آسیه فضلی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: خشم از قوای درونی انسان است که اگر در مسیر اعتدال قرار نگیرد، به یکی از خطرناک‌ترین رذائل اخلاقی تبدیل می‌شود و پیامدهای سنگینی برای فرد و جامعه به دنبال دارد.
وی افزود: در منابع اسلامی، قوه غضب دارای سه مرتبه افراط، تفریط و اعتدال است. خشم افراطی، زمینه‌ساز نزاع، کینه و گناه است، در حالی‌که خشم معتدل برای دفاع از حق و مقابله با ظلم، پسندیده و لازم شمرده شده است.
فضلی ادامه داد: قرآن کریم و روایات اهل‌بیت (ع) راهکارهای متعددی برای کنترل خشم بیان کرده‌اند که در رأس آن‌ها تقوا و پرهیزکاری قرار دارد. انسان باتقوا در سختی و راحتی، خشم خود را فرو می‌برد، اهل گذشت است و از لغزش دیگران در می‌گذرد. آگاهی از مفاسد خشم مانند افزایش کینه، تضعیف ایمان و سستی روابط اجتماعی، عاملی بازدارنده برای کنترل این هیجان منفی است.
این کارشناس مذهبی با اشاره به آثار معنوی فرو خوردن خشم تصریح کرد: آرامش درونی، جلب محبت الهی و پاداش اخروی از برکات مهار خشم است. یاد خدا، یاد مرگ، دوری از تکبر و لجاجت، تدبر در سرگذشت گذشتگان و معاشرت با افراد بردبار از دیگر عوامل مؤثر در تقویت صبر و خویشتنداری است.
وی افزود: برای درمان خشم، لازم است انسان تصمیمی جدی برای ترک عصبانیت بگیرد و مراقبت دائمی از رفتار خود را در پیش گیرد. تغذیه سالم، رعایت تعادل مزاج، تمرین صبر و گذشت از خطای دیگران از روش‌های مؤثر در این مسیر است. قرآن کریم فرو بردن خشم و بخشیدن دیگران را از ویژگی‌های محبوبان خداوند می‌داند.
فضلی در تشریح راهکارهای عملی کنترل خشم گفت: تغییر حالت بدن از ایستاده به نشسته یا بالعکس، سجده، وضو یا غسل با آب خنک، سکوت و گفتن ذکر الهی از روش‌های کاربردی برای آرام‌سازی ذهن و کاهش عصبانیت هستند. همچنین دعا، توکل به خدا و داشتن حسن‌نیت نسبت به خویشان و اطرافیان نقش مهمی در حفظ آرامش دارد.
وی تأکید کرد: انسان مؤمن باید همان‌گونه که برای خود آرامش و محبت می‌خواهد، آن را برای دیگران نیز بخواهد و خشم و کینه را با گذشت و مهربانی جایگزین کند. تمرین بردباری و گذشت، می‌تواند بسیاری از بحران‌های خانوادگی و اجتماعی را کنترل و جامعه‌ای سالم‌تر و باصفاتر ایجاد کند.
فضلی در پایان خاطرنشان کرد: خشم کنترل‌نشده نه‌تنها آرامش فرد را می‌گیرد بلکه به بنیان خانواده و جامعه آسیب می‌زند. بهره‌گیری از تعالیم ناب اسلامی و تمرین عملی آن‌ها، بهترین راه برای رسیدن به آرامش درون و سلامت اجتماعی است.
