به گزارش مشرق، عصر امروز و در مراسم اجلاس بین‌المللی ایران‌شناسی، علی‌اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، اظهار کرد: بنیاد ایران‌شناسی خانه جامعه مشترک ایران‌شناسی در هر جای جهان است. امروز در اینجا هستیم تا گفت‌وگو کنیم، بیاموزیم و مسیرهای تازه‌ای را در حوزه ایران‌شناسی ترسیم کنیم و در این مسیر مشتاق شنیدن نقدها، پیشنهادها و دیدگاه‌های شما هستیم.
وی بیان کرد: ساختمان این بنیاد بر اصول معماری ایرانی استوار است که عناصر مدرنیسم را نیز با آن درآمیخته و فضایی مناسب برای پژوهش و مطالعه فراهم کرده است.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی گفت: در جهان امروز، شناخت هر فرهنگ بدون توجه به شبکه گسترده تعاملات، شناختی ناقص است. تاریخ سرزمین ما با ارتباطات گسترده با حوزه‌های تمدنی پیرامون خود تعریف شده و ادبیات و هنر ایرانی در گفت‌وگویی مستمر با جهان شکل گرفته‌اند. جهانی شدن بستری برای درک بهتر نقش ایران در جریان‌های فکری جهان فراهم می‌کند.
در ادامه، محمدجواد ظریف، دیپلمات و وزیر اسبق امور خارجه، اظهار کرد: «یاد و خاطره دکتر حبیبی که بنیان‌گذار این مؤسسه بودند را گرامی می‌داریم.
وی بیان کرد: بعد از نابودی جهان دوقطبی، ایالات متحده به دنبال ایجاد سلطه تک‌محوری بود و این هدف را با تجاوزات در عراق، آفریقا، سودان، لیبی، یوگسلاوی، افغانستان و... دنبال کرد. هدف آنها نه مبارزه با تروریسم، بلکه استفاده از فروپاشی نظم قدیمی و ایجاد نظم جدید مبتنی بر قدرت نظامی آمریکا بود.
وی افزود: آمریکایی‌ها با هزینه فزاینده نظامی هم برای خود و هم برای سایر کشورها، نتوانستند این نظم را در جهان حاکم کنند و در سال ۲۰۰۶ گزارش همیلتون اعلام کرد که آمریکا نتوانسته به هدف سلطه جهانی برسد.
ظریف تصریح کرد: همزمان، کشورهای دیگری برای حضور بیشتر در روابط بین‌الملل تلاش کردند. اروپایی‌ها در ایجاد اجماع بین‌المللی بهتر از آمریکا عمل کردند، اما سیاست آنها در حمایت از تجاوزات اسرائیل به غزه، سوریه، لبنان و ایران نتوانست جایگاه آنها را حفظ کند. چینی‌ها نیز با عبور از تجارت به اقتصاد، و از اقتصاد به صنعت و نوآوری، خود را به عنوان نیروی مؤثر در سطح بین‌الملل معرفی کردند.
ظریف تصریح کرد: این روابط جدید جهانی، فرصتی را برای کشورهایی همچون ایران که دارای فرهنگ قوی بودند فراهم کرد تا بتوانند در عرصه بین‌الملل حضور پررنگی داشته باشند. ما ایرانیان از گذشته دور با حافظ و فردوسی و سعدی و دیگر ادبا و دانشمندان، جهان را فتح کرده بودیم. ایران هیچ‌گاه به دنبال فتح جهان با ارتش و گلوله نبود.
وی افزود: این فرصت با ظهور انقلاب اسلامی به اوج خود رسید و ایران مبنای جدید و روشی نو برای ایفای نقش در نظم جهانی به دست آورد. بعد از فروپاشی جهان دوقطبی، زمانی که ایران فرصت یافت این نقش را ایفا کند، به‌ویژه پس از حمله صدام به کویت که حقانیت ایران در دفاع مقدس هشت‌ساله را آشکار کرده بود، این نگاه تقویت شد تا ایران بتواند نقش خود را ایفا کند.
او بیان کرد: حزب‌الله، حماس، جهاد اسلامی و دیگر جنبش‌های مقاومت زمانی ایجاد شدند که ایران در شرایط ضعف نظامی در برابر قدرت نظامی عراق بود؛ در حالی که همه جهان از عراق حمایت می‌کردند. اما همزمان پیام عزت و سربلندی انقلاب اسلامی بود که توانست این جنبش‌ها را ایجاد کند. این یک حرکت ناشی از خودآگاهی و خودباوری جدید بود که جهان را به سمت پیشرفت حمایت کرد.
