به گزارش همشهری آنلاین، محمدعلی حسننیا-روزنامهنگار: حزبالله یک پروژه راهبردی است. این جمله را میتوان تکخطی طلایی شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان در مدیریت یکسال اخیر او دانست. درست 29اکتبر سال 2024بود که شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزبالله بعد از شهادت سیدحسن نصرالله بر اثر بمباران رژیم صهیونیستی، هدایت این حزب را برعهده گرفت. او در یکسال گذشته با فراز و نشیبهای زیادی در عرصه نظامی، سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی در این جنبش و همچنین کشور لبنان روبهرو بوده و توانسته با یک مدیریت عاقلانه دوران سخت حزبالله لبنان را پشت سر بگذارد.
1- عرصه سیاسی:
مهمترین دستورکار شیخ نعیم قاسم تولد دوباره سیاسی حزبالله لبنان در امور این کشور بود. نخستین تجربه شیخ نعیم قاسم برای هدایت این گروه در سپهر رنگارنگ قومی- مذهبی لبنان انتخابات شهرداریهای این کشور بود. پیروزی فهرست مشترک حزبالله و جنبش امل در جنوب لبنان، در حالی است که برخی احزاب و گروههای لبنانی همسو با آمریکا انتظار شکست مقاومت را داشتند و مدعی کاهش محبوبیت حزبالله در جنوب بودند، اما این روند خنثی شد. شیخ نعیم قاسم در طول این دوره با زیرکی کامل توانست یک ائتلاف قوی با جنبش امل به رهبری نبیه بری، رئیس مجلس این کشور ایجاد و یک پیروزی مؤثر و قوی کسب کند. طبق گزارش ستاد انتخاباتی حزبالله، فهرستهای «توسعه و وفاداری» در ۱۰۲ شهرداری از مجموع ۲۷۲ شهرداری جنوب لبنان، بدون رقابت پیروز شدند. این پیروزی یک پیام رسا داشت که حزبالله زنده است. این جنبش توانست با پیروزی در این عرصه برای انتخابات پارلمانی 2026قدمی مؤثر بردارد. مدیریت شیخ نعیم قاسم در این روند اهمیت داشت. او با تقسیم کار با نیروهای دیگر مثل بری، محمد رعد، حاج حیدر و الباقی نیروهای مؤثر سیاسی توانست درون مقاومت این پیروزی را شکل بدهد.
2-مدیریت تنش:
دومین موضوع مهم در دوران شیخنعیم قاسم انتخاب رئیسجمهور و نخستوزیر جدید لبنان بود. آمریکا و عربستان به همراهی فرانسه و برخی کشورهای عربی فشار سنگینی به طرفهای سیاسی در لبنان وارد کردند تا نخستوزیر و رئیسجمهور مورد نظر خودشان انتخاب شوند. حزبالله میتوانست با ترک پارلمان این انتخاب را به تأخیر بیندازد، اما شیخ نعیم قاسم راه دیگری را انتخاب کرد. او با درخواست جنبش لبنان برای ریاستجمهوری عون و نخستوزیری سلام موافقت و 5وزیر در کابینه انتخاب کرد. این موضوع باعث شد که دستان آمریکا و عربستان برای کشاندن لبنان در ورطه تعطیلی و جنگ داخلی پایان یابد؛ البته اکنون حزبالله لبنان و جنبش امل در مقام مطالبه از رئیسجمهور و نخستوزیر برمیآیند و بارها درخواست مقابله با اسرائیل برای پایان اشغالگری را دادهاند.
3-مقابله با خلع سلاح:
عون اندکی پس از روی کار آمدن، تمایل خود را برای خلع سلاح حزبالله لبنان علنی کرد. او فروردین امسال در برابر یک هیأت آمریکایی گفت: «خلع سلاح حزبالله و انحصار سلاح در دست دولت یکی از مطالباتی است که مسئولان لبنان پیگیر آن هستند.»
شیخ نعیم بعد از این طرح گفت که برای عدمخلع سلاح مقاومت، حتی حاضر به ورود به یک جنگ داخلی است. شیخ گفت: «اگر لازم باشد با این طرح اسرائیلی و آمریکایی (طرح خلع سلاح مقاومت) وارد نبرد خواهیم شد.» نبردی که میتواند کربلایی باشد. این نوع مدیریت محکم شیخ نعیم در مقابل طرح آمریکا و عربستان سبب شد که فعلا این طرح ابتر بماند و حتی فرمانده ارتش لبنان تهدید کند اگر با زور سراغ سلاح حزبالله بروید، استعفا خواهد کرد. استقامت نعیم قاسم در مقابل این موضوع باعث ابتر ماندن این طرح شده است. البته در عین حال دبیرکل حزبالله لبنان ابراز تمایل کرد که با طرف عربستانی مذاکره کند تا اطمینان دهد که سلاح مقاومت به ضرر ریاض و متحدان داخلی آن در لبنان نخواهد بود.
