به گزارش همشهری آنلاین، آرمان خورسند رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست در واکنش به انتشار نامه درخواست مبلغ ۵۰ میلیارد تومانی برای سفر به برزیل اظهار کرد: اجلاس کنوانسیون تغییر اقلیم بدون اغراق یکی از مهم‌ترین رویدادهای بین‌المللی سالانه جهان است، نه صرفا به این دلیل که یک اجلاس محیط‌زیستی مهم است، بلکه به این خاطر که جایگاهی تعیین‌کننده در سیاست، اقتصاد و آینده جهانی دارد.
- سند درخواست نیم میلیون دلاری منتشر شد | جنجال سفر رئیس سازمان محیط زیست به برزیل
- واکنش شینا انصاری به اظهارات نماینده مجلس درباره سفر ۵۰ میلیاردی به برزیل
از پرنس ویلیام تا احمد الشرع
خورسند گفت: در همین «کاپ ۳۰» که در شهر بلم برزیل برگزار شد، اگر به فهرست سران کشورهایی که در آن شرکت کرده‌اند نگاهی بیندازید، با وجود تمام چالش‌هایی که برگزاری این اجلاس در بلم داشته، حضور مقامات بسیار پرشمار و گسترده بوده است. مشابه حواشی‌ای که در کشور ما به وجود آمد، رسانه‌های برزیل به ویژه جریان مخالف دولت آقای لولا داسیلوا نیز مواردی درباره هزینه‌های بالا، بی‌نظمی‌ها و تأثیر منفی آن بر وجهه برزیل مطرح می‌کنند. با این حال، حضور هیأت‌ها در سطح بالا و به‌صورت حداکثری انجام گرفته است.
وی ادامه داد: برای مثال، از انگلستان هم نخست‌وزیر و هم پرنس ویلیام به عنوان شاهزاده ولز در اجلاس شرکت کردند تا حضور بریتانیا پررنگ‌تر شود. یا احمد الشرع، حاکم فعلی و تروریست سابق سوریه، با هیأتی مفصل شامل وزیر امور خارجه، وزیر محیط زیست و دست‌کم ۱۳ عضو دیگر در بلم حاضر شد؛ گروهی مفصل و پرتحرک. حتی چین که امسال اعلام کرده بود حضورش مختصرتر از سال گذشته خواهد بود، در عمل تنها از ۱۰۰ نفر به ۹۰ نفر کاهش داشت!
تصمیمات جهانی در نهایت درِ خانه همه کشورها را خواهد کوبید
این مسئول تأکید کرد: بنابراین، نفس این رویداد که از مهم‌ترین اجلاس‌های بین‌المللی سال محسوب می‌شود، برای تمام کشورها اهمیت حیاتی دارد. همه دولت‌ها تلاش می‌کنند از این فرصت برای دفاع از منافع ملی خود در بالاترین سطح استفاده کنند، زیرا قوانین و مصوباتی که در کاپ‌ها تصویب می‌شوند، می‌توانند ارکان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورها را تحت‌تأثیر قرار دهند.
وی افزود: اگر کشوری در این اجلاس حضور نداشته باشد، اینگونه نیست که از تبعات آن در امان بماند، چراکه تصمیمات جهانی در نهایت درِ خانه همه کشورها را خواهد کوبید. این، انتخاب هر کشور است که بخواهد با قدرت در آن حضور یابد یا منفعلانه غایب باشد.
قرار بود ایران در کاپ ۳۰ پاویون اختصاصی داشته باشد
رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به حواشی کاپ ۳۰ توضیح داد: درخصوص کاپ امسال از ماه‌ها پیش، به طور دقیق از اواسط تابستان و پس از تجاوز رژیم صهیونیستی، در سطح کلان دولت و میان دستگاه‌هایی چون وزارت امور خارجه، سازمان حفاظت محیط زیست و نهادهای دیگر بحث بر سر این بود که جمهوری اسلامی ایران حتما باید در این دوره از کاپ، پاویون داشته باشد، یعنی غرفه‌ای رسمی برای نمایش دستاوردها و مواضع کشور در کاپ برپا کند و حضوری حداکثری داشته باشد.
وی ادامه داد: با این حال، با توجه به اینکه شهر بلم شهری کوچک است و ظرفیت محدودی برای برگزاری چنین رویداد عظیمی داشت، هزینه‌ها به دلیل همین محدودیت‌ها به‌شدت بالا رفته بود. در نتیجه، علی‌رغم تلاش‌های سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت امور خارجه و سایر بخش‌ها و حتی طرح موضوع و بررسی بودجه آن در کمیسیون‌های دولت، در نهایت تصمیم گرفته شد که به دلیل شرایط اقتصادی کشور و ضرورت صرفه‌جویی، امسال نیز ایران پاویون اختصاصی نداشته باشد.
