خبرگزاری مهر، گروه استانها: هرچند پوشش و حجاب و عفاف چه در بین خانم‌ها و چه در بین آقایان در استان سمنان، در وضعیت نسبتاً خوبی است اما همچنان دغدغه‌هایی از سوی فعالان فرهنگی، متدینان و جامعه مذهبی استان از بروز برخی رفتارها مطرح می‌شود. موضوعی که تنها به نسل جوان امروزی هم اختصاص ندارد و مقصود ارتقای فرهنگ حجاب و عفاف در سطح کلان آن است.
برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب در استان سمنان از دیرباز برنامه‌های فرهنگی، تبیینی و ترویجی مانند همایش‌ها، رویدادهایی به خصوص با حضور دختران مانند دختران حاج قاسم، ویژه برنامه‌های فرهنگی و هنری، کارگاه‌های آموزشی و تبیینی و… توسط نهادهای فرهنگی از جمله آموزش و پرورش، تبلیغات اسلامی، حوزه‌های علمیه، فرهنگ و ارشاد اسلامی و… برگزار شده و می‌شود اما برخی فعالان فرهنگی عقیده دارند که این دست برنامه‌ها هرچند لازم اما کافی نیستند.
آنانی که نسبت به وضعیت پوشش و حجاب و عفاف انتقاد دارند همچنین معتقد هستند که نهادهای فرهنگی ما در دو زمینه شامل مخاطب سنجی و تولید محتوا مشکل دارند و در نتیجه برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری به خروجی مطلوب مورد انتظار ختم نمی‌شود و همین امر سبب خواهد شد که برنامه‌های حوزه عفاف و حجاب با کم اثری روبرو شود.
مشکل مخاطب سنجی و مخاطب شناسی داریم
محمد مهدی محمدی از فعالان فرهنگی استان سمنان که در زمینه ترویج فرهنگ مهدوی نیز فعالیت‌هایی را در قالب تشکل مذهبی دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: ما نتوانسته‌ایم مخاطب شناسی و مخاطب سنجی درستی داشته باشیم.
محمدی با بیان اینکه ما بعضاً کارگاه‌های حجاب را برای با حجاب‌ها برگزار کرده‌ایم آن هم افرادی که خودشان حجاب دارند! ما همایش حجاب را در صورتی برگزار می‌کنیم که یک نفر کم حجاب در سالن همایش نیست در صورتی که کم حجاب‌ها باید مخاطب برنامه‌های ما باشند نه با حجاب‌ها، گفت: این امر نشان می‌دهد که مخاطب شناسی درستی نداشته‌ایم در واقع عمدتاً مواجهه ما با مسائل فرهنگی و کلاس‌های آموزشی و ترویجی و… همین گونه بوده است.
وی با بیان اینکه دومین مشکلی که ما داریم این است که نتوانسته‌ایم محتوای درستی خلق کنیم، ابراز کرد: ما در برابر تولید محتواهایی که در فضای مجازی برای نسل جوان وجود دارد به واقع قافیه را باخته‌ایم. ما سال‌ها کار می‌کنیم که یک محتوا تولید کنیم اما یک سریال غربی به یکباره همه را دود می‌کند ما برنامه منسجم و جامعی برای این امر نداریم مثلاً یک مورد در همین استان سمنان نمی‌توان یاد کرد که همه ارگان‌های فرهنگی با هم گرد بیایند و یک برنامه واحد تولید کنند.
نیازمند شیوه بلیغ تبلیغی هستیم
امام جمعه موقت شاهرود و استاد حوزه علمیه و کسی که تألیف های بسیاری در زمینه مسائل دینی و فرهنگی دارد در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه باید بپذیریم فضای فرهنگی کشور تحت الشعاع برخی فضاها قرار گرفته است، گفت: سرعت تأثیر گذاری این مسائل بر جوانان و خانواده‌ها، بیش از حرکت‌های فرهنگی و حوزوی ما است و در نتیجه نیاز به این داریم که تحولی نو در عرصه تبلیغ رخ دهد که بتوانیم بر نسل جوان تأثیرگذار باشیم.
