خبرگزاری مهر، گروه استان ها -نسیم راوند: در سلسله گفت و گو های خبرنگار مهر با متخصص و نخبگان کهگیلویه و بویراحمد، امروز به سراغ رقیه محمودی رفتیم، او دارای مدرک دکتری تخصصی شیلات و آبزی پروری است.
او که دغدغه توسعه استان را دارد از وجود ظرفیت و تبدیل شدن کهگیلویه و بویراحمد به قطب تولید ماهیان سرد آبی در کشور می‌گوید.
محمودی می‌افزاید: کهگیلویه و بویراحمد با تولید سالانه ۲۷ هزار تن ماهیان سرد آبی این ظرفیت را دارد که به قطب تولید ماهیان سرد آبی تبدیل شود.
وی با تشریح جزئیات زنجیره ارزش آبزی پروری، بر لزوم تکمیل و بلوغ این زنجیره در استان کهگیلویه و بویراحمد برای تحقق امنیت غذایی و اقتصادی تأکید کرد.
این متخصص آبزی پروری با اشاره به اینکه آبزی‌پروری در سطح جهانی، بزرگ‌ترین بخش در حال رشد در صنعت تولید محصولات غذایی است، ادامه داد: این صنعت امروزه به عنوان محوری پایدار برای تأمین امنیت غذایی و یک منبع بزرگ اشتغال‌زایی شناخته می‌شود.
مصرف پایین آب برای تولید ماهی
وی با اشاره به اینکه طبق آخرین اطلاعات سازمان فائو، حجم تجارت جهانی آبزی‌پروری به حدود ۲۰۰ میلیارد دلار آمریکا رسیده است، تاکید کرد: یک نکته جالب و برخلاف تصور عموم، مصرف بسیار پایین‌تر آب در این صنعت است، زیرا به ازای تولید هر یک کیلوگرم پروتئین ماهی، تنها ۷۵۰ لیتر آب مصرف می‌شود، اما برای تولید همین مقدار پروتئین از گوشت گاو، بین ۷۲۰۰ تا ۸۰۰۰ لیتر آب نیاز است و این امر نشان می‌دهد با توجه به پدیده تغییر اقلیم، آبزی‌پروری می‌تواند نقش کلیدی در تأمین امنیت غذایی ایفا کند.
زنجیره ارزش ماهی از ۶ حلقه به هم پیوسته تشکیل شده است
محمودی در تشریح زنجیره ارزش جهانی آبزی‌پروری، تصریح کرد: این زنجیره از شش حلقه به هم پیوسته و غیرقابل تفکیک تشکیل شده که هیچ‌یک بر دیگری برتری ندارند و موفقیت در گرو عملکرد هماهنگ همه آن‌هاست.
وی به حلقه‌های حوزه آبزی‌پروری اشاره و بیان کرد: حلقه اول، نهاده‌ها «مواد اولیه مورد نیاز برای تولید» حلقه دوم، تولید، حلقه سوم، فرآوری، حلقه چهارم، حمل و نقل، حلقه پنجم، بازار و آخرین حلقه که همچون چتری همه حلقه‌ها را پوشش می‌دهد، حلقه پشتیبان شامل خدمات مالی، نظارتی و تحقیقاتی است که تمام زنجیره را هدایت می‌کند.
این متخصص آبزی پروری افزود: نگاه به زنجیره ارزش، یک نگاه توسعه‌ای برای ورود کشورهای در حال توسعه به بازارهای جهانی است. بنابراین، توجه به آن یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است.
رتبه سوم پرورش ماهیان قزل آلا، محصول خود را خام می‌فروشد
وی با اشاره به اینکه کهگیلویه و بویراحمد رتبه سوم کشور را در پرورش ماهی قزل‌آلا و به‌طور کلی در حوزه آبزی‌پروری دارا است، گفت: اما متأسفانه محصول تولیدی استان به صورت خام‌فروشی به استان‌های همجوار می‌رود و سپس با برند آن استانها و از گمرکات آنها به خارج از کشور صادر می‌شود که این امر برای استان‌های همسایه ارزآوری دارد، اما برای این استان عایدی چندانی ندارد.