معترضان همان‌ها هستند که به پاویون نداشتن ایران در باکو معترض بودند
خورسند با اشاره به انتقادات از طیف‌های مختلف جامعه گفت: همان صداهایی که سال گذشته فغان و فریادشان بلند بود که چرا ایران در اجلاس باکو پاویون ندارد یا در «کاپ ۲۸» معترض بودند که چرا هیأت ایرانی در اعتراض به حضور رژیم صهیونیستی در امارات سالن را ترک کرد، همان افراد فغان سر داده بودند که «چطور ممکن است در چنین اجلاس مهمی ایران حضور نداشته باشد» و حالا اما بخشی از همان صداها امروز به خاطر همین حضور حداقلی ایران در کاپ ۳۰ معترضند و می‌پرسند چرا به دنبال برنامه‌ریزی برای غرفه بودید و چرا می‌خواستید به صورت تمام و کمال در این اجلاس شرکت کنید!
وی توضیح داد: برای درک بهتر مقیاس موضوع، کافی است به آمار سایر کشورها نگاه کنیم. کشوری به ابعاد لیبریا با ۶ نفر در سطح عالی‌رتبه شرکت کرده است. بروندی ۱۸ نفر از بخش دولتی اعزام کرده، زیمبابوه ۱۰ نفر، چین با ۹۰ نفر و احمد الشرع و تیمش نیز تنها در سطح رهبران کشور با ۱۴ یا ۱۵ نفر در اجلاس حضور داشتند.
این مسئول افزود: اما از سوی جمهوری اسلامی ایران، هیأت اعزامی سازمان حفاظت محیط زیست که به نمایندگی از رئیس‌جمهور در اجلاس حاضر شده بود شامل رئیس سازمان، رئیس مرکز امور بین‌الملل، یک محافظ (طبق پروتوکل الزامی) و یک مدیرکل از وزارت امور خارجه بود که ایشان هم با اعتبار وزارتخانه خود اعزام شده بود. به این ترتیب، کل هیأت عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران ۴ نفر بود که به همراه سفیر کشورمان در برزیل در بخش عالی‌رتبه اجلاس شرکت کردند.
توضیح درباره درخواست ۵۰ میلیارد تومانی
رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست درباره نامه درخواست ۵۰ میلیارد تومان توضیح داد: در مهرماه بودجه درخواستی ۵۰ میلیارد تومان برای برپایی پاویون ایران و اعزام ۱۰ کارشناس جهت حضور مستمر در تمام روزهای اجلاس مطرح شده بود. اما در نهایت، با حذف پاویون و کاهش ترکیب اعزامی، هزینه مأموریت هیأت عالی‌رتبه به حداقل ممکن رسید.
وی ادامه داد: ما بلافاصله بعد از پایان اجلاس سران کشورها در روز جمعه، شنبه به سمت تهران بازگشتیم. یعنی ماموریت ما با کمترین تعداد و کمترین روز ممکن انجام شد. مسیر رفت بیش از ۳۰ ساعت طول کشید، مسیر برگشت نیز حدود ۳۰ ساعت و ۲ روز هم برای حضور در جلسات سطح عالی صرف شد.
تنها ماندن ۲ ایرانی در مقابل هیأت های ۸۰ نفره
این مسئول تصریح کرد: در حال حاضر، تنها یک کارشناس از سازمان محیط زیست و یک کارشناس از وزارت امور خارجه با حمایت مالی (فاند) کنوانسیون در محل اجلاس حضور دارند؛ ۲ نفری که باید در کمیته‌ها و جلسات با هیأت‌هایی رقابت کنند که متشکل از ۴۰، ۵۰ یا حتی ۸۰ نفر هستند و در تمامی مباحث تخصصی مشارکت فعال دارند.
وی بیان کرد: بر اساس برنامه اولیه، قرار بود در بخش دوم اجلاس نیز ۳ نفر دیگر از سازمان حفاظت محیط زیست شامل معاون محیط زیست انسانی، رئیس مرکز تغییر اقلیم و یک کارشناس اعزام شوند تا بتوانند هفته دوم این اجلاس ۲ هفته‌ای را پوشش دهند.
٢٤ هزار یورو به حساب سفارت کشورمان در برزیل واریز شده
خورسند گفت: طبق برآوردها، از سوی سازمان برنامه و بودجه حدود ۱۵ میلیارد تومان برای کل این اجلاس تخصیص داده شده است، اما حتی در صورت اعزام این ۳ نفر، پیش‌بینی می‌شود مجموع هزینه‌ها به ۴ میلیارد تومان هم نرسد. قبل از شروع اجلاس، سازمان محیط زیست مبلغ ۲۴ هزار یورو به حساب ارزی سفارت کشورمان در برزیل واریز کرد که پس از پایان اجلاس، هر آنچه مازاد باشد، به حساب سازمان برخواهد گشت.
