خبرآنلاین- نینا ال. خروشچووا در پروجکت سندیکت نوشت: ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین در میانه‌ یک رسوایی بزرگ فساد شاید بتواند رهبران اتحادیه‌ی اروپا را قانع کند که تمرکز خود را بر «دشمن واقعی» یعنی روسیه نگه دارند. ولی افشاگری‌های بیشتر جایگاه او را در مذاکره با دولت آمریکا که مشتاق یک پیروزی سریع در سیاست خارجی است تضعیف می‌کند و هزینه‌ی آن را مردم عادی اوکراین خواهند پرداخت.

«طرح ۲۸ ماده‌ای صلح برای اوکراین» که آمریکا ارائه کرده نه برای اوکراین است و نه حتی برای روسیه هرچند با سرخط روسیه نوشته شده. این طرح فقط به یک نفر سود می‌رساند: دونالد ترامپ. همان‌طور که طرح صلح او برای غزه نیز هدفش یک «پیروزی سریع» بود چارچوب اوکراین هم به او امکان می‌دهد خود را صلح‌ساز معرفی کند و اعتبار یک آتش‌بس را به نام خود ثبت کند و سپس اجرای آن را نیز در اختیار خود بگیرد. صلح اوکراین نیز قرار است همان‌طور که آتش‌بس غزه با «هیئت صلح» به رهبری ترامپ اداره می‌شود با «شورای صلح» زیر نظر او «نظارت و تضمین» شود. این به معنی آن نیست که او به یک صلح پایدار متعهد است. طرح جزئیات کمی دارد و این یعنی احتمال ازسرگیری جنگ بسیار بالاست. اما آینده برای ترامپ اهمیت چندانی ندارد؛ آنچه برای او مهم است پرت کردن حواس رأی‌دهندگان آمریکایی از ارتباطش با جفری اپستین است.

این طرح همان‌طور که انتظار می‌رفت شدیداً به نفع روسیه تنظیم شده و بسیاری از خواسته‌های پوتین را برآورده می‌کند: کریمه لوهانسک و دونتسک رسماً به روسیه می‌رسند و اوکراین باید از بخش‌هایی از دونتسک خارج شود و عضویت این کشور در ناتو ممنوع خواهد بود. روسیه نیز دوباره در اقتصاد جهانی ادغام می‌شود. اما طرح ترامپ تحقق رؤیای پوتین هم نیست. روسیه باید قانون «عدم تجاوز» به اروپا و اوکراین را تصویب کند و حق عضویت اوکراین در اتحادیه‌ی اروپا نیز به رسمیت شناخته می‌شود. صد میلیارد دلار از دارایی‌های منجمد روسیه برای بازسازی اوکراین سرمایه‌گذاری می‌شود و آمریکا ۵۰ درصد سود آن را دریافت می‌کند. تحریم‌ها «مرحله‌به‌مرحله» و با صلاحدید ترامپ برداشته خواهد شد و روسیه برای احیای اقتصاد و نفت خود باید با آمریکا هماهنگی کند. پوتین فعلاً از طرح به‌عنوان مبنایی برای مذاکره استقبال کرده ولی گفته «روند فعلی جنگ» به نفع روسیه است و اگر اوکراین نپذیرد روسیه به جنگ ادامه می‌دهد. او می‌داند روسیه می‌تواند چند سال دیگر نیز بجنگد و مانند استالین حاضر است مردمش را قربانی کند.

اوکراین گزینه‌ی خوبی ندارد. دولت ترامپ با اوکراینی‌ها برای «اصلاح» طرح همکاری می‌کند ولی قدرت چانه‌زنی اوکراین محدود است؛ این کشور کاملاً به غرب وابسته است و شرایط میدانی به نفع روسیه بوده و اوکراین با کمبود شدید نیروی انسانی روبه‌رو است. اوضاع با رسوایی فساد در دولت زلنسکی بدتر شده. اوکراین سال‌ها با فساد دست‌وپنجه نرم کرده و گرچه پس از انقلاب ۲۰۱۴ پیشرفت‌هایی حاصل آمد ولی جنگ خصوصاً در حلقه‌ی نزدیک زلنسکی فرصت‌های تازه‌ای برای رانت ایجاد کرد.

در تابستان وقتی بسیاری از نزدیکان زلنسکی توسط نهادهای ضدفساد اوکراین NABU و SAPO تحت تحقیقات بودند او قانونی را تصویب کرد که این نهادها را تضعیف می‌کرد. احتمالاً تصور می‌کرد جنگ مانع توجه مردم و اروپا می‌شود اما اشتباه کرد. اعتراض‌های داخلی دولت را مجبور به عقب‌نشینی کرد. اکنون NABU و SAPO یک پرونده‌ی اختلاس در شرکت دولتی «انرگواتوم» کشف کرده‌اند؛ شرکتی که نیروگاه‌های هسته‌ای اوکراین را اداره می‌کند. این پرونده به تیمور میندیچ شریک سابق زلنسکی و چند مقام ارشد از جمله وزیر دادگستری برکنارشده یعنی هرمان گالوشچنکو معاون نخست‌وزیر سابق و الکسی چرنیشوف و رئیس فعلی شورای امنیت ملی روستم اومروف مرتبط شده است. زلنسکی می‌گوید از این ماجرا بی‌خبر بوده.

بعد از افشای رسوایی برخی مقام‌های اروپایی خواستار شفافیت بیشتر شدند اما رهبران اتحادیه‌ی اروپا از انتقاد تند خودداری کرده‌اند چون می‌ترسند این پرونده بهانه‌ای شود برای تحمیل شروط صلح غیرقابل قبول به اوکراین. اتحادیه‌ی اروپا اکنون روی طرحی جایگزین کار می‌کند که عضویت اوکراین در ناتو را رد نکرده و مذاکره درباره‌ی مرزها را به بعد از آتش‌بس موکول می‌کند.

تئوری‌های توطئه نیز فعال شده‌اند. گفته می‌شود صدراعظم آلمان فردریش مرتس یک ماه پیش از طرح ترامپ خبر داشته و برخی این را نشانه‌ی «توطئه‌ی اروپایی» می‌دانند. گزارشی دیگر می‌گوید روستم اومروف ممکن است در گنجاندن بند «عفو کامل» برای همه‌ی طرف‌های جنگ در طرح آمریکا نقش داشته باشد.

زلنسکی شاید بتواند اروپایی‌ها را قانع کند که تمرکز خود را بر روسیه نگه دارند. اما افشاگری بیشتر موقعیت او را در داخل که اعتراض‌ها در آن رو به افزایش است و در مذاکرات با آمریکا تضعیف می‌کند. در نهایت این مردم اوکراین هستند که هزینه را می‌پردازند. پوتین بخش زیادی از خواسته‌هایش را به‌دست می‌آورد و ترامپ نیز اعلام خواهد کرد که او و فقط او بود که یک جنگ فرسایشی را