خبرگزاری مهر، گروه استانها: هشت روز است که جنگل‌های الیت با آتش دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ حادثه‌ای که شیب تند، صخره‌ای بودن ارتفاعات و صعب‌العبور بودن مسیرها، آن را به یکی از دشوارترین عملیات‌های اطفای حریق سال‌های اخیر در مازندران تبدیل کرده است.
با وجود تمام چالش‌ها، تلاش پیوسته نیروهای زمینی و هوایی باعث شده شعله‌ها در کنترل قرار گیرد و عملیات مهار ادامه داشته باشد.
در طول این هفت روز، نیروهای منابع طبیعی، آتش‌نشانی، هلال‌احمر، بسیج، راهداری، پلیس، گروه‌های مردمی و کوه‌نوردان داوطلب در صحنه حضور داشتند. شیب تند تا ۸۰ درصدی، دود غلیظ، کمبود میدان دید و مسیرهای صخره‌ای، عملیات را بسیار کند کرده بود؛ اما تلاش نیروها لحظه‌ای متوقف نشد.
طی دو روز گذشته با ورود هواپیمای آیلوشین روند اطفای حریق در جنگل‌های الیت شتاب بیشتری گرفت و علاوه بر این ستاد مدیریت بحران با حضور مدیران کشوری و استانی نیز در روستای الیت شکل گرفته است.
به رغم همه تلاش‌ها و کوشش‌ها پرسش اساسی این است که آتش سوزی جنگل الیت چرا طولانی شد و چراتاکنون مهار کامل حادثه صورت نگرفته است؟
وقوع حادثه در منطقه صخره‌ای
حسینعلی محمدی، مدیرکل مدیریت بحران مازندران در توضیح چرایی طولانی‌شدن عملیات به خبرنگار مهر افزود: بخش قابل‌توجهی از منطقه آتش‌گرفته کاملاً صخره‌ای، فاقد مسیر دسترسی و دارای شیب‌های بسیار خطرناک است.
وی افزود: همین شرایط باعث شده نیروها نتوانند با سرعت و حجم مناسب به کانون‌ها برسند و عملیات لکه‌گیری زمان ببرد.
وی تأکید کرد: با وجود دشواری‌ها، خوشبختانه آتش تحت کنترل است و عملیات مهار با مدیریت دقیق و حضور مستمر نیروهای عملیاتی ادامه دارد.
ورود بالگردها و ایلوشین؛ نقطه عطف اطفا
از نیمه هفته، بالگردهای اطفای حریق با چندین سورتی پرواز به کمک نیروهای زمینی آمدند، اما آنچه ورق را برگرداند، ورود هواپیمای سنگین آبپاش ایلوشین از روز ششم بود. این هواپیما در دو روز هشت عملیات پرتاب گسترده آب انجام داد و شعله‌های فعال در نقاط غیرقابل‌دسترس را به‌طور محسوسی کاهش داد.
همچنین مدیران ملی از ستاد بحران کشور گرفته تا محیط زیست و منابع طبیعی با حضور میدانی در منطقه حادثه دیده الیت سعی کردند به پشتیبانی و بازدید میدانی از وضعیت منطقه بپردازند.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با قدردانی از تلاش‌های نیروهای یگان حفاظت برای مهار حریق جنگل‌ها، بر ضرورت حفظ جان نیروها، رعایت سلسله‌مراتب فرماندهی و انسجام عملیاتی در صحنه تأکید کرد.
رضا افلاطونی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: آرامش، امنیت و سلامت نیروهای عمل‌کننده، خط قرمز سازمان است و همه اقدامات باید با رعایت کامل اصول ایمنی انجام شود.
وی با اشاره به وقوع حریق‌های نقطه‌ای در روزهای اخیر و کنترل سریع آن‌ها گفت: از ۲۴ آبان ماه و با گسترده‌شدن جبهه شرقی حریق، نیروهای یگان حفاظت با تلاش مستمر و حضور مؤثر توانستند بخش قابل‌توجهی از عملیات مهار آتش را پیش ببرند که جای قدردانی دارد.
