عصر ایران- در طرحی نمادین و بحث‌برانگیز، دولت آلبانی اعلام کرده وزیر دیجیتال خود «دیلا» به‌زودی ۸۳ دستیار هوش مصنوعی برای پارلمان کشور خلق می‌کند؛ اقدامی که مرز میان فناوری و سیاست را در اروپا دگرگون خواهد کرد.
به گزارش Gulf News، در یک لحظه تئاتر سیاسی که بیشتر شبیه طنز بود تا هنر حکومت داری، ادی راما، نخست وزیر آلبانی، اعلام کرد دیلا - "وزیر هوش مصنوعی" این کشور که توسط هوش مصنوعی تولید شده است - اکنون "باردار" است و ۸۳ فرزند "به دنیا خواهد آورد".
این استعاره عمدی است. آن "فرزندان" در واقع عوامل دیجیتال خواهند بود: یک دستیار هوش مصنوعی که به هر یک از ۸۳ عضو پارلمان از حزب سوسیالیست حاکم اختصاص داده شده است.
راما این طرح را در رویداد گفتگوی جهانی در برلین رونمایی کرد و آن را به عنوان مرحله بعدی تلاش جسورانه برای جاسازی مستقیم هوش مصنوعی در ماشین حکومت معرفی کرد.
NDTV، که برای اولین بار این نقل قول را منتشر کرد، گزارش داد که نخست وزیر گفته است که این فرزندان دیجیتال، نمایندگان مجلس را در مورد آنچه در مجلس از دست داده‌اند، توجیه می‌کنند و به آنها می‌گویند "به چه کسی باید حمله متقابل کنید".
دیلا خودش تنها چند هفته است که وزیر شده است. در سپتامبر ۲۰۲۵، او - از طریق صفحه نمایش به جای مراسم تحلیف - به عنوان اولین هوش مصنوعی جهان که یک پست در سطح کابینه به او داده شده است، معرفی شد. رویترز این انتصاب را یک شرط‌بندی رادیکال توصیف کرد: الگوریتمی که مسئول فرآیند مبهم و بدنام تدارکات عمومی کشور شده است تا اختیار انسان را از تصمیمات میلیاردی حذف کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس این شروع پر هرج و مرج را ثبت کرد، در حالی که نمایندگان مخالف در حالی که وزیر مجازی در پارلمان "سخنرانی" می‌کرد، او را هو می‌کردند. منتقدان این اقدام را به عنوان یک حواس‌پرتی فنی-تئاتری از فساد سیستماتیک دانستند. هواداران آن را به عنوان یک سیگنال به اتحادیه اروپا مبنی بر آمادگی آلبانی برای نوسازی بوروکراسی خود مطرح کردند.
اعلام "بارداری" خطرات را افزایش می‌دهد. راما با قرار دادن ۸۳ نماینده در خود قوه مقننه، سعی دارد هوش مصنوعی را از یک ابزار ریسک پشت صحنه به یک بازیگر ساختاری در سیاست‌های روزمره تبدیل کند.
اگر دستیاران واقعاً جلسات را خلاصه کنند، لفاظی‌ها را ردیابی کنند و حملات متقابل را پیشنهاد دهند، نه تنها کاغذبازی را خودکار می‌کنند، بلکه نحوه پاسخ، استدلال و رأی مقامات منتخب را نیز شکل می‌دهند. این به نوبه خود، دولت‌ها را به قلمرو حقوقی و فلسفی جدیدی می‌کشاند. قانون اساسی برای انسان‌ها نوشته شده است. پاسخگویی به مردم مربوط می‌شود، نه مدل‌ها.
روزنامه گاردین یادآور شده انتقال تصمیم‌گیری از وزیر به ماشین سیاست را حذف نمی‌کند؛ بلکه نفوذ را به مرحله‌ای بالاتر، یعنی به کسانی که داده را انتخاب یا الگوریتم را آموزش می‌دهند، می‌برد.
مدافعان نخست وزیر راما اصرار دارند که در اینجا روش وجود دارد، نه شیدایی. آنها خاطرنشان می‌کنند که دیلا پیش از این، زمانی که به عنوان یک آواتار خدمات مشتری در پورتال e-Albania زندگی می‌کرد، حدود یک میلیون تعامل خدمات عمومی را مدیریت کرده بود و استدلال می‌کنند که انتقال چنین سیستمی به هسته اصلی دولت، گام منطقی بعدی است.
مخالفان در پاسخ می‌گویند دیجیتالی کردن یک زمینه فاسد، خطر رمزگذاری همان مشکلات را با سرعت ماشین دارد.
در نقل قولی رسانه‌های محلی در جریان راه‌اندازی دیلا، یک مفسر آلبانیایی پیش‌بینی صریحی ارائه داد: "حتی دیلا در آلبانی فاسد خواهد شد." حقیقت هرچه باشد، این نمادگرایی قبلاً کار خود را انجام داده است. تصویر یک وزیر هوش مصنوعی که "انتظار" ده‌ها فرزند الگوریتمی را دارد، در تیترهای جهانی از NDTV گرفته تا رویترز و آسوشیتدپرس قرار گرفت و موجی از تفسیرهای ناباورانه را برانگیخت. و در زیر این نمایش، یک آزمون استرس واقعی برای کشورداری در عصر هوش مصنوعی نهفته است: آیا یک دولت می‌تواند الگوریتمی بسازد که نه تنها به حکومت کردن کمک کند، بلکه به طور آشکار حکومت کند و از پرسش‌های مشروعیتی که در پی آن مطرح می‌شود، جان سالم به در ببرد؟
آلبانی خود را به اولین مطالعه موردی تبدیل کرده است. اینکه آیا این الگو می‌شود یا یک برچسب هشدار، نه با استعاره، بلکه با کاری که این ۸۳ "کودک" پس از ورود به مجلس واقعاً انجام می‌دهند، تعیین خواهد شد.
--------------------
