عرض کردم که هنوز تنها متن معتبر و مرجع در سطح جهانی، درباره ادبیات کودک ایران، همان مدخل دانشنامه ایرانیکا در این زمینه است که سی‌وچند سال از انتشار آن می‌گذرد و به‌روز نشده است. (فقیر ابتدا مدخل مذکور را در ماهنامه آزما شماره 177، مورخ مهر 1402 معرفی و سپس در نشریه آیینه پژوهش، شماره 211، مورخ فروردین و اردیبهشت 1404 به طور کامل ترجمه و حاشیه‌نویسی کردم.)

حال در چنین شرایطی اینکه یک ناشر معتبر دانشگاهی، کتابی درباره ادبیات معاصر ایران منتشر کرده و یک فصل از آن کتاب به ادبیات کودک و نوجوان پرداخته است، اتفاقی در خور توجه و سرورآفرین است. لذا این نوشته به معرفی این کتاب و نویسنده‌اش می‌پردازد و امیدوارم به زودی ترجمه و تحشیه فصل ادبیات کودک و نوجوان این کتاب را در یکی از نشریات ادبی منتشر کنم.[1]

لتیسیا نانکت [2] مدرس ارشد دانشکده هنر و رسانه در دانشگاه نیو ساوت ولز در کشور استرالیاست. او بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ عضو «شورای تحقیقات استرالیا»[3] در همان دانشگاه بود و روی پروژه «مطالعه تطبیقی ​​جهانی ادبیات معاصر ایران» کار می‌کرد.

در سایت دانشگاه، علایق پژوهشی او چنین فهرست شده: «ادبیات تطبیقی، مطالعات ایرانی، مطالعات فرهنگی پسااستعماری و جهانی، نظریه ادبی. وی ادبیات معاصر ایران را در ایران و در خارج از کشور، در رابطه با زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، تجزیه و تحلیل می‌کند.»

نویسنده در اطراف پاریس به دنیا آمده. در فرانسه، انگلستان، ایران و آمریکا تحصیل کرده و از سال ۲۰۱۳ ساکن استرالیا شده تا در دانشگاه  نیوساوت ولز به تدریس بپردازد. او در فرانسه زبان فارسی را آموخته و در دوره تکمیلی یکساله در ایران به پژوهش درباره ادبیات معاصر ایران پرداخته است. او ابتدا در رشته‌های فلسفه و ادبیات در دانشگاه سوربن مدرک کارشناسی و در انگلستان کارشناسی ارشد و دکترا گرفته و در دانشگاه‌ هاروارد فلوشیپ بوده است. او اشعار و داستان‌هایی را از فارسی به انگلیسی و فرانسه برگردانده است. نویسنده در اهداییه کتاب سه نام را ذکر کرده و در یکی از مرورهای کتاب  به زبان انگلیسی می‌خوانیم که کتاب به همسر و سه فرزند دختر نویسنده تقدیم شده است.

او به جز کتاب مورد بحث گویا تنها یک کتاب مستقل دیگر دارد و آن کتاب با عنوان «حدیث دیگران؛ شرق‌شناسی در برابر غرب‌شناسی: تصویرهای فرهنگی و ادبی ایران و فرانسه) با ترجمه احیاء عمل‌صالح و منیژه عبداللهی در سال ۱۳۹۹ از سوی نشر تمدن علمی در ایران به چاپ رسیده است. سایت دانشگاه به جز این دو کتاب که هر دو درباره ایران است، ده مقاله در کتاب‌های مجموعه مقاله، هفده مقاله علمی در نشریات دانشگاهی و همچنین آثاری دیگر را از او نام برده است.

گفتنی است درباره تلفظ و رسم‌الخط نگارش نام نویسنده در زبان فارسی اتفاق نظر وجود ندارد. نخست مژده دقیقی در ترجمه یکی از مقالات نویسنده در سال ۱۳۹۰، او را «لاتیشیا نانکت» نامید. مترجمان اولین کتاب او به فارسی، در سال ۱۳۹۹ او را «لیتیسیا ننکت» نامیدند و الهه شمس، خبرنگار و مترجم خبرگزاری ایبنا هم در اردیبهشت ۱۴۰۴ در متن معرفی دومین کتاب او، وی را «لاتیا ننکت»‌ نامید. با این حال از آنجا که هیچ کدام از این اسامی هنوز در فارسی مرسوم و قطعی نشده است، اجازه می‌خواهم او را مطابق تلفظ و نگارشی که احتمالاً صحیح‌تر باشد «لتیسیا نانکت» بنامم.

کتاب «ادبیات ایران پس از انقلاب اسلامی»[4] نوشته خانم دکتر لتیسیا نانکت سال ۲۰۲۱ توسط انتشارات دانشگاه ادینبورگ منتشر شده است. این کتاب ۹ فصل، ۳۱۲ صفحه، ۱۹ عکس، ۳ جدول و یک نقشه دارد. آن‌طور که جست‌وجوهای اینترنتی‌ نشان می‌دهد، بخش‌های مختلف و متعددی از کتاب پیش‌تر در نشریات و مجموعه مقالات همایش‌هایی به چاپ رسیده بوده‌اند.

کتاب شامل دو بخش مجزا مربوط به داخل و خارج ایران است و نویسنده ابتدا کوشیده وضعیت ادبیات معاصر ایران را در داخل کشور بررسی کند و سپس در فصل بعد این موضوع را در جوامع مهاجر ایرانی بیرون از مرزها، به ویژه در فرانسه، آمریکا و استرالیا پی بگیرد. نویسنده تقریباً هیچ اشاره‌ای به دیگر مراکز تجمع ایرانیان همچون کانادا، آلمان، ترکیه، امارات، بریتانیا، سوئد و ... ندارد. این کتاب «جایزه کتاب حمید نفیسی» را از انجمن مطالعات ایران در سال ۲۰۲۲ به دست آورده است.

مرور کتاب نشان می‌‎دهد ادبیات برای نویسنده مقصود نهایی نیست بلکه وسیله‌ای است که می‌تواند کارکردی اجتماعی و حتی سیاسی داشته باشد. هر چند که می‌توان گفت در کتاب اول او آشکارا پرسش‌هایی دیپلماتیک و اجتماعی دارد که پاسخ‌های آن را در میان متون ادبی و سفرنامه‌ها جست‌وجو می‌کند اما در کتاب دوم پرسش او تا حدی ریشه و رنگ ادبی هم یافته است.

[1] جا دارد سپاس عمیق خود را از خانم دکتر نوش‌آفرین انصاری بابت معرفی این کتاب به فقیر و توصیه به ترجمه و تحلیل آن ابراز دارم.

[2] (Laetitia Nanquette)

[3] DECRA

[4] Iranian Literature after the Islamic Revolution; Production and Circulation in Iran

and the World