همشهری آنلاین-یکتافراهانی : سویه جدید NB.۱.۸.۱، معروف به «کرونای تیغی»، با گلودرد شدید و بُرنده خود توانسته توجه دنیا را جلب کند. این زیرشاخه اُمیکرون با جهش‌های متعدد در پروتئین اسپایک، بخشی از چالش‌های واکسیناسیون و پایش کووید-۱۹ را پیچیده‌تر کرده است. با کمرنگ شدن پایش‌های دقیق و کاهش انتشار داده‌ها، تصویر واضحی از گردش ویروس کرونا در جهان در دست نیست. این فراموشی جمعی نسبت به کووید-۱۹ می‌تواند مخاطرات غیرقابل‌پیش‌بینی ایجاد کند.

شناسایی سویه‌های غالب

دکتر محمدرضا هاشمیان، فوق‌تخصص مراقبت‌های ویژه و استاد دانشگاه شهید بهشتی در این باره به همشهری آنلاین می‌گوید: واکسن‌ها هنوز منافع قابل‌توجهی دارند و حتی سویه‌های جدید نیز نباید ما را از واکسیناسیون بازدارند. در کنار این هشدارها، دانشمندان جهان با پایش فاضلاب و تحلیل‌های ژنومی تلاش می‌کنند تا میزان گردش ویروس و سویه‌های غالب را شناسایی کنند؛ اما هنوز اطلاعات کامل در دسترس نیست.

سویه‌های تازه کرونا: استراتوس و نیمبوس

دوسویه اصلی در حال گردش جهانی، «استراتوس» و «نیمبوس» هستند. به گفته هاشمیان نیمبوس یا NB.۱.۸.۱، با علامت گلودرد بسیار شدید می‌تواند زندگی روزمره را تحت‌تأثیر قرار دهد، اما سویه‌های جدید هنوز منجر به بیماری شدید در بیشتر افراد سالم نمی‌شوند.

استراتوس (XFG) حدود ۷۶ درصد موارد جهانی را شامل می‌شود و در اروپا و آمریکا غالب است.

نیمبوس (NB.۱.۸.۱) حدود ۱۵ درصد موارد را تشکیل می‌دهد و در غرب اقیانوس آرام شایع است.

هر دو سویه علائم مشابه سویه‌های قبلی دارند؛ با این تفاوت که NB.۱.۸.۱ با گلودرد تیغی خود شناخته می‌شود.

واکسن‌ها هنوز مؤثرند

واکسن‌های فعلی کروتا در پیشگیری از بیماری شدید، بستری و مرگ همچنان محافظت خوبی ارائه می‌دهند. اما NB.۱.۸.۱ نشان‌دهنده فرار ایمنی جزئی است، یعنی توانایی کاهش اثر آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده در برخی آزمایش‌ها دیده شده است. اما به گفته هاشمیان واکسن‌ها هنوز حیاتی هستند، حتی برای گروه‌های جوان‌تر. بیماری هنوز ناخوشایند است و واکسیناسیون ابزار اصلی ما برای مقابله با تهدید کووید-۱۹ است.

بیشتر بخوانید:

• بازگشت یک بیماری مسری به ایران؛ هر بیمار ۱۰ نفر را مبتلا می‌کند

• واکنش وزارت بهداشت به شیوع کرونای تیغی در کشور

در حال حاضر تمرکز واکسیناسیون در کشورهای مختلف بر گروه‌های حساس است؛ از جمله افراد بالای ۶۵ یا ۷۵ سال و افراد با ضعف سیستم ایمنی بالای ۶ ماه.

بااین‌حال، سویه‌های جدید و گردش ناقص داده‌ها نشان می‌دهند که واکسن گروه‌های جوان‌تر نیز می‌تواند اهمیت داشته باشد.

سویه‌های جدید کرونا

با کاهش پایش و جمع‌آوری داده‌ها، سویه‌های جدید کرونا می‌توانند به‌سرعت و بدون هشدار گسترده در جوامع منتشر شوند. «کرونای تیغی» با علائم خاص خود، یادآور این است که فراموشی جمعی نسبت به کووید-۱۹ می‌تواند خطرآفرین باشد. هاشمیان در این باره هم تأکید می‌کند: واکسیناسیون، مراقبت‌های بهداشتی و توجه به علائم جدید، ابزارهای کلیدی برای محافظت از سلامت عمومی هستند. ما هنوز باید هوشیار بمانیم.