حجت الاسلام حمید عبدالهیان با بیان اینکه گرچه اتفاقاتی افتاده و حوزه علمیه در قم و شهرستان‌ها در فضای مجازی فعالیت دارد اما لازمه تأثیرگذاری در فضای مجازی برخورداری از تکنیک لازم و سرعت اقدام، اتاق فکر منسجم و مناسب و پاسخگو است، ابراز کرد: باید معارف را با زبان تبلیغ و شیوه‌های تبلیغی جدید برای جامعه هدف نوجوان و جوان منتقل و تبیین کرد ما اگر در این زمینه نتوانیم موفق عمل کنیم و نتوانیم از روی دلسوزی کار انجام دهیم ممکن است آسیب‌های جدی تری شامل ما شود.
ضرورت الگو پذیری از حضرت زهرا (س)
امام جمعه آرادان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه حضور در محافل اهل بیت (ع) انسان را نورانی می‌کند و این موضوعی است که خانواده‌های ما باید به آن توجه داشته باشند، گفت: خانواده‌ها از کودکی می‌بایست بچه‌هایشان را با معارف الهی و اهل بیت (ع) آشنا سازند زیرا دین محبت به اهل بیت (ع) است و کسی که محبت اهل بیت (ع) را داشته باشد، توطئه دشمنان اسلام بر او اثر نمی‌کند.
حجت الاسلام جلیل شریفی نیا ضمن بیان اینکه الگو پذیری از حضرت زهرا (س) اهمیت دارد، تاکید کرد: ایشان بهترین الگو برای جوانان ما هستند و نگاهی به سیره ایشان سراسر نکته آموزشی و تبیینی است که از جمله آنها می‌توان به ایمان و یاد خدا در زندگی اشاره کرد لذا باید گفت امروز متأسفانه در برخی از نقاط و برخی شهرها شاهد هستیم که وضعیت پوشش نامناسب شده است. در این شرایط و محیط‌ها است که انسان باید مراقبت کرده و یاد خدا را فراموش نکند.
وی با توصیه به خواهران استان سمنان افزود: از همه بانوان و دختران و خواهران می‌خواهیم که بیشتر مراقبت کنند و تحت تأثیر القائات دشمن و تبلیغات دشمن و همچنین تحت تأثیر پوشش‌های نامناسب برخی خانم‌ها و دختران قرار نگیرند.
امام جمعه آرادان همچنین خواستار توجه بیشتر مدارس به مقوله حجاب و عفاف شد و ابراز داشت: آموزش‌های مرتبط با حجاب و عفاف بعد از والدین می‌بایست بر عهده مدارس باشد همچنین ما در مراکز ورزشی و پژوهشی و اداری و … ظرفیت‌های خوبی برای ترویج فرهنگ حجاب و عفاف داریم لذا اداراتی مانند ورزش و جوانان می‌بایست نسبت به مقوله حجاب و عفاف بانوان حاضر در ورزشگاه‌ها و اماکن ورزشی حتماً ورود جدی داشته باشد.
پیگیری موضوع عفاف و حجاب در شورای تأمین
پیگیری موضوع عفاف و حجاب در شورای تأمین استان یکی از موضوعاتی است که توسط استاندار سمنان در همین یکی دو ماه اخیر صورت گرفته است موضوعی که از یک سو نشان دهنده اراده دولت برای بهبود وضعیت حجاب و عفاف در جامعه و از سوی دیگر دلگرم کننده برای جامعه متدین استان سمنان است اما این موضوع همچنان دغدغه مندان را راضی نکرده به خصوص آنانی که به دنبال اقدام عملی و آموزشی برای ترویج فرهنگ حجاب و عفاف هستند.
