مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران با تأکید بر اینکه بازگشت فرد مرگ مغزی به زندگی حتی یک در میلیارد هم وجود ندارد، گفت: مهم‌ترین مانع در مسیر اهدای عضو، ناآگاهی و باورهای غلط مردم است و در عین حال از درج نشان اهدای عضو در گواهینامه رانندگی و تلاش برای افزایش آگاهی عمومی درباره مرگ مغزی خبر داد.
به گزارش همشهری آنلاین، دکتر کتایون نجفی‌زاده مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران در نشست «باورهای غلط، جان می‌گیرند» که امروز (۱۳ آبان) برگزار شد، گفت: بازگشت فرد مرگ مغزی به زندگی حتی یک در میلیارد هم وجود ندارد.
وی توضیح داد: خون‌رسانی سلول‌های مغزی به دلیل ورم مغز در مرگ مغزی مختل می‌شود و هیچ خونی به جمجمه وارد نمی‌شود. در مرگ مغزی، خون‌رسانی داخل مغز به طور کامل متوقف می‌شود؛ به همین دلیل، پس از مدتی مغز متلاشی می‌شود.
مردم مرگ مغزی را نمی‌شناسند
مدیرعامل انجمن اهدای عضو با بیان اینکه مردم باید بدانند مرگ مغزی یعنی مرده‌ای که قلبش می‌زند، گفت: ۹۹ درصد افراد به علت ایست قلبی فوت می‌کنند و فقط یک درصد افراد با مرگ مغزی جان خود را از دست می‌دهند.
وی افزود: مرگ مغزی در جامعه کمتر دیده می‌شود. منظور این است یک فرد مرگ مغزی باید در آی‌سی‌یو باشد و تنفس مصنوعی با دستگاه برقرار است. به همین دلیل مردم یک فرد مرگ مغزی را در جامعه ندیده‌اند. این در حالی است که ایست قلبی را دیده‌اند و با آن آشنا هستند. با توجه به این شرایط می‌توان گفت مردم مرگ مغزی را معمولا نمی‌شناسند. بنابراین، با توجه به میزان آگاهی مردم نسبت به مرگ مغزی باید فرهنگسازی صورت گیرد.
علت آمار پایین اهدای عضو در ایران
این پزشک درباره علت آمار پایین اهدای عضو توضیح داد: خوشبختانه از نظر نیروی متخصص، فتوای مسائل دینی و امکانات هیچ کمبودی نداریم، اما متاسفانه در حوزه هم‌افزایی و فرهنگسازی دچار ضعف هستیم.
وی ادامه داد: فرایند اهدای عضو بر ۳ رکن استوار است که سهم علم ۲۰ درصد و سهم مسائل زیرساختی ۳۰ درصد است. این در حالی است که سهم مسائل فرهنگی نیز ۵۰ درصد است. عدم رضایت خانواده‌های افراد مرگ مغزی مهم‌ترین علت کمبود اعضای قابل پیوند است.
تمام هزینه‌های اهدای عضو بر عهده وزارت بهداشت است
نجفی‌زاده تصریح کرد: تمام هزینه‌ها بر عهده وزارت بهداشت است. وزارت بهداشت هیچ پولی به خانواده اهداکننده پرداخت نمی‌کند و پولی نیز از دریافت‌کننده عضو دریافت نمی‌کند، اما تمام هزینه‌های مرکز را پرداخت می‌کند. اگرچه پرداخت هزینه‌ها با تاخیر انجام می‌شود، اما باز هم به طور کامل بر عهده وزارت بهداشت است.
مرکز آمریکایی بعد از شیراز دومین رتبه تعداد عمل پیوند کبد
مدیرعامل انجمن اهدای عضو درباره اهدای عضو توضیح داد: شرایط پیوند عضو در کشور به نحوی است که یک مرکز در شهر شیراز رتبه اول تعداد عمل پیوند کبد در یک مرکز را طی یک سال دارد. ۸۰۰ عمل پیوند عضو کبد در این مرکز انجام شده و یک مرکز در کشور آمریکا با بیش از ۴۰۰ مورد در جایگاه دوم قرار دارد.
وی با بیان اینکه اسپانیا در زمینه اهدای عضو به خوبی عمل کرده، افزود: اسپانیا رتبه نخست پیوند عضو را دارد، اما اگر کسی کارت اهدای عضو را در اختیار داشته باشد به معنای رضایت کامل فرد برای اهدای عضو است و نیازی به رضایت خانواده او نیست.
فقط ۱۰ درصد بزرگسالان ایرانی کارت اهدای عضو دارند
نجفی‌زاده با بیان اینکه فقط ۱۰ درصد بزرگسالان ایرانی کارت اهدای عضو دارند، توضیح داد: ۷۰ درصد بزرگسالان آمریکایی دارای کارت اهدای عضو هستند. خوشبختانه، پس از ۱۱ سال دوندگی، توانستیم نشان اهدای عضو را در گواهینامه رانندگی درج کنیم.
وی افزود: یکی از دلایل اینکه جمعیت قابل‌توجهی از بزرگسالان آمریکایی دارای کارت اهدای عضو هستند، این است که نشان اهدای عضو در گواهینامه آنها سال‌ها ثبت شده است.
