به گزارش همشهری آنلاین، در شبکه‌های اجتماعی شایعاتی دست‌به‌دست می‌شود که «ابرهای باران‌زای ایران پیش از ورود به مرزهای کشور در ترکیه دزدیده می‌شوند». دکتر عباس رنجبر نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران در این خصوص اظهار کرد: مقایسه اقلیم ایران با ترکیه یا عربستان کاملا اشتباه است، چراکه شرایط اقلیمی این کشورها با یکدیگر تفاوت اساسی دارند و حتی در مقیاس کوچک هم نمی‌توان میزان بارندگی را یکسان دانست، چه برسد به مقایسه کشوری.
وی افزود: ارتفاعات متعدد در ترکیه و نزدیکی این کشور به دریای مدیترانه و دریای سیاه باعث می‌شود سیستم‌های باران‌زا بیشتر بر ترکیه اثر بگذارند. در حالی که سیستم‌های مؤثر بر ایران باید ابتدا روی مدیترانه شکل بگیرند و در صورت وجود موانع پرفشار در مسیر، اغلب پیش از رسیدن به کشور ما تخلیه می‌شوند.
تفاوت چشمگیر بارش در یک منطقه جغرافیایی هم به چشم می‌خورد
به گفته رنجبر، مرز کوهستانی میان ایران و ترکیه نقش مهمی در توزیع بارش دارد؛ سیستم‌های باران‌زا معمولاً در دامنه‌های رو به باد بارش خود را تخلیه می‌کنند، بنابراین مناطق پشت کوه مانند بخش‌هایی از ایران بارش کمتری دارند. برای نمونه، در دو سوی رشته‌کوه زاگرس، کوهرنگ سالانه نزدیک به ۲۰۰۰ میلی‌متر بارش دارد، در حالی که کویر لوت تقریباً بدون بارش است.
نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران تأکید کرد: حتی درون یک استان هم تفاوت‌ها چشمگیر است. در گیلان میانگین بارش انزلی ۱۸۰۰ میلی‌متر است، اما در منجیل به حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر می‌رسد. پس نمی‌توان با دیدن یک تصویر ماهواره‌ای نتیجه گرفت که ابری از ایران دزدیده شده است.
فناوری هارپ وجود ندارد
رنجبر درباره طرح‌هایی مانند «هارپ» یا سلاح‌های اقلیمی نیز گفت: ۲ سال پیش بخش‌هایی از آمریکا و کانادا درگیر خشکسالی و آتش‌سوزی بوده‌اند. روسیه هم با وجود برنامه‌های بارورسازی در سال ۲۰۰۸، در سال ۲۰۱۰ دچار خشکسالی شدید شد. اگر چنین فناوری‌هایی واقعا وجود داشت، این کشورها از آن برای حل مشکلات خود استفاده می‌کردند.
بارورسازی ابرها در سطح ملی و قاره‌ای عملی نیست
نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران در پایان خاطرنشان کرد: بارورسازی ابرها می‌تواند در مقیاس محدود تأثیرگذار باشد، اما در سطح ملی و قاره‌ای عملا کاربردی نیست. بنابراین، پدیده‌ای به نام ابردزدی از اساس فاقد مبنای علمی است.
ایران در حالی پاییز امسال را با کاهش چشمگیر بارش آغاز کرده که بر اساس آمار رسمی، میزان بارش کشور نسبت به میانگین ۲۱ ساله حدود ۴۴ درصد کاهش یافته و بارش برف نیز تا ۸۴ درصد کمتر از حد نرمال گزارش شده است.
اما نگاهی به داده‌های بارش کشورهای همسایه نشان می‌دهد که عراق، ترکمنستان، آذربایجان، ترکیه و ارمنستان نیز همگی با افت بارندگی روبه‌رو بوده‌اند؛ چنانکه بارش‌ها در ترکمنستان ۱۰- درصد، آذربایجان ۵۴- درصد، ترکیه ۲۱- درصد و ارمنستان ۶۲- درصد نسبت به میانگین درازمدت کاهش یافته است. فقط عراق افزایش خفیف دو درصدی داشته است.
