خبرگزاری مهر، گروه استانها: صبح روز یکشنبه ۲۷ خردادماه ساعت ۱۰ صبح سال گذشته، معدن شماره پنج شازند در جاده اراک – توره دچار ریزش شد و چهار کارگر این معدن شامل دو راننده کمپرسی و دو راننده بیل مکانیکی که در محل حادثه مشغول فعالیت بودند در دل آوار گرفتار شدند.
با گذشت بیش از یک سال، تلاش‌های بی‌وقفه تیم‌های امداد و نجات برای خروج پیکر آیت رضایی، یکی از چهار جان باخته حادثه معدن مهاجران ادامه دارد، پیکری که همچنان زیر ۸۰۰ تن سنگ مدفون است و امیدها برای یافتن او با محدودیت‌ها و چالش‌های جدی مواجه است.
خانواده جان باخته بارها خواستار خروج پیکر او از معدن شده‌اند؛ خواسته‌ای انسانی، طبیعی و قابل درک که نشان از دلبستگی عاطفی و حق طبیعی خانواده برای وداع با عزیز از دست رفته دارد اما با این حال به لحاظ فنی، این اقدام با محدودیت‌های جدی مواجه است.
حجم عظیم آوار، ناپایداری ساختار معدن و خطر جدی برای جان نیروهای امدادی، عملیات دسترسی به پیکر را به فرآیندی پیچیده و پرخطر تبدیل کرده است. کارشناسان ایمنی معدن تاکید دارند که هرگونه اقدام برای بیرون آوردن پیکر جان باخته نیازمند تجهیزات ویژه، برنامه‌ریزی دقیق و زمان‌بندی طولانی است و کوچک‌ترین بی‌احتیاطی می‌تواند منجر به ریزش دوباره و تلفات جدید شود.
حادثه معدن شماره پنج شازند، علاوه بر ابعاد انسانی و عاطفی، یادآور مخاطرات شغلی و ضرورت بازنگری در استانداردهای ایمنی معادن است، این وضعیت نقطه‌ای حساس میان خواست انسانی خانواده و الزامات ایمنی ایجاد کرده و پرسش‌هایی جدی درباره امکان و عقلانیت عملیاتی این خواسته مطرح می‌کند.
طرح ایمنی معدن «مهاجران ۵» تا پایان آذرماه ارائه می‌شود؛ تفحص از سر گرفته خواهد شد
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: سازمان نظام مهندسی معدن، حداکثر تا پایان آذرماه جاری، طرح ایمنی معدن مهاجران ۵ را ارائه خواهد کرد و پس از آن، عملیات تفحص برای دسترسی به پیکر چهارمین معدن‌کار جان‌باخته از سر گرفته می‌شود.
علی جودکی افزود: حادثه ناگوار ریزش کوه در سال گذشته به جان‌باختن چهار معدن‌کار در معدن مهاجران پنج، انجامید که پیکر سه نفر از آنان در ساعات اولیه عملیات تفحص شناسایی و منتقل شد.
وی گفت: پیکر چهارمین جان‌باخته به دلیل همراه بودن با ماشین و سقوط در بخشی از معدن که برداشت قبلی در آن انجام شده بود در زیر حجم بسیار زیاد سنگ مدفون شده است.
جودکی تصریح کرد: برآوردهای فنی نشان می‌دهد حدود ۸۰ هزار تن سنگ در این بخش انباشته شده و همین موضوع روند تخلیه را بسیار پیچیده و خطرناک کرده است.
مدیرکل صمت استان مرکزی ادامه داد: به دلیل عدم ایمنی لازم، امکان برداشت سنگ‌ها وجود نداشت و این موضوع به اطلاع تمامی دستگاه‌های نظارتی رسیده است.
وی تاکید کرد: دادستان مرکزی به همراه دیگر مسئولان نظارتی از محل حادثه بازدید کرده و در جریان کامل وضعیت و شرایط موجود قرار گرفته‌اند.
جودکی با تأکید بر ضرورت رعایت الزامات ایمنی افزود: در حال حاضر سازمان نظام مهندسی معدن در حال اجرای طرح ایمنی است.
وی گفت: تا پیش از نهایی و تأیید شدن این طرح، انجام هرگونه برداشت سنگ امکان‌پذیر نیست زیرا ادامه کار مستلزم انجام انفجارهای محدود برای خرد کردن سنگ‌ها است.
مدیرکل صمت ادامه داد: اجرای این انفجارها احتمال ریزش بخش‌های دیگری از کوه را به‌دنبال دارد، ازاین‌رو ادامه عملیات بدون اجرای کامل طرح ایمنی امکان‌پذیر نیست.
وی تصریح کرد: محل تقریبی قرارگیری پیکر چهارمین معدن‌کار شناسایی شده و پس از تکمیل طرح ایمنی، بهره‌بردار می‌تواند عملیات برداشت سنگ و دسترسی به پیکر را آغاز کند.
جودکی افزود: انتظار خانواده جان باخته برای یافتن حتی بخش کوچکی از پیکر عزیزشان کاملاً قابل درک و از حقوق طبیعی آنان است.
وی گفت: شرایط فنی و خطرات موجود به‌طور کامل برای خانواده تشریح شده و آنان نیز با اجرای طرح ایمنی و سپس آغاز عملیات موافقت کرده‌اند.
جودکی تاکید کرد: سازمان نظام مهندسی معدن، حداکثر تا پایان آذرماه طرح ایمنی را ارائه خواهد کرد و پس از آن، عملیات تفحص از سر گرفته خواهد شد.
پرداخت دیه منوط به رضایت خانواده کارگر است
فرماندار شازند در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: پرداخت دیه کارگر فوت شده معدن سنگ «مهاجران ۵» تنها پس از جلب رضایت خانواده وی امکان‌پذیر است.
حجت‌اله نصیری گفت: براساس اعلام بازرسی نظام مهندسی معدن، بهره‌برداری از معدن به دلیل ناایمن بودن و همچنین ادامه جستجو برای یافتن پیکر چهارمین کارگر، در حال حاضر متوقف شده است.
وی افزود: فرایند جلب رضایت خانواده کارگر و پیگیری مراحل حقوقی و قضائی با جدیت در جریان است.
نصیری تصریح کرد: برداشت از معدن تا اطلاع ثانوی متوقف شده و ادامه فعالیت این معدن منوط به تصمیم مراجع قضائی استانی است.
فرماندار شازند ادامه داد: پس از کسب رضایت خانواده متوفی و با تأیید مسئولان، عملیات حفاری به منظور یافتن پیکر کارگر ادامه خواهد یافت.
وی تاکید کرد: مسئولیت ایمن‌سازی معدن و نظارت بر روند کار به مراجع مربوطه واگذار شده و طرح‌های ارائه شده باید به دقت رعایت شوند.
نصیری در پاسخ به شایعات مطرح شده مبنی بر پرداخت پول به خانواده کارگر فوت شده برای توقف روند پیگیری، گفت: این شایعات کاملاً بی‌اساس و نادرست است و مسئولان ذی‌ربط، پیگیر ادامه روند پرونده بوده و هیچ کوتاهی در این زمینه صورت نخواهد گرفت.
حال باید دید که آیا تلاش‌های امدادی و راهکارهای فنی موجود، قادر خواهند بود خواسته خانواده مرحوم آیت رضایی را محقق کنند یا اینکه محدودیت‌های ایمنی، همچنان این آرزو را در دل معدن، محبوس نگاه خواهد داشت.