وی گفت: اما در تبلیغات صهیونیست‌ها، حتی فردی مثل رابین برای اینکه مذاکرات سازش با اعراب را برای مردم اسرائیل توجیه کند، دشمن جدیدی ساخت و آن دشمن ایران بود.
ظریف بیان کرد: روایت تورات از نجات یهودیان در بابل به دعوای استر و مُرده‌خای تبدیل شد و یک ضدیت در روابط ایران و قوم یهود ایجاد کرد. این پیام ابتدا در سرزمین اسرائیل و سپس به اعراب و جهان مخابره شد. دروغی که حتی پیش از آنکه ایران برنامه هسته‌ای داشته باشد شکل گرفت. نتانیاهو در سال ۱۹۹۵ گفت ایران سه سال تا ساخت بمب هسته‌ای فاصله دارد؛ در سال ۱۹۹۷ گفت ایران تا پایان قرن میلادی سلاح هسته‌ای خواهد داشت؛ اما چند ماه پیش که به ما حمله کردند، یعنی در سال ۲۰۲۵، تازه گفتند چند ماه با ساخت بمب هسته‌ای فاصله دارد.
او گفت:هولوکاست جنایتی بود که اروپایی‌ها انجام دادند، اما مردم مظلوم فلسطین چرا باید تاوان آن را بدهند؟ اروپا خود را معیار حق و باطل در جهان می‌دانست و برای همین پاسخ نمی‌دهد که چرا کشور دیگری باید تاوان جنایت آنها را بدهد.
ظریف گفت: بازی امنیتی‌سازی ایران یک روایت است؛ روایتی دروغین که دنیا را به تنگنای جنگ منطقه‌ای کشانده بود. اگر این دروغ مشخص نشود و افشا نگردد، کسانی که حیات‌شان در جنگ است، پیروز خواهند شد.
او گفت: بزرگ‌ترین تهدید رژیم صهیونیستی صلح و آرامش است و هرگاه صلحی مطرح بوده، اسرائیل با آن مخالفت کرده است. نتیجه چنین رویکردی، طرح صلح ظالمانه با فلسطین است.
او گفت: چرا مخالف اصلی برجام اسرائیل بود؟ مگر برجام قرار بود کاری فراتر از ایجاد صلح در منطقه انجام دهد؟ چرا اسرائیل دو روز قبل از دور ششم مذاکرات ایران و آمریکا به ما حمله کرد؟ چرا کسانی که دشمن صلح هستند توانسته‌اند یک روایت دروغ از ایران در جهان بسازند و روایت خود را به جهان تحمیل کنند؟
ظریف ادامه داد: ایران سرزمین حافظ است؛ او که می‌گوید: با دوستان مروّت، با دشمنان مدارا. ایران خواستگاه سعدی است که می‌گوید: چو عضوی به درد آورد روزگار / دگر عضوها را نماند قرار. اینها پیام ایران است، اما اسرائیلی‌ها با دروغ از این ایران، تهدیدی ساخته‌اند تا زیر سایه آن به تجاوزات، نسل‌کشی و آپارتاید خود علیه قطر، تونس، قبرس، لبنان و فلسطین ادامه دهند. کدام کشور است که اسرائیل در آن ترور انجام نداده؟ و با این کارها افتخار هم می‌کنند! حال آنکه این رژیم تنها دارنده سلاح هسته‌ای غیرقانونی در غرب آسیاست، ایرانی که بیشترین بازرسی‌های آژانس از تأسیسات هسته‌ایش انجام شده، توسط همان رژیمی تهدید خوانده می‌شود که تنها کشور دارای سلاح غیرقانونی هسته‌ای است. این رژیم حتی یک رئیس‌جمهور آمریکا که مخالف سیاست‌هایش بوده را نیز ترور کرده است.
وی بیان کرد: این یعنی ما نتوانستیم روایت مردم و فرهنگ خود را ، فرهنگی که اعراب و مغول و دیگران را به خود جذب کرده، به جهان نشان دهیم. اینها نشانه قدرت فرهنگ ماست، اما متأسفانه اجازه دادیم در جهان روایت دروغی از ما جا بیفتد. و اینجاست که اهمیت چنین نشست‌هایی روشن می‌شود که بتوانند دنیا را آگاه کنند.
وی تاکید کرد: ایران در برابر تهدید سر فرود نمی‌آورد، اما در برابر احترام، متواضع است.
وی در پایان گفت: اگر این دروغ‌ها را بزداییم، راه بسیار روشنی برای آینده ایران، منطقه و جهان وجود دارد و شما ایران‌شناسان وظیفه این کار را بر عهده دارید.
