خبرگزاری مهر -گروه استانها: پویش «در مقابل ایران دوباره زانو می‌زنید» با هدف بازنمایی عزت تاریخی و تقویت غرور ملی، از سوی سازمان زیباسازی شهر تهران آغاز شد؛ این پویش با رونمایی از مجسمه‌ای نمادین در میدان انقلاب تهران، تلاش دارد مفاهیم ایستادگی و هویت ایرانی را از طریق هنر شهری و روایت‌های تاریخی به جامعه منتقل کند.
در شرایطی که جوامع بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازتعریف هویت تاریخی و فرهنگی خود هستند، پویش «در مقابل ایران دوباره زانو می‌زنید» به‌عنوان یک حرکت فرهنگی و هنری، تلاش دارد تا با بازنمایی نمادهای عزت و مقاومت، روایت ایستادگی ملت ایران را در فضای عمومی بازآفرینی کند.
در واقع این پویش با هدف تقویت غرور ملی و احیای حس همبستگی، از ظرفیت‌های هنر شهری، تاریخ‌نگاری و مشارکت مردمی بهره می‌گیرد تا مفاهیم اقتدار و هویت ایرانی را به شکلی ملموس و اثرگذار به نسل امروز منتقل کند.
نقطه آغاز این حرکت، رونمایی از مجسمه‌ای نمادین در میدان انقلاب تهران بود؛ چرا که این اثر، با الهام از شکست امپراتور روم، والرین، به دست شاپور دوم ساسانی طراحی شده و نه صرفاً یک سازه هنری، بلکه بیانیه‌ای بصری است که پیام ایستادگی ایران در برابر سلطه‌طلبی تاریخی را بازتاب می‌دهد.
در ادامه، این پویش می‌کوشد با تکیه بر زبان هنر و قدرت روایت تاریخی، مفاهیم مقاومت و عزت را از سطح نماد به عمق تجربه جمعی منتقل کند؛ در زمانی که جامعه با چالش‌های اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای مواجه است، چنین نمادهایی می‌توانند نقش مهمی در تقویت حس تعلق، بازخوانی ریشه‌های هویتی و احیای اعتماد عمومی ایفا کنند.
از همین منظر، اهمیت این پویش تنها در خلق یک اثر هنری خلاصه نمی‌شود، بلکه در توان آن برای برانگیختن گفت‌وگویی ملی درباره‌ی هویت، تاریخ و آینده ایران نهفته است؛ زیرا زمانی که یک نماد شهری بتواند مخاطب را به تأمل درباره گذشته و بازاندیشی در جایگاه امروز خود و کشورش وادارد، به ابزاری فرهنگی بدل می‌شود که فراتر از زیبایی‌شناسی، کارکردی اجتماعی و هویتی می‌یابد.
در چنین بستری، بررسی ابعاد مختلف این پویش تنها با تکیه بر روایت رسمی ممکن نیست؛ بلکه نیازمند گفت‌وگویی عمیق با صاحب‌نظرانی است که بتوانند این حرکت را در بستر تاریخ، فرهنگ و جامعه تحلیل کنند.
از همین رو، در ادامه با چند تن از پژوهشگران و کارشناسان حوزه‌های تاریخ، جامعه‌شناسی و هنر به گفت‌وگویی تفصیلی می‌پردازیم تا ابعاد پنهان و پیدای این پویش را از منظرهای گوناگون واکاوی کنیم.
واکاوی ابعاد تاریخی پویش
یک پژوهشگر تاریخ در استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: این پویش در واقع بازخوانی یک لحظه تاریخی‌ست که در حافظه ملی ما جایگاه ویژه‌ای دارد؛ شکست والرین به دست شاپور دوم، نه فقط یک پیروزی نظامی، بلکه نمادی از اقتدار تمدنی ایران در برابر امپراتوری‌های سلطه‌گر بوده است.
نسترن فلاح پور افزود: بازنمایی این لحظه در قالب هنر شهری، می‌تواند به بازسازی اعتماد عمومی و تقویت غرور ملی کمک کند، به‌ویژه در زمانی که جامعه با بحران‌های هویتی مواجه است.