فکر می‌کنند دستاورد اقلامی است که باید از اجلاس می‌آوردیم!
رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: با این حال، تناقض در واکنش‌ها جالب است. در سال‌های گذشته مدیران سازمان حفاظت محیط زیست مورد طعن و انتقاد بودند که «چرا در کاپ‌ها حضور ندارید»، اما امسال همان منتقدان لحن خود را عوض کرده‌اند و می‌پرسند «اصلا چرا حضور پیدا کردید؟»
وی با اشاره به دستاورد این دست از اجلاس‌ها گفت: برخی افراد واژه دستاورد را به‌صورت مکرر استفاده می‌کنند و می‌پرسند: «دستاورد شما از این سفر چه بود». نگاه این دوستان به‌گونه‌ای است که گویی اجلاس‌های بین‌المللی محلی هستند که در آن دستاورد به صورت وسایل و اقلامی رایگان پخش می‌شود و اگر هیأت ایرانی دست خالی بازمی‌گردد، لابد «دستاوردی» نداشته است! تصورشان این است که نمایندگان ایران باید با کیسه‌ای بزرگ بروند تا این اقلام را جمع کنند، یا اگر صبح‌ها دیر از خواب بیدار شوند و به محل توزیع نرسند، فرصت دستیابی به این «دستاوردها» را از دست داده‌اند!
دستاورد واقعی نفس حضور فعال کشورها در عرصه بین‌المللی است
خورسند توضیح داد: مهم‌ترین نکته و دستاورد واقعی چنین سفرهایی، نفس حضور فعال کشورها در عرصه بین‌المللی است؛ حضوری که به آن‌ها اجازه می‌دهد مواضع خود را بیان کنند، در مذاکرات حضور یابند و از منافع ملی خود دفاع کنند. بخش دیگرِ دستاورد، به رایزنی‌ها و نشست‌هایی مربوط می‌شود که با مقامات کشورهای دیگر برگزار می‌گردد. برای نمونه، در این سفر ملاقاتی با وزیر محیط زیست کرواسی داشتیم. در شرایطی که روابط ایران با اروپا در وضعیت پیچیده‌ای قرار دارد، همین دیدار و امکان گفت‌وگو میان دو طرف، گام مهمی در جهت تحرک‌بخشی به روابط دیپلماتیک و تعریف همکاری‌های مشترک محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: افزون بر این، ملاقات با دبیرکل سازمان ملل، مسئول صندوق GCF و مدیر برنامه هبیتات سازمان ملل از جمله دیدارهایی بود که می‌تواند زمینه‌ساز اجرای پروژه‌های بین‌المللی جدید در کشور شود؛ پروژه‌هایی که تعدادی از آن‌ها هم‌اکنون در حال اجراست و محصول همین گفت‌وگوها و پیگیری‌هاست.
بسیاری از کشورها ترجیح می‌دهند تعاملاتشان با ایران بدون سر و صدای رسانه‌ای انجام شود
این مسئول گفت: علاوه بر این، بسیاری از کشورها ترجیح می‌دهند همکاری‌ها و تعاملاتشان با جمهوری اسلامی ایران بدون سر و صدای رسانه‌ای انجام شود. دلیل این امر فشارهای سیاسی و اقتصادی‌ای است که از سوی ایالات متحده و برخی دیگر از کشورها به آن‌ها وارد می‌شود تا از هرگونه همکاری با ایران پرهیز کنند. بنابراین، طبیعی است که ما نیز درباره بسیاری از توافق‌ها و پیشرفت‌ها اطلاع‌رسانی گسترده‌ای نداشته باشیم، چراکه رسانه‌ای شدن بیش از حد می‌تواند منافع ملی را به خطر بیندازد.
وی توضیح داد: به بیان دیگر، ما میان ۲ انتخاب قرار داریم؛ نخست اینکه صرفا برای خشنود کردن منتقدان هر اتفاق کوچکی را رسانه‌ای کنیم و در نتیجه در معرض هجمه قرار نگیریم که چرا «دستاورد نداریم» یا آنکه سکوت کنیم تا کار کشور بدون مانع و حاشیه پیش برود. ما بی‌تردید گزینه دوم را برمی‌گزینیم، چون حفظ منافع ملی اولویت دارد.
