کارشناسان در حوزه محیط‌زیست هشدار داده‌اند که افزایش مداوم آلودگی هوا ناشی از ترکیب عوامل متعدد ساختاری است. از جمله می‌توان به مصرف زیاد سوخت‌های فسیلی، تردد سنگین خودروها و همچنین شرایط جوی پایدار که مانع از تهویه هوای آلوده می‌شود، اشاره کرد.
این شرایط، به‌ویژه در کلان‌شهرها و استان‌های صنعتی کشور، به سرعت به آستانه وضعیت اضطراری نزدیک می‌شود. در چنین اوضاعی، مسئولان ناچارند میان تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و حتی ادارات و دستگاه‌های دولتی تصمیم بگیرند؛ تصمیمی حیاتی که عوارض اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای به دنبال دارد.
این وضعیت نه‌تنها باعث فشار بر دستگاه‌های اجرایی شده، بلکه نگرانی‌های عمومی را نیز به شدت افزایش داده است. خانواده‌ها نگران سلامت کودکان و سالمندان هستند و فعالان اقتصادی نیز از کاهش درآمدها در نتیجه کاهش فعالیت‌ها گلایه می‌کنند. پزشکان نیز هشدار داده‌اند که ادامه چنین وضعیتی می‌تواند میزان مشکلات تنفسی، آلرژی و بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و به مراجعات بالاتر به مراکز درمانی منجر شود.
با افزایش غلظت آلودگی، مسئله تعطیلی استانها بار دیگر در اولویت برنامه‌های دولت و استانداری‌ها قرار گرفته است. تجربه نشان می‌دهد که اقدام دیرهنگام برای اعمال محدودیت‌ها می‌تواند آسیب‌های بیشتری به دنبال داشته باشد. با این حال، در صورت اعمال تعطیلی‌های برنامه‌ریزی‌شده، فرصتی برای بهبود کیفیت هوا فراهم خواهد شد. اما چالش اصلی در اینجا انتخاب میان حفظ سلامتی عمومی و تداوم فعالیت‌های اقتصادی است که همیشه برای تصمیم‌گیران بسیار دشوار و پرتنش بوده است.
در برخی از استانها، کمیته‌های ویژه برای بحران آلودگی هوا ایجاد شده‌اند و گزینه‌هایی از جمله محدودیت‌های سنگین‌تر ترافیکی، تعطیلی مدارس و انتقال آموزش به فضای مجازی و توقف فعالیت صنایع آلاینده در حال بررسی است. با این حال، کارشناسان بر این باورند که چنین اقداماتی تنها راه‌حل‌های موقتی هستند و بدون تحول اساسی در سیاست‌ها، هر سال شاهد بحران‌های مشابه خواهیم بود.
در نهایت، تحلیلگران محیط‌زیست تأکید می‌کنند که بحران آلودگی هوا باید زنگ خطری جدی برای تغییر نگاه سیاست‌گذاران به سمت اقدامات بلندمدت باشد. بهبود سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، ارتقای کیفیت سوخت، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و گسترش فضای سبز نمونه‌هایی از اقداماتی هستند که می‌توانند به کاهش پایدار آلودگی منجر شوند. تا زمانی که این اصلاحات عملی نشوند، وقوع دوباره مشکلات آلودگی هوا و بازگشت تعطیلی‌ها در فصول سرد محتمل خواهد بود.
سازمان هواشناسی اعلام کرده است که در تهران، اصفهان، تبریز، کرج، اهواز و مشهد، شرایط جوی پایدار تا روز سه‌شنبه ادامه خواهد داشت و این امر موجب افزایش غلظت آلاینده‌ها در این شهرها خواهد شد.
بر طبق نقشه‌های هواشناسی و پیش‌بینی‌ها، تا روز سه‌شنبه، شرایط پایداری جو در بیشتر نقاط کشور وجود خواهد داشت که منجر به نگه‌داشت توده‌های هوای آلوده در مناطق صنعتی و پرتردد خواهد شد.
همچنین از روز چهارشنبه، افزایش ابر در شمال‌غرب کشور و بارش‌های پراکنده در استان‌های ساحلی دریای خزر پیش‌بینی می‌شود. در بخش‌های شرقی کشور نیز احتمال وزش باد نسبتاً شدید در برخی ساعت‌ها وجود دارد.
زمان پایان: یکشنبه ۱۴۰۴/۰۹/۰۲
نوع مخاطره: افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا
منطقه اثر: تهران، اصفهان، تبریز، کرج، اهواز و مشهد
با افزایش غلظت آلودگی و رسیدن شاخص آن به سطح ناسالم برای همه گروه‌های جمعیتی، احتمال وقوع وضعیت «خطرناک» در مناطق پرتردد و صنعتی در صورت تداوم منابع آلاینده وجود دارد.
برای کاهش اثرات این شرایط، مدیریت بهینه مصرف سوخت‌های فسیلی، کاهش ترددهای غیرضروری، کنترل فعالیت‌های صنعتی آلاینده و جلوگیری از انجام فعالیت ورزشی در فضای باز توسط عموم مردم توصیه می‌شود. همچنین، پایش مستمر شاخص‌های آلودگی توسط نهادهای مسئول برای اتخاذ تصمیمات لازم جهت حفاظت از سلامت شهروندان ضروری است.