افلاطونی با تأکید بر اینکه یگان حفاظت ساختاری شبه‌نظامی دارد و باید بر پایه نظم و انضباط دقیق اداره شود، افزود: دسته‌بندی نیروها، تعیین فرمانده هر دسته و استقرار سلسله‌مراتب از گروه تا گردان ضروری است تا فرمانده عملیات بتواند در لحظه تصمیمات دقیق و کارآمد را ابلاغ کند.
وی ادامه داد: نیروهای عمل‌کننده نباید ارتباط خود با فرمانده مستقیم را قطع کنند، زیرا در شرایط آتش‌سوزی، کاهش دید، دود و تغییر لحظه‌ای وضعیت می‌تواند تهدیدهای جدی ایجاد کند.
امکانات و تجهیزات موردنیاز تا حد امکان برای نیروها فراهم شده و پشتیبانی‌ها نیز ادامه خواهد داشت
رئیس سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه حفظ جان نیروها اولویت نخست سازمان است، گفت: هیچ عملیات اطفایی نباید بدون ارزیابی خطر انجام شود. امکانات و تجهیزات موردنیاز تا حد امکان برای نیروها فراهم شده و پشتیبانی‌ها نیز ادامه خواهد داشت.
افلاطونی با اشاره به برخی فضاسازی‌های رسانه‌ای افزود: تلاش‌های نیروهای یگان حفاظت و مجموعه‌های امدادی نباید تحت تأثیر جوسازی‌های رسانه‌ای قرار گیرد و ما برای خدا، برای کشور و برای حفاظت از جنگل‌هایی که امانت نسل‌های پیشین هستند تلاش می‌کنیم و هدف اصلی ما حفظ این سرمایه ملی است. البته انتظار داریم روابط‌عمومی‌ها تلاش‌ها و جانفشانی نیروهای میدانی را بهتر و دقیق‌تر منعکس کنند.
آتش هفت‌روزه الیت فقط یک بحران طبیعی نبود؛ صحنه‌ای بود که مردم، مثل همیشه، بی‌هیاهو و بی‌تکلف، کنار جنگل ایستادند. کنار جنگلبانان، کوه‌نوردان، امدادگران و نیروهای عملیاتی. این بار، روایت جنگل تنها روایت دود و دمنده و بالگرد نبود؛ روایت عشق مردم بود به هیرکانی.
در پایین‌دست ارتفاعات، زنی میان‌سال با روسری ساده و چهره‌ای خسته اما مصمم، مشغول هم‌زدن دیگ بزرگی بود؛ زنی که می‌گفت: این‌ها پسرهای خودم هستند و وقتی جنگل می‌سوزد، همه باید کاری کنیم.
خاله نساء که از صبح تا شب غذا می‌پزد؛ برای کسانی که در شیب‌های ۷۰ درصدی و زیر دود غلیظ می‌جنگیدند. غذایی که داغ می‌رسید دست امدادگران، نه از سر تشریفات، از سر مهر و غیرت روستایی.
پیرمرد دوستدار جنگل؛ درخت‌ها نفس ما هستند
نزدیک یکی از ورودی‌های مسیر صعود، پیرمردی با عصا ایستاده بود؛ کسی که اهالی او را «عمو یدالله» می‌نامند؛ پیرمردی که ۵۰ سال از عمرش را کنار جنگل گذرانده است؛ می‌گفت:
این جنگل و هیرکانی‌ها ریشه ما و نفس ماست و باید حفظ شود.
عمو یدالله با اینکه توان بالا رفتن از مسیرهای سنگی را نداشت، اما با قمقمه آب و ماسک‌های پارچه‌ای، خودش را به نزدیک‌ترین نقطه ممکن رسانده بود تا هر کاری از دستش برمی‌آید انجام دهد.
علاوه بر این طی روزهای گذشته جمعی از جوانان روستاهای اطراف، با دمنده، بیل و کوله‌های آب‌رسانی، شبانه‌روز به یگان حفاظت پیوستند و تلاش می‌کنند تا زخمی از تن هیرکان فرونشانند.
