جدا افتادگی از مسائل اجتماعی از مهمترین مشکلات فلسفه اسلامی است

خبرگزاری مهر پنج شنبه 15 آبان 1404 - 13:32
قم- رئیس دانشگاه قم گفت: از مهم‌ترین مشکلات فلسفه اسلامی به ویژه در دو سده اخیر، جدا افتادگی آن از مسائل واقعی جامعه است.

حجت الاسلام احمدحسین شریفی در آستانه هفته حکمت و فلسفه در گفتگو با خبرنگار مهر، از مهم‌ترین مشکلات فلسفه اسلامی به ویژه در دو سده اخیر، جدا افتادگی آن از مسائل واقعی جامعه است ضمن اینکه فلسفه اسلامی، ترجیح داده است که خود را از مواجهه با صنعت و فناوری دور نگه‌دارد، حتی از مواجهه با مسائل اجتماعی نوپدید و نیازهای حکمرانی حکیمانه هم خود را دور نگه داشته است.

رئیس دانشگاه قم بیان کرد: بسیاری از فیلسوفان مسلمان نیز دل به این خوش کرده‌اند که «جهانی باشند بنشسته در گوشه‌ای»! و از همان گوشه‌ی کتابخانه یا اتاق خود به تأملات فلسفی و کاملاً انتزاعی خود بپردازند و دلخوش به این باشند که تفسیری معقول از جهان غیرانسانی به دست آورده‌اند و تفسیری که از امتداد بخشی آن در جهان انسانی و تعاملات انسانی و زیست اجتماعی انسان ناتوان بوده‌اند یا در خوش‌بینانه‌ترین حالت، دغدغه آن را نداشته‌اند.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) گفت: نگاهی به آثار تولید شده فلسفی، مجلات نسبتاً پرشمار فلسفی، فارغ التحصیلان پرتعداد رشته‌های فلسفی، گروه‌ها و دوره‌های آموزشی فلسفی در مقاطع مختلف تحصیلی، از کارشناسی تا دکترای تخصصی، این حقیقت را تأیید می‌کند که فلسفه و فیلسوفان معاصر ایرانی در خود فرورفته و از نیازهای جامعه و صنعت بازمانده‌اند.

وی ادامه داد: فراموش نکنیم که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی سالیانی است که به طور جدّ از فیلسوفان مسلمان خواسته‌اند که در اندیشه «امتداد اجتماعی فلسفه» باشند و آخرین بار، چند ماه پیش در «منشور حوزه پیشرو و سرآمد» همین مطالبه را برای چندمین بار تکرار کردند «فلسفه‌ی اسلامی ما باید برای مسائل اصلی خود، امتداد اجتماعی ترسیم کند».

حجت الاسلام شریفی ابراز کرد: مفاهیم و ادبیات فلسفی، فی‌نفسه، مفاهیم و ادبیاتی پیچیده، سخت، تخصصی و نامأنوس برای عامه مردمان‌اند و برخی از فیلسوفان کوشیده و می‌کوشند با استفاده از تمثیل و تشبیه، حقایق فلسفی را برای غیرمتخصصان نیز قابل فهم کنند، اما همگان اذعان دارند که تشبیه معقول به محسوس، هر چند برای تقریب به ذهن خوب است؛ اما نمی‌تواند به نحوی شایسته مراد و مقصود را منتقل کند.

رئیس دانشگاه قم تصریح کرد: برای فهم عمومی‌تر حقایق فلسفی لازم است مفاهیم و معارف فلسفی، ساده‌سازی شوند. و یکی از بهترین راه‌ها برای این کار تدوین داستان‌ها و رمان‌های فلسفی است، یعنی کتاب‌هایی که آموزه یا آموزه‌هایی فلسفی را در قالب داستانی جذاب به مخاطبان منتقل کنند.

عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) عنوان کرد: فیلسوفانِ دغدغه‌مند از دیرباز کوشیده‌اند پاره‌ای از آموزه‌های فلسفی را به این سبک منتقل کنند و نمونه برجسته آن را می‌توان در کتاب «حی بن یقظان» دید. در دوران معاصرتر نویسندگانی مثل تولستوی و گوته در برخی از موضوعات همین سبک را در پیش گرفتند و کتاب‌های بسیار ارزشمندی را تدوین کردند و فیلسوفان اگزیستانسیالیست نیز بیشتر از سایر نحله‌های فلسفی از قالب رمان برای انتقال اندیشه‌های فلسفی خود استفاده کرده‌اند.

وی ادامه داد: یلسوفان مسلمان با اینکه تجربه ادیبان چیره‌دست و تاریخ‌سازی مثل سعدی و مولوی را در اختیار داشته‌اند، مع الاسف، به ویژه در دوران معاصر، کمتر به این مهم اهتمام داشته‌اند و در حالی که یکی از راه‌های کاربردی‌سازی فکر فلسفی و تقویت عقلانیت اجتماعی، عمومی‌سازی فلسفه است و یکی از بهترین راه‌های عمومی‌سازی فلسفه و فلسفه‌ورزی، تدوین داستان‌ها و رمان‌های فلسفی است.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.