خورسند اظهار کرد: برای نمونه، از نتایج همین دیپلماسی فعال می‌توان به بازگشت ۱۲۰ دوربین نظارتی حیات‌وحش اشاره کرد که بیش از ۶ سال در ارمنستان توقیف شده بود. در پی رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی که طی ماه‌های گذشته در حاشیه اجلاس‌های مختلف با مقامات ارمنی انجام شد، این دوربین‌ها به کشور بازگردانده شد و اکنون در پایش و حفاظت از حیات‌وحش ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی افزود: این تنها یکی از نمونه‌های متعدد دستاوردهای دیپلماسی محیط‌زیستی یک‌ساله اخیر در دوره خانم دکتر انصاری است. با این حال، متأسفانه در فضای کنونی و در میان حاشیه‌هایی که پیرامون این فعالیت‌ها ایجاد می‌شود، کار کردن چه برای مدیران فعلی و چه برای آیندگان دشوارتر از همیشه شده است.
هر تصمیمی، خواه مثبت خواه منفی، دستاویزی برای هجمه است
رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست گفت: وقتی می‌خواهی ۲ ماه پیش از برگزاری یک اجلاس بین‌المللی برنامه‌ریزی کنی و با تمام توان بکوشی در گوشه‌ای از جهان حرکتی به نفع کشور رقم بخورد، ناگهان می‌بینی همان نامه برنامه‌ریزی به‌عنوان «سند حیف و میل بیت‌المال» در فضای مجازی دست به دست می‌شود و هجمه‌ای شکل می‌گیرد؛ هجمه‌ای فقط به این دلیل که خواسته‌ای ایران در یکی از مهم‌ترین نشست‌های جهانی حضوری مؤثر و آبرومند داشته باشد. این تجربه‌ای است که از دوره ما نیز خواهد گذشت، همان‌طور که پیش از ما هم بوده است.
وی اضافه کرد: همین انتقادها و توهین‌ها را زمانی به آقای سلاجقه به خاطر عدم حضور ایران در کاپ امارات نسبت دادند. پیش از او هم مدیران دیگری مورد حمله قرار گرفتند. در باکو گفتند چرا پاویون ندارید و حالا در بلم می‌گویند چرا اساسا خواستید پاویون راه‌اندازی کنید و چنین درخواستی دادید! گویی هر تصمیمی، خواه مثبت خواه منفی، دستاویزی برای هجمه است.
وی تاکید کرد: واقعیت این است که ما تکلیفی در برابر محیط زیست ایران و نسل‌های آینده این سرزمین داریم؛ وظیفه‌ای که ایجاب می‌کند با تمام توان هر آنچه در توان داریم انجام دهیم تا در برابر وضعیت اسفبار تغییرات اقلیمی که امروز سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده، از آلودگی‌ها و خشکسالی‌ها گرفته تا تغییرات شدید اقلیم، بی‌تفاوت نمانیم.
در همین اجلاس با معاون اول رئیس‌جمهور ترکیه دیدار داشتیم
خورسند بیان کرد: در همین اجلاس دیداری با معاون اول رئیس‌جمهور ترکیه، آقای ایلماز، داشتیم. او به‌صراحت گفت «خشکسالی در ترکیه بیداد می‌کند». در شهرهای بزرگی مانند بورسا، ازمیر و آنکارا وضعیت به‌قدری وخیم شده که هم‌زمان با برگزاری اجلاس «زباله صفر» در ترکیه اعلام کردند بورسا به روز صفر آبی رسیده و هیچ منبع آبی فعالی در آن باقی نمانده است. این یعنی فاجعه و نشان می‌دهد بحران اقلیم مرز نمی‌شناسد.
انتخاب با آنهاست که فحش بدهند یا کمک کنند
وی با بیان اینکه فارغ از فریادها، ناسزاها و اتهاماتی که از سوی برخی فعالان یا منتقدان ناآگاه مطرح می‌شود ما به تکلیف خود عمل خواهیم کرد، گفت: انتخاب با آنهاست که بخواهند صرفا فحش بدهند و تهمت بزنند یا همانند بسیاری از دلسوزان و همراهان محیط زیست که اکنون در کنار ما هستند، با نگاه مثبت و حمایتگر کمک کنند تا پرچم حفاظت از محیط زیست ایران بالاتر برود.
تلاش ما رساندن صدای ملت ایران به جهانیان است
رئیس مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست در پایان خاطرنشان کرد: تلاش ما این است که صدای ملتی که ناجوانمردانه هدف تجاوز نظامی قرار گرفته و از مکانیزم‌های مالی و فناوری جهانی محروم مانده است، به بلندترین وجه ممکن در جهان طنین‌انداز شود، چراکه دفاع از محیط زیست، دفاع از حیات و آینده همه انسان‌هاست.