آتش‌سوزی در بخشی از جنگل‌های مرزن‌آباد چالوس که از شامگاه ۲۴ آبان آغاز شد، همچنان تحت کنترل نیروهای امدادی، تخصصی و نظامی قرار دارد و بلافاصله پس از آغاز آتش‌سوزی، ستاد بحران استان فعال شد و ۱۶ تیم تخصصی در روزهای اول و دوم موفق شدند بخش زیادی از آتش را مهار کنند. با توجه به برگ‌های خشک و احتمال شعله‌ور شدن مجدد، تعداد نیروها به ۵۲۰ نفر افزایش یافت و عملیات ادامه دارد.
هشت بالگرد و ۲ هواپیمای غول‌پیکر آبپاش با همکاری سازمان آتش‌نشانی تهران و کرج و فعالان محیط زیست در منطقه حضور دارند. همچنین نیروهای بومی و منطقه‌ای مشارکت فعال داشتند.
در روزهای نخست درخواست بالگرد شد اما با توجه به گسترش محدود آتش، امکان ارسال فوری فراهم نشد
مهدی یونسی استاندار مازندران در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره تجهیزات بالگردها و ضرورت پیگیری‌های قبلی گفت: در روزهای نخست درخواست بالگرد شد اما با توجه به گسترش محدود آتش، امکان ارسال فوری فراهم نشد و اگر امکانات کافی در دسترس بود، می‌توانستیم سریع‌تر عمل کنیم و این تجربه منجر به تصمیم‌گیری برای تقویت تجهیزات ایمنی و امدادی، افزایش تعداد محیط‌بانان و توسعه فناوری مدرن برای تشخیص سریع آتش و دود در جنگل‌ها شد.
استاندار مازندران در مورد اقدامات پیشگیرانه و تکنولوژیک افزود: استفاده از پهپادهای حرارتی برای شناسایی نقاط آتش، نصب سنسورها، آموزش‌های همگانی و پرورش نیروهای متخصص در دستور کار قرار دارد. این اقدامات می‌تواند در آینده صدمات ناشی از آتش‌سوزی‌ها را کاهش دهد.
وی همچنین توضیح داد که هواپیماها و هلیکوپترها از منابع آبی مانند دریاچه‌ها و فرودگاه مهرآباد برای پر کردن آب استفاده می‌کنند و تجهیزات جدید مدرن در دسترس هستند. به گفته یونسی، خرید و تأمین تجهیزات پیشرفته از خارج از کشور برای استان در دستور کار قرار گرفته است تا در صورت بروز حوادث غیرمترقبه، عملیات مهار سریع‌تر انجام شود.
یونسی ضمن تشکر ویژه از تلاش‌های ۵۲۰ نیروی انسانی، تمامی مسئولان و رسانه‌ها اظهار داشت: اولویت ما حفظ جان نیروها و سپس انجام عملیات است. مردم عزیز می‌توانند اخبار دقیق و لحظه‌به‌لحظه را از طریق صدا و سیمای مازندران دریافت کنند و به شایعات شبکه‌های مجازی اعتماد نکنند.
وی با اشاره به اهمیت جنگل‌های مازندران به عنوان «تنفس استان» افزود: با توجه به خشکسالی و تنش آبی، حفاظت از جنگل‌ها و مراتع اهمیت حیاتی دارد و اقدامات پیشگیرانه و فناوری نوین برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها در حال اجراست. پیش‌بینی می‌شود با ادامه فعالیت نیروهای عملیاتی و استفاده از تجهیزات پیشرفته، آتش‌سوزی در ساعات آینده به طور کامل مهار شود.
به گزارش مهر، با گذشت هفت روز از آتش سوزی جنگل الیت، جبهه شرق و شمال کاملاً مهار شده است و عملیات در سایر مناطق ادامه دارد و شیب بسیار زیاد، صخره‌ای بودن منطقه و برگ‌های خشک، عملیات مهار را دشوار است.
