به گزارش مشرق، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده روز چهارشنبه در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال اعلام کرد که دستور داده تا وزارت جنگ فوراً فرآیند آزمایش‌های هسته‌ای را آغاز کند.
دونالد ترامپ مدعی شده که این آزمایش پاسخی به فعالیت‌های مشابه قدرت‌های رقیب است، حال آن که هیچ یک از قدرت‌های رقیب آمریکا در سال‌های گذشته اقدام به آزمایش سلاح‌های هسته‌ای نکرده‌اند.
هرچند ایالات متحده از سال ۱۹۹۲ (۱۳۷۱ شمسی) هیچ آزمایش انفجاری هسته‌ای انجام نداده، این اعلامیه می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای در سطوح راهبردی، دیپلماتیک، زیست‌محیطی، بهداشتی، اقتصادی و داخلی به همراه داشته باشد.
تبعات راهبردی و امنیتی
اعلامیه ترامپ می‌تواند تعادل و نظم هسته‌ای در جهان را مختل کند. شبکه فاکس نیوز گفته این اقدام ممکن است باعث راه‌اندازی «زنجیره‌ای از انفجارهای زیرزمینی» از شرق آسیا تا خاورمیانه منجر شود.
روسیه، که در نوامبر ۲۰۲۳ (آبان ۱۴۰۲) از معاهده جامع ممنوعیت آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) خارج شد، اعلام کرده که در صورت از سرگیری آزمایش توسط آمریکا اقدام متقابل انجام خواهد داد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اخیراً موشک‌های هسته‌ای مانند بوروستنیک را آزمایش کرده اما این اقدام فاقد انفجار هسته‌ای بوده است.
کارشناسان می‌گویند اکنون تصمیم آمریکا می‌تواند روسیه را به سمت آزمایش‌های انفجاری سوق دهد و ریسک محاسبه غلط و تشدید تنش‌ها را افزایش دهد.
چین، که زرادخانه هسته‌ای خود را از ۳۰۰ کلاهک در ۲۰۲۰ به حدود ۶۰۰ کلاهک در ۲۰۲۵ رسانده و پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۳۰ به ۱۰۰۰ برسد (مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی)، می‌تواند برنامه خود را تسریع کند.
کارشناسانی مانند «آنکیت پاندا» از مؤسسه کارنگی برای صلح بین‌الملل هشدار می‌دهند که این اقدام یک «چک سفیدامضا» به چین و روسیه برای انجام آزمایش‌های تمام‌عیار هسته‌ای می‌دهد، در حالی که هر دو کشور از ۱۹۹۶ و ۱۹۹۰ هیچ آزمایش انفجاری انجام نداده‌اند.
علاوه بر این، کشورهایی مانند هند، پاکستان و کره شمالی ممکن است احساس کنند برای آزمایش‌های بیشتر توجیه به دست آورده‌اند. کره شمالی آخرین آزمایش تأییدشده را در دوران اول ترامپ در ۲۰۱۷ انجام داد.
تبعات دیپلماتیک
این اعلامیه واکنش‌های منفی گسترده‌ای را برانگیخته است. سازمان ملل متحد، از طریق سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل، آن را "مضر و بی‌ثبات‌کننده برای تلاش‌های جهانی عدم اشاعه" خوانده و به "میراث فاجعه‌بار بیش از ۲۰۰۰ آزمایش هسته‌ای در ۸۰ سال گذشته" اشاره کرده است.
چین، ساعاتی پس از اعلامیه ترامپ ابراز امیدواری کرد که آمریکا به تعهداتش در CTBT پایبند بماند و «اقدامات ملموسی برای حفظ رژیم عدم اشاعه هسته‌ای» انجام دهد.
متحدان آمریکا مانند بریتانیا و فرانسه، که به بازدارندگی گسترده آمریکا وابسته‌اند، ممکن است نگران کاهش اعتبار اخلاقی واشنگتن باشند.
داریل کیمبال، مدیر انجمن کنترل تسلیحات، هشدار داده که این اقدام «مذاکرات کنترل تسلیحاتی را تضعیف می‌کند» و به دشمنان اجازه می‌دهد آمریکا را بی‌ملاحظه جلوه دهند.
علاوه بر این، این اعلامیه می‌تواند رژیم عدم اشاعه هسته‌ای (NPT) را تضعیف کند، که ۱۹۱ کشور عضو آن هستند.
تبعات زیست‌محیطی
هرچند آزمایش‌های زیرزمینی کمتر از آزمایش‌های جوی آلودگی ایجاد می‌کنند، اما همچنان ریسک‌های جدی وجود دارد. گزارش فاکس نیوز به «هزینه‌های زیست‌محیطی و ایمنی قابل توجه» اشاره کرده، اما تاریخچه آزمایش‌ها نشان‌دهنده آسیب‌های پایدار است.
بیش از ۲۰۰۰ آزمایش هسته‌ای جهانی از ۱۹۴۵ تا کنون، آلودگی رادیواکتیو را در جو، اقیانوس‌ها و آب‌های زیرزمینی ایجاد کرده است. برای مثال، آزمایش‌های آمریکا در آتل بکنی (جزایر مارشال) در دهه ۱۹۵۰، منجر به آلودگی مداوم با سزیوم-۱۳۷ و استرانسیوم-۹۰ شده و جزیره رونگلاپ را غیرقابل سکونت کرده است.
در نوادا بیش از ۹۲۸ آزمایش زیرزمینی از ۱۹۵۱ تا ۱۹۹۲ انجام شده که باعث نشت رادیواکتیو به آب‌های زیرزمینی و افزایش سرطان‌های تیروئید و لوسمی در جمعیت محلی شده است.
آزمایش‌های زیرزمینی می‌تواند باعث اانتشار گازهای رادیواکتیو شود و مواد مانند تریتیوم و محصولات شکافت‌پذیر را به اکوسیستم وارد کند، که بر زنجیره غذایی تأثیر می‌گذارد. مطالعات نشان می‌دهد که این آلاینده‌ها می‌توانند برای دهه‌ها در آب و خاک باقی بمانند و ریسک‌هایی ایجاد کنند که تا چندین نسل باقی می‌مانند.
علاوه بر این، آزمایش‌ها می‌تواند زلزله‌های مصنوعی مانند آزمایش ۱۹۷۳ شوروی با بزرگی ۶.۹۷ ایجاد کند. این زمین‌لرزه‌ها به تنوع زیستی آسیب می‌زنند و از جمله مرگ دسته‌جمعی ماهی‌ها و آلودگی رودخانه‌ها را به همراه دارند.
بسیاری از منابع کارشناسی از جمله انجمن کنترل تسلیحات در همین چند روز تأکید کرده‌اند که آمریکا «دلیل فنی، نظامی یا سیاسی» برای این آزمایش سلاح هسته‌ای ندارد و ریسک‌های این تصمیم بر مزایای آن غلبه دارد.
