به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، «خط ملی اعتیاد» ،تنها شماره تلفن کشوری که بهطور شبانهروزی خدمات مشاوره اورژانسی به معتادان و خانوادههای آنها ارائه میداد، از روز ۱۵ شهریور بهطور ناگهانی تعطیل شد. این توقف ناگهانی، نه تنها یک خلأ در نظام حمایتی کشور ایجاد کرده، بلکه بازتابدهنده ضعفهای ساختاری و سوءمدیریت در حوزه سلامت روان و مقابله با اعتیاد است.
بر اساس آمار رسمی 2.8 میلیون نفر بهطور مستقیم با اعتیاد درگیر هستند و اگر خانوادهها و وابستگان آنها را نیز در نظر بگیریم، 10 تا 12 میلیون نفر در کشور با تبعات اعتیاد مواجه هستند.
طبق گزارش خبرنگار رکنا، خط ملی اعتیاد با وجود وعدههای پیدرپی مسئولان برای ازسرگیری خدمات، پس از گذشت بیش از دو ماه هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است. پیش از تعطیلی، کارشناسان خط بهصورت روزانه دهها تماس را پاسخ میدادند؛ تماسهایی که اغلب از سوی خانوادههایی بود که یکی از اعضایشان با اعتیاد و پیامدهای خشونت و بحرانهای روانی دست و پنجه نرم میکرد.
بخش دیگری از تماسها مستقیماً از سوی خود معتادان انجام میشد و موضوعاتی چون معرفی به مراکز درمانی، کلینیکها یا کمپهای ترک اعتیاد، راهنمایی برای آغاز مسیر درمان، مشاوره درباره انتخاب پزشک و رفع سردرگمی ناشی از ترس و استرس را شامل میشد. با تعطیلی خط، این چرخه حیاتی مشاوره و پیگیری بهطور کامل قطع شده است. خانوادههایی که روزانه و بهصورت پیوسته با کارشناسان در ارتباط بودند، اکنون بدون هیچ راهنمایی و حمایتی رها شدهاند.
کارشناسان خط ملی اعتیاد، تنها ۱۷ نفر شامل پنج مرد و مابقی خانمها بودند که همه دارای مدرک کارشناسی ارشد بودند. این تیم کوچک با فشار کاری فوقالعاده مواجه بود و در برخی روزها مجبور به پاسخگویی به بیش از صد تماس بودند. در حالی که بار مسئولیت این افراد سنگین بود، حقوق ماهانه آنها محدود و به طور متوسط تا پنج میلیون تومان بود؛ رقمی که با حجم استرس و اضطراب کاری هیچ تناسبی ندارد اما آنها برای کاهش آسیب در جامعه به فعالیت خود ادامه می دادند.
علت رسمی تعطیلی خط مشکلات مخابراتی اعلام شده است. این توقف نه تنها خدمات مشاورهای اورژانسی را متوقف کرده، بلکه اضطراب و استرس خانوادهها و خود معتادان را بهشدت افزایش داده است. تماسهای روزانه برای پیگیری وضعیت بیمار و دریافت راهکارهای فوری اکنون بیپاسخ ماندهاند و فشار روانی خانوادهها در شرایطی که خود با بحرانهای اقتصادی و اجتماعی روبهرو هستند، بهشدت تشدید شده است.
کارشناسان و روانشناسان هشدار میدهند که این سکوت خطرناک، پیامدهای جدی برای سلامت روان و امنیت اجتماعی به دنبال دارد. فقدان دسترسی به مشاوره فوری میتواند منجر به افزایش مصرف مواد، خودکشی، خشونت خانگی و بحرانهای نسلی شود.
بحران اعتیاد در ایران تنها یک معضل فردی نیست؛ مسئلهای اجتماعی و ساختاری است که با مدیریت ضعیف و فقدان برنامههای پایدار درمانی و حمایتی، ابعاد فاجعهآمیز به خود گرفته است.
«خط ملی اعتیاد» زمانی تنها پل ارتباطی مستقیم و اورژانسی برای معتادان و خانوادههای آنان بود، اما امروز در سکوتی نگرانکننده فرو رفته است. این رخداد، تصویری شفاف از آسیبهای ناشی از فقدان مدیریت شفاف، عدم پیگیری مسئولانه و نبود استراتژی ملی در مقابله با اعتیاد ارائه میدهد. در غیاب چنین سازوکارهایی، تنها کسانی که متضرر میشوند، معتادان و خانوادههایشان هستند؛ افرادی که در پیچوتاب بحران اجتماعی، بدون هیچ حمایتی رها شدهاند.