عصر ایران - درحالی که پایتخت ایران روز گذشته عنوان آلوده‌ترین شهر جهان را یدک می‌کشید، گزارش جدید BNE نشان می‌دهد اهواز با شاخص ۱۷۳ وضعیت وخیم‌تری دارد. این موج آلودگی تنها محدود به ایران نیست و از ازبکستان تا عربستان را در وضعیت اضطراری قرار داده است.
به گزارش عصرایران به نقل از BNE، این رسانه آلمانی در گزارشی به موضوع آلودگی هوا در خاورمیانه پرداخته است.
در این گزارش آمده است: طی روزهای اخیر، موج گسترده‌ای از آلودگی هوا بخش‌هایی از غرب و مرکز آسیا را در بر گرفته است. گزارش‌ها از ایران، عراق، سوریه، کویت و حتی مناطق شمالی‌تر تا ازبکستان، حاکی از کیفیت هوای خطرناک یا وخامت شدید وضعیت است.
هوای ساکن پاییزی، وزش بادهای ضعیف و کاهش دما در ترکیب با آلاینده‌های صنعتی، دود اگزوز خودروها و سوزاندن گسترده زباله‌ها، منجر به ایجاد مه دود غلیظ منطقه‌ای شده که صدها میلیون نفر را در سراسر آسیا تحت تأثیر قرار داده است.
طبق اعلام سازمان حفاظت محیط زیست کشور و تأیید تارنمای سوییسی IQAir، آلودگی مداوم هوا در روز ۲۷ نوامبر همچنان شهرهای بزرگ ایران را پوشانده بود و پنج کلان‌شهر سطوح «بسیار ناسالم» را ثبت کردند.
در امتداد خلیج فارس، اهواز با شاخص کیفیت هوای ۱۷۳ در صدر فهرست قرار گرفت. این وضعیت ناشی از ذرات معلق، ریزگردهای حاصل از توفان‌های شن منطقه‌ای و دود ناشی از آتش‌سوزی‌های برون‌مرزی بوده است.
تهران با شاخص ۱۷۰ در رتبه بعدی قرار گرفت که نسبت به روز قبل (که به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان رتبه‌بندی شده بود) کاهش داشت و اکنون در رتبه ششم جهانی قرار دارد. مشهد (۱۵۸) و اردبیل (۱۵۲) نیز شرایط ناسالم را گزارش کردند. خوشبختانه برای پایتخت ایران، بارش برف و باران در ۲۴ ساعت گذشته وضعیت را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده است.
6 شهر دیگر ایران شامل تبریز، اصفهان، کرج، شیراز، سمنان و اراک نیز سطوح آلودگی ناسالم برای گروه‌های حساس را تجربه کردند.
مقامات اقداماتی اضطراری از جمله تعطیلی مهدهای کودک، غیرحضوری کردن مدارس و دانشگاه‌ها و صدور مجوز دورکاری برای ادارات دولتی را به اجرا گذاشته‌اند. در صورت تداوم این شرایط، ممکن است محدودیت‌های مشابه تمدید شود.
در جنوب مرکز عراق، کشور کوچک کویت در خلیج فارس قرار دارد که به دلیل نزدیکی به بصره و اهواز در ایران، اکنون متحمل بیشترین آسیب از این سطوح آلودگی شده است.
در شهر کویت نیز کیفیت هوا کاهش یافته و شاهد جهش‌های مکرر آلودگی ناشی از آلاینده‌های صنعتی، ترافیک سنگین و گرد و غباری است که بادهای فصلی با خود می‌آورند. وضعیت به قدری بدتر شده است که تجهیزات دیزلی و فعالیت‌های ساختمانی مداوم نیز به مه دودی که بخش‌هایی از شهر کویت را فرا گرفته، افزوده‌اند. نهادهای بهداشتی به ساکنان آسیب‌پذیر، از جمله کودکان و سالمندان هشدار داده‌اند که در ساعات اوج آلودگی، حضور خود را در فضای باز محدود کنند.