براساس نظرسنجی ماهنامه «الدولیه للمعلومات»، اکثر مردم لبنان با تسلیم سلاحهای حزبالله در شرایطی که هیچ تضمینی برای عقبنشینی اسرائیل از مواضع اشغالی در جنوب لبنان یا توقف تجاوزات مداوم آن وجود ندارد، مخالف هستند .بالاترین میزان مخالفت با تحویل سلاح بدون ضمانت در میان پاسخدهندگان شیعه (۹۶.۳درصد) ثبت شد؛ درحالیکه این میزان در میان سایر فرقهها بهطور قابلتوجهی کاهش یافت و در میان دروزیها به (۵۹.۳درصد) و در میان مارونیها به (۴۴.۵درصد) رسید که این عدد نشان میدهد حزبالله در میان شیعیان قدرت بلامنازع است.
4-بازسازی:
حزبالله لبنان در طول جنگ با اسرائیل متحمل خسارتهای زیادی در حوزه نظامی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شد. یکی از اولویتهای مهم شیخ نعیم قاسم بازسازی این عرصه بود. حزبالله در نخستین قدم سعی کرد بازسازی مناطق جنوبی و ضاحیه جنوبی را آغاز کند. بهگفته اندیشکده الما تاکنون 500میلیون دلار از سوی این حزب برای بازسازی پرداخت شده است. از سوی دیگر بین 300تا 500دلار ماهانه به خانوارها اختصاص داده شده تا خانهای با وسایل و امکانات زندگی اجاره کنند؛ البته بارها اسرائیل سعی کرده که روند بازسازی را متوقف کند. در همین رابطه حزبالله دوباره مؤسسه قرضالحسنه را راهاندازی کرد تا سپرده لبنانیها را پرداخت و وام بازسازی را به مردم اختصاص دهد. همه این روندها بدون کمک دولت لبنان بوده که نکته بسیار مهمی است.
5-ارتقای توان نظامی:
یکی از اقدامات موفق شیخ نعیم قاسم در یکسال گذشته، تقویت نیروی نظامی این گروه در میان فشارهای خارجی و داخلی است. با وجود از دست رفتن سوریه بهعنوان عمق استراتژیک مقاومت، شیخ توانسته است گامهای مؤثری در این خصوص بردارد. در همین خصوص مرکز مطالعات امنیت و امور خارجه اسرائیل طی گزارشی هشدار داده است: «حزبالله صفوف خود را بازسازی کرده، تولید پهپاد و تسلیحات را از سر گرفته و بهصراحت اعلام کرده که حتی اگر لبنان فروبپاشد، از تسلیحات خود دست نخواهد کشید.» در این رابطه ژاک نیریا، رئیس سابق بخش سوریه و لبنان ارتش اسرائیل هشدار داده است: «ازماه نوامبر (برقراری آتشبس) حزبالله صفوف خود را بازسازی کرده و بهطور قاطع بر پایبندی به سلاح خود تأکید کرده است.» شهریورماه گذشته که شیخنعیم قاسم با لباس نظامی مقابل دوربینها ظاهر شد، پیام قاطعی درخصوص سلاح و رویکرد مقاومت به دیگران مخابره کرد. براساس یک نظرسنجی بیش از نیمی از لبنانیها (۵۸.۲درصد) از تحویل سلاحهای حزبالله قبل از دریافت تضمین حمایت نمیکنند؛ درحالیکه (۶۳.۲درصد) معتقد نیستند که دشمن اسرائیلی پس از تحویل سلاحها هم از نقاط اشغالی خود در جنوب عقبنشینی یا تجاوزات و حملات خود را متوقف کند.
6-عرصه اجتماعی:
ترورهای پیجری، شهادت دبیرکلها و فرماندهان حزبالله، شهادت بسیاری از مردم بیروت و جنوب در هر کشوری رخ میداد قطعا آن کشور دچار یک فروپاشی اجتماعی میشد، اما شیخ نعیم قاسم که تجربه کارهای فرهنگی و اجتماعی دارد سعی کرد این روند را بازسازی کند. نخستین قدم شیخ نعیم برگزاری مراسم باشکوه تشییع دبیرکلهای شهید حزبالله با وجود تهدید اسرائیل بود. دومین قدم بازسازی چهره اجتماعی حزبالله و برگزاری مراسم مذهبی، فرهنگی و اجتماعی برای تقویت روحیه خانوادههای لبنانی بود. بزرگترین مراسم یکسال اخیر در لبنان، برگزاری همایش بزرگ «اجیال السید» (نسلهای سید) با حضور پیشاهنگان «کشافه المهدی» حزبالله بود. این رویداد بزرگ با شعار «إنا علیالعهد یا نصرالله» با هدف اعلام وفاداری به راه و آرمان سیدمقاومت سیدحسن نصرالله برگزار شد و نشان داد که حزبالله با ایستادگی بر اصول خود، قصد دارد این ارزشها را به نسلهای جوانتر منتقل کند که در لبنان بسیار سروصدا برپا کرد.










