزاری مؤثر برای کاهش نابرابری‌های طبقاتی و جنسیتی است. با سرمایه‌گذاری در برنامه‌های فراگیر، سیاست‌گذاران می‌توانند این تأثیرات را حداکثری کنند. با این حال، چالش‌هایی مانند کمبود امکانات و تبعیض‌های فرهنگی نیازمند توجه هستند تا ورزش واقعاً به عنوان عامل تغییر اجتماعی عمل کند.