در سرتاسر این کشور کوچک، کارشناسان هواشناسی هشدار می‌دهند بدون اقدام هماهنگ و کنترل‌های زیست‌محیطی سخت‌گیرانه‌تر، شرایط اضطراری کیفیت هوا ممکن است بیشتر تکرار شود؛ به‌ویژه در ماه‌های زمستان که شرایط جوی ساکن اجازه می‌دهد آلاینده‌ها انباشته شده و برای روزها باقی بمانند.
عراق، کشور همسایه، با اپیزود شدید آلودگی خود روبه‌رو بود و بغداد گسترده‌ترین و شدیدترین آلودگی هوا را طی یک سال اخیر تجربه کرد. «دیدبان سبز» (Green Observatory) افزایش انتشار گازهای سمی را به سوزاندن کنترل‌نشدۀ زباله‌ها در اطراف پایتخت، در کنار فعالیت‌های صنعتی نسبت داد.
این سازمان از غلظت بالای آلاینده‌های مضر، از جمله دی‌اکسید گوگرد خبر داد که باعث مشکلات تنفسی در میان ساکنان و منجر به چندین مورد بستری در بیمارستان شد.
این دیدبان هشدار داد احتمال تکرار چنین رویدادهایی در هفته‌های آینده وجود دارد و اگر راه‌حل‌های بلندمدتی اجرا نشود، ممکن است دولت را مجبور کند در روزهای آلودگی شدید تعطیلی عمومی اعلام کند. مقامات عراقی پیش از این به ساکنان توصیه کرده بودند در خانه بمانند.
وزارت محیط زیست عراق در ۲۶ نوامبر بازرسی‌ها و اقدامات اجرایی را برای مهار سوزاندن غیرقانونی شبانه توسط تأسیسات صنعتی تشدید کرد.
کیفیت هوا در بغداد همچنان یک نگرانی عمده است و این شهر به طور مداوم در میان آلوده‌ترین مراکز شهری جهان رتبه‌بندی می‌شود. پایش‌های اخیر نشان می‌دهد که ذرات معلق ریز (PM2.5) اغلب از حدود ایمنی بین‌المللی فراتر می‌رود و در اواخر سال ۲۰۲۵، شاخص کیفیت هوا در چندین مورد از مرز ۲۰۰ عبور کرد. این جهش‌ها شرایط را به محدوده «ناسالم» یا بدتر از آن سوق داد و موجب هشدارهای مکرر بهداشت عمومی برای ساکنان جهت ماندن در خانه، محدود کردن فعالیت‌های خارج از منزل و اتخاذ تدابیر حفاظتی شد.
در آن سوی خلیج فارس، در بحرین و منطقه نزدیک الخبر در عربستان سعودی، آلودگی هوا در روزهای اخیر به طور قابل توجهی بدتر شده است. دولت بحرین شاخص کیفیت هوای ۱۵۴ و در آن سوی گذرگاه در منطقه الظهران (عربستان)، شاخص ۱۰۲ گزارش شده است.
در سوریه، مناطق وسیعی به ویژه دمشق، حلب و بخش‌هایی از منطقه ساحلی نیز از بدتر شدن کیفیت هوا خبر داده‌اند. دمشق با آلودگی مداوم‌تری روبرو بوده و داده‌های پایش هوا به دلیل سطوح بالای ذرات معلق (PM2.5)، اغلب هوای شهر را «ناسالم» طبقه‌بندی می‌کنند.
آلودگی هوا در این مناطق اغلب چندین برابر دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت است که ناشی از ترافیک متراکم، خودروهای دیزلی فرسوده، سوخت بی‌کیفیت، آلاینده‌های صنعتی و سوزاندن گسترده زباله می‌باشد. کمبود برق باعث افزایش اتکا به ژنراتورهای دیزلی شده که منجر به انتشار بیشتر اکسید نیتروژن و اکسید گوگرد می‌شود.
بیمارستان‌های پایتخت از افزایش موارد تنفسی مرتبط با کیفیت بد هوا خبر داده‌اند، به‌ویژه در زمان وارونگی دما (اینورژن) که آلاینده‌ها را نزدیک سطح زمین حبس می‌کند. مقامات محلی هشدارهای مکرری صادر کرده و به گروه‌های آسیب‌پذیر توصیه کرده‌اند فعالیت‌های خارج از منزل را به حداقل برسانند.