این پزشک با بیان اینکه حوادث ترافیکی علت اصلی مرگ مغزی در کشور است، افزود: اغلب افرادی که دچار مرگ مغزی می‌شوند زیر خط فقر قرار دارند و اغلب نان‌آور خانواده هستند.
روش دریافت کارت اهدای عضو
مدیرعامل انجمن اهدای عضو گفت: افراد می‌توانند با مراجعه به سایت انجمن اهدای عضو ایرانیان درخواست خود مبنی بر دریافت کارت اهدای عضو را ثبت کنند و کارت طی چند دقیقه برای آنها صادر می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین ارسال کد ملی به شماره ۳۴۳۲ از دیگر روش‌های دریافت کارت اهدای عضو است. همچنین این امکان را فراهم کرده‌ایم که افراد ویدیویی از خود ضبط کنند و آخرین حرف خود را با خانواده‌های خود مطرح کنند.
نجفی‌زاده با بیان اینکه مرگ مغزی در ۱۱ کتب درسی آمده است، توضیح داد: تلاش کرده‌ایم که دوره آموزشی برای معلمان برگزار کنیم تا معلمان نیز با مفهوم مرگ مغزی آشنا شوند. همچنین جلساتی هر سه ماه یکبار با مسئولان شهرداری درباره مرگ مغزی برگزار می‌کنیم.
۸۵ درصد خانواده‌هایی که اهدای عضو را رد می‌کنند، بعدا پشیمان می‌شوند
دکتر امید قبادی نایب‌رئیس انجمن اهدای عضو ایران نیز در این نشست اظهار کرد: مرگ مغزی، هیچ شانسی برای بازگشت به زندگی ندارد. جامعه ایران هنوز به این باور نرسیده است که مرگ مغزی به معنای پایان زندگی است. پیوند عضو از فرد مرگ مغزی حدود ۱۸۰ سال است که در جهان انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه علت اصلی مرگ مغزی در کشور ضربه به سر در تصادفات است، توضیح داد: سالانه حدود ۲۲هزار نفر به دلیل حوادث ترافیکی جان خود را از دست می‌دهند.
رضایت یک‌سوم خانواده‌ها به پیوند عضو فرد مرگ مغزی
قبادی بیان کرد: بررسی‌ها بیانگر این است که ۵هزار تا ۸هزار نفر در سال دچار مرگ مغزی می‌شوند، ولی فقط ۳هزار نفر دارای اعضای مناسب پیوند هستند. در این میان فقط هزار خانواده از ۳هزار خانواده به اهدای عضو رضایت می‌دهند. در چنین شرایطی، می‌بایست قدردان هزار خانواده‌ای بود که نسبت به اهدای عضو رضایت داده‌اند.
دخالت اطرافیان در تصمیم خانواده فرد مرگ مغزی
نایب‌رئیس انجمن اهدای عضو ایران گفت: بررسی‌ها بیانگر این است که ۸۵ درصد خانواده‌هایی که نسبت به اهدای عضو رضایت نمی‌دهند، چند ماه پس از مرگ فرد دچار مرگ مغزی از عملکرد خود پشیمان می‌شوند. بررسی‌ها بیانگر این است که در ۶۵ درصد این خانواده‌ها، اطرفیان آنها در تصمیمشان نقش دارند.
دلایل درباره عدم مواجهه خانواده‌های اهداکننده و دریافت‌کننده عضو
قبادی با بیان اینکه ۱۷ دلیل درباره عدم مواجهه خانواده‌های اهداکننده و دریافت‌کننده عضو مطرح می‌کنند، گفت: به طور مثال، برخی خانواده‌های اهداکننده دوست دارند که صدای قلب عزیز خود در بدن فرد دریافت‌کننده را بشنوند و این موضوع سبب اختلال در زندگی فرد دریافت‌کننده می‌شود.
وی افزود: همچنین این احتمال وجود دارد که فرد دریافت‌کننده جان خود را از دست بدهد و این موضوع برای خانواده اهداکننده دردناک است. فقط در موارد بسیار محدود و با رعایت پروتکل‌های جهانی با مواجهه فرد گیرنده و خانواده اهداکننده موافقت می‌شود.
طب سنتی فرد مرگ مغزی را به زندگی بازنمی‌گرداند
نایب‌رئیس انجمن اهدای عضو ایران با انتقاد از طب سنتی و اسلامی گفت: حدود ۲۳ سال است که مباحثی تحت عنوان طب سنتی و اسلامی تلاش می‌کند که به مردم بگوید می‌تواند فرد مرگ مغزی را به زندگی بازگرداند.
وی ادامه داد: بازهم تاکید می‌کنم که عمل پیوند عضو از فرد مرگ مغزی به مدت ۱۸۰ سال است که در جهان انجام می‌شود. اگر فقط یک نمونه از فرد مرگ مغزی به زندگی در دنیا وجود داشته باشد، پیوند عضو را در کشور متوقف می‌کنیم. فرد مرگ مغزی هیچ شانسی برای بازگشت به زندگی ندارد.