وی تصریح کرد: قطعاً وقتی تاریخ از حالت متنی و کتابخانه‌ای خارج شده و در میدان‌های شهری به تصویر درمی‌آید، مخاطب عام با آن ارتباط برقرار می‌کند که این نوع بازنمایی، تاریخ را از انحصار نخبگان خارج کرده و به تجربه‌ی روزمره مردم پیوند می‌زند؛ به‌ویژه اگر با روایت‌پردازی درست و مشارکت مردمی همراه باشد.
بازتاب اجتماعی پویش
جامعه‌شناس و پژوهشگر ارتباطات در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در شرایطی که جامعه با فشارهای اقتصادی، بحران‌های رسانه‌ای و فرسایش اعتماد عمومی مواجه است، بازنمایی نمادهای تاریخی می‌تواند نقش مهمی در بازسازی روحیه‌ی جمعی ایفا کند.
امیررضا ساجدی افزود: این پویش، با تکیه بر مفاهیم عزت و ایستادگی، تلاش دارد تا حس تعلق و غرور ملی را تقویت کند؛ به‌ویژه در نسل جوانی که گاه با گسست‌های هویتی روبه‌رو است.
ساجدی ادامه داد: اگر این پویش‌ها صرفاً در سطح نماد باقی نمانند و با مشارکت واقعی مردم، روایت‌های محلی و پیوند با مسائل روز همراه شوند، قطعاً می‌توانند در بازسازی اعتماد عمومی مؤثر باشند.
این جامعه شناس ادامه داد: مردم نیاز دارند ببینند که تاریخ و هویت‌شان نه فقط در کتاب‌ها، بلکه در میدان‌های شهر و در گفت‌وگوهای روزمره حضور دارد؛ این حضور، اگر با صداقت و استمرار همراه باشد، می‌تواند به احیای سرمایه اجتماعی منجر شود.
بررسی هنری نقش پویش در مقابل ایران دوباره زانو بزنید
هنرمند و طراح آثار شهری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: هنر شهری، به‌ویژه در قالب مجسمه و نمادهای بصری، این توان را دارد که مفاهیم پیچیده‌ای چون عزت، مقاومت و هویت را به زبان ساده و ملموس به مخاطب منتقل کند.
مجتبی جانی افزود: وقتی یک اثر هنری در فضای عمومی نصب می‌شود، دیگر فقط مخاطب خاص ندارد؛ همه مردم، در رفت‌وآمد روزانه‌شان، با آن مواجه می‌شوند و ناخودآگاه وارد گفت‌وگویی بصری با آن می‌شوند.
جانی تصریح کرد: مهم‌ترین اصل، صداقت در روایت و پیوند با حافظه‌ی جمعی مردم است، زیرا اثر باید نه‌تنها از نظر زیبایی‌شناسی قابل‌قبول باشد، بلکه از نظر مفهومی هم با تجربه زیسته مخاطب ارتباط برقرار کند.
وی گفت: در پویش «در مقابل ایران دوباره زانو می‌زنید»، انتخاب لحظه‌ی شکست والرین به دست شاپور دوم، یک انتخاب هوشمندانه بود؛ چون هم بار تاریخی دارد، هم پیام اقتدار و ایستادگی را به‌روشنی منتقل می‌کند.
پویش «در مقابل ایران دوباره زانو می‌زنید» نشان داد که بازخوانی تاریخ، اگر با زبان هنر و مشارکت مردمی همراه شود، می‌تواند به ابزاری مؤثر برای تقویت غرور ملی و بازسازی اعتماد عمومی بدل گردد.
در واقع این حرکت فرهنگی، با تکیه بر نمادهای بصری و روایت‌های تاریخی، نه‌تنها به زیباسازی شهری کمک کرده، بلکه بستری برای گفت‌وگوی اجتماعی درباره‌ی هویت، ایستادگی و آینده‌ی ایران فراهم آورده است؛ از این رو استمرار چنین پویش‌هایی، به‌ویژه در استانها و مناطق با پیشینه‌ی مقاومت، می‌تواند به تعمیق این پیام‌ها و گسترش دامنه اثرگذاری آن‌ها در سطح ملی منجر شود.
