به گزارش همشهری آنلاین، دبیر کارگروه آموزش و ظرفیت‌سازی اندیشکده تدبیر آب و کارشناس وزارت نیرو با بیان اینکه پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد احتمالا تا پایان پاییز بارانی نخواهیم داشت به همشهری گفت: طبیعت ایران همیشه این وجه خشکسالی را داشته است، اما حالا این وجه خود را عریان‌تر به رخ ما کشیده است. این یعنی طبیعت می‌گوید انتظار یا توهمی که از من دارید را واقعی و بر پایه آن برنامه‌ریزی کنید. این در حالی است که برعکس، ما انتظار غیرواقعی از طبیعت ایران داریم و بر مبنای این انتظار غیرواقعی، توسعه‌ای را رقم زده‌ایم و چیدمانی را در سکونتگاه‌هایمان ایجاد کرده‌ایم که حالا برای ما مشکلات فراوانی ایجاد کرده است.
محمد ارشدی افزود: هر منطقه مشکل خاص خود را دارد، اما به طور کلی می‌توان گفت افق پیش‌رویمان فقدان بارش، کاهش شدید منابع آب سطحی شامل رودخانه‌ها و سدهاست. معمولا استراتژی مسئولان در این زمان، برداشت بیشتر از آب‌های زیرزمینی و صدور مجوز اضطراری حفر چاه است. در حالی که متاسفانه وضعیت آب‌های زیرزمینی هم مناسب نیست و ما منابعی که در درازنای تاریخ بین دوره‌های بارندگی سرزمین‌مان را از خشکسالی نجات داده است را هم از دست داده‌ایم.
او با بیان اینکه هیدرولوژی سخت خاصیت سرزمینی ما بوده است، ادامه داد: ما در دوران خشکسالی تمدن بزرگ خود را به واسطه آب‌های زیرزمینی به بارندگی بعدی رسانده‌ایم، اما این آب‌های زیرزمینی در حال حاضر از دسترس ما خارج شده است و در بخش‌های مرکزی تا عمیق ۲۰۰-۳۰۰ متری منابع آبی در دسترس نیست. در مناطق دیگر هم اگر باشد با آلودگی همراه است.
چطور پاییز را پشت سر می‌گذاریم؟
اینکه چطور شرایط بحران خشکسالی را پشت سر می‌گذاریم، سوالی است که دبیر کارگروه آموزش و ظرفیت‌سازی اندیشکده تدبیر آب و کارشناس وزارت نیرو به آن، این‌طور پاسخ داد: آب شرب را از آب‌های زیرزمینی تامین می‌کنیم، اما سیاست کلی همیشه این است که بار بحران را روی دوش کشاورزی می‌اندازد که نتیجه این کار هم بحران مواد غذایی در تابستان بعدی خواهد بود.
محمد ارشدی ادامه داد: ما با وضعیت شکننده‌ای در تهران روبه‌رو هستیم که این وضعیت مثل چاقوی زیر گلوست. مدتی را به واسطه سخاوت طبیعت مدیریت می‌کنیم. به نظر می‌رسد انتظار مسئولان این بود که اواخر مهر بارندگی داشته باشیم و با همین انتظار و فرمان تابستان را گذراندند، اما طبیعت هم یاری نکرد. متاسفانه برنامه‌ای برای مدیریت این وضعیت نداریم.
او با بیان اینکه در تابستان مسئولان با راهکارهای کاهش فشار شبکه، انتقال آب از طالقان و بازچرخانی آب می‌خواستند بحران آب را مدیریت کنند، توضیح داد: این راهکارها هم با مشکلاتی مواجه بود. مثلا در مورد اول یعنی کاهش فشار شبکه با پیشنهاد خود مسئولان برای خرید مخزن و پمپ عملا خنثی شد. راهکار دوم یعنی انتقال آب از طالقان بود که طبق آخرین آمار حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب می‌آورند که در مقابل مصرف تهران بسیار اندک است در صورتی که ۷ هزار میلیارد تومان صرف این پروژه شده. و راهکار سوم بازچرخانی که این موضوع هم محقق نشده است. در حالی که اگر همه خانه‌های تهرانی‌ها را با ابزار کاهنده مصرف به هزینه دولت مجهز می‌کردیم، می‌توانستیم به صورت دائمی ۲۰ درصد کاهش را شاهد باشیم.
برنامه‌ای برای مدیریت بحران نداریم
دبیر کارگروه آموزش و ظرفیت‌سازی اندیشکده تدبیر آب و کارشناس وزارت نیرو با نقد شیوه مدیریت آب در تابستان، معتقد است هیچ برنامه و نقشه راهی برای مدیریت بحران در روزها و ماه‌های پیش رو وجود ندارد.
محمد ارشدی با بیان اینکه بحران آب موقت نیست و نباید به امید باران باشیم، افزود: چه کار باید بکنیم؟ اول اینکه باید رویای این که باران مشکل را حل کند یا آب را از جای دیگر بیاوریم را از سر بیرون کنیم. باید خشکسالی و کم‌آبی را باور کنیم. دوم، اگر به مردم فشار می‌آوریم که کم مصرف کنند، این سیاست را برای همه اجرا کنیم. در حالی که به نظر می‌رسد آبفا برای مشترکان پرمصرفی که در خانه استخر و مصرف بالا دارند هیچ برنامه قطعی و جیره‌بندی ندارد چون درآمد دارند. مردم باید مصرف را کاهش دهند، اما خود دولت و شرکت‌های آب و فاضلاب و شهرداری‌ها هم باید مدیریت آب‌شان را اصلاح کنند. و نکته بعدی اینکه بار روی دوش تهران باید با مهاجرت معکوس برداشته شود؛ با این شرایط توسعه در تهران کاری از پیش نمی‌رود. شرایط سال دیگر بدتر خواهد بود و اگر امسال از ۱۸ آبان جیره‌بندی را شروع کردیم سال بعد خیلی زودتر باید به چنین چیزی بیاندیشیم.