گفتمان تببینی و ترویجی دیگر موضوعی است که این روزها در استان سمنان پیرامون حجاب و عفاف دوباره مطرح می‌شود همانطور که نماینده ولی فقیه در استان سمنان و امام جمعه سمنان در نشست شورای فرهنگ عمومی استان سمنان با موضوع حجاب و عفاف بیان کرد: «توجه به معنویت و خودسازی» از مهمترین الزامات رشد و اعتلای جامعه اسلامی است لیکن در جهاد تبیین باید به این موضوع نیز توجه شود، در نتیجه اگر به تأمین نیاز معنوی افراد توجه کنیم، از بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی پیشگیری خواهد شد.
حجت الاسلام مرتضی مطیعی برنامه‌ریزی برای انجام اقدامات ایجابی و گفتمانی در حوزه عفاف و حجاب را ضروری دانست و با تأکید بر اینکه بی‌حجابی یک حرام شرعی و نیز یک قانون شکنی اجتماعی است، گفت: ایجاد و تثبیت امنیت فرهنگی در جامعه، نیازمند دغدغه‌مندی مسئولان و دست‌اندرکاران امر است. پس اگر یک مسئول نسبت به عفاف و حجاب دغدغه‌ای نداشته باشد و یا خانواده او برای این موضوع اهمیتی قائل نشوند، نمی‌توان انتظار داشت آن مسئول در این زمینه مفید و مؤثر عمل کند.
ایجاد ضوابط نیاز است
نماینده ولی فقیه در استان سمنان با بیان اینکه استان سمنان از مردمانی با فرهنگ، نجیب و متدین برخوردار است لذا نباید شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی آن را با دیگر نقاط کشور بویژه کلانشهرها مقایسه کرد، افزود: در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی در حوزه استان سمنان باید به بوم استان و مؤلفه‌های فرهنگی ویژه این استان توجه کنیم همچنین خواستار توجه بیش از پیش به رعایت عفاف و حجاب در ادارات، دستگاه دولتی، دانشگاه‌ها و نیز مجموعه‌های بهداشتی و درمانی استان هستیم.
مطیعی در ادامه صحبت‌های خود در شورای فرهنگ عمومی استان سمنان خواستار تدوین ضوابط مشخص توسط نهادهای ذی‌ربط شد و با اشاره به دیدار اخیر خود با جمعی از دانش‌آموزان شهرستان شاهرود افزود: یکی از دختران دانش‌آموز حاضر در این دیدارها به بنده گفت اگر وضعیت کنونی عفاف و حجاب مدیریت نشود، افرادی مثل من که مقیّد به چادر و حجاب اسلامی هستیم نیز به تدریج انگیزه خود را از دست خواهیم داد.
عدم مخاطب‌شناسی دقیق و هدف‌گذاری نامناسب
تلاش‌های فرهنگی صورت‌گرفته در حوزه حجاب و عفاف در استان سمنان، با وجود گستردگی، به دلیل عدم مخاطب‌شناسی دقیق و هدف‌گذاری نامناسب، نتوانسته است تأثیر مطلوب را بر جامعه هدف بگذارد. ادامه این روند بدون بازنگری در شیوه‌های اجرایی و محتوایی، تنها به حفظ وضعیت موجود و حتی کاهش تأثیرپذیری فرهنگی خواهد انجامید.
ضعف در تولید محتوای جذاب و روزآمد، یکی از اصلی‌ترین چالش‌های پیش‌روی نهادهای فرهنگی است. در شرایطی که محتوای غیربومی و غیردینی به سرعت در فضای مجازی منتشر می‌شود، نبود برنامه‌ریزی منسجم و هماهنگ میان دستگاه‌های متولی، فرصت تأثیرگذاری بر نسل جوان را از بین برده است.
برای خروج از این وضعیت، لازم است نهادهای فرهنگی با همکاری یکدیگر، علاوه بر تدوین ضوابط مشخص برای مراکز عمومی، با استفاده از زبان و روش‌های تبلیغی نوین و متناسب با نسل جوان، در جهت ترویج داوطلبانه و آگاهانه حجاب گام بردارند. تنها در این صورت می‌توان امید داشت که فرهنگ عفاف و حجاب نه به عنوان یک اجبار، بلکه به عنوان یک ارزش درونی در جامعه نهادینه شود.