کهگیلویه و بویراحمد در تأمین تخم چشم زده با مشکل مواجه است
محمودی با اشاره به تحلیل وضعیت استان در زنجیره ارزش، نقاط ضعف اصلی را اینگونه برشمرد و افزود: استان در تأمین تخم چشم‌زده اصلاح‌شده با مشکل مواجه است و برای رساندن ظرفیت تولید به ۴۰ هزار تن، سالانه به حدود ۸۰ میلیون عدد تخم چشم‌زده نیاز داریم که در داخل استان تولید نمی‌شود.
تنها مرکز اصلاح نژاد ماهیان سرد آبی کشور در یاسوج فعال و کارآمد نیست
وی با بیان اینکه تنها مرکز اصلاح نژاد ماهیان سرد آبی کشور در یاسوج آن طور که باید فعال و کارآمد نیست، ادامه داد: از سوی دیگر، با وجود سه کارخانه خوراک، خوراک انحصاری و تخصصی برای قزل‌آلا در استان تولید نمی‌شود، همچنین استان با کمبود لارو و بچه ماهی باکیفیت، واکسن، مکمل‌های تغذیه‌ای و سیستم‌های فیلتراسیون و مکانیزاسیون مدرن روبرو است.
پرورش ماهی در مزارع استان به صورت سنتی انجام می‌شود
این متخصص آبزی پروری با بیان اینکه ۲۸۲ واحد پرورش ماهی در استان به روش سنتی اداره و آب در آنها به صورت مداوم ورودی و خروجی دارد، ادامه داد: در سیستم‌های مدرن، برای تولید هر ۱۰ تن ماهی تنها ۳۰ لیتر آب مصرف می‌شود و اگر از همین تعداد مزرعه موجود، تنها از سیستم‌های بازیابی آب یا مداربسته استفاده کنند، می‌توانیم میزان تولید استان را تا ۳۰ درصد افزایش دهیم.
حلقه تولید پرورش ماهیان تنها به ماهی قزل آلا ختم نمی‌شود
وی به ضعف در تنوع بخشی پرورش ماهیان در مزارع استان اشاره و بیان کرد: حلقه تولید در استان منحصر به پرورش ماهی قزل‌آلا است و تنها یک مزرعه پرورش خاویار و سه مزرعه ماهیان گرمابی وجود دارد و این در حالی است که پشت سدهای استان، ظرفیتی عالی برای پرورش ۱۰ هزار تن ماهی خاویاری داریم.
محمودی یادآور شد: بسیاری از مزارع به دلیل نبود نقدینگی تعطیل یا با ظرفیت خالی کار می‌کنند که می‌توان با عقد قراردادهای آبزی‌پروری، آنها را دوباره فعال کرد.
خام فروشی محصولات آبزی پروری در استان
وی با بیان اینکه محصول تولیدی در استان به صورت خام فروخته و ارزش افزوده بسیار پایینی دارد، تاکید کرد: فرآوری و بسته‌بندی، ارزش محصول را به شدت افزایش می‌دهد و در کهگیلویه و بویراحمد هیچ گونه واحد بسته‌بندی و برند تخصصی وجود ندارد و ایجاد برند، اعتماد خریدار را جلب کرده و باعث تمایز محصول در بازار می‌شود.
آمادگی نخبگان و متخصصین استان برای ارائه بسته سیاستی ارزش آبزی پروری
این متخصص آبزی پروری با بیان اینکه این استان با وجودظرفیت‌های فراوان، زنجیره ارزش آبزی‌پروری آنه هنوز به بلوغ کامل نرسیده است، اضافه کرد: جامعه نخبگان و متخصصان استان آمادگی دارد تا بسته سیاستی جامعی را تدوین و برای اجرا، نظارت و پیگری‌های لازم، تقدیم استاندار استان کنند تا با عزمی جدی، این ثروت عظیم بالقوه برای استان و دیارمان به فعلیت برسد و امنیت اقتصادی و اشتغال پایدار را به ارمغان آورد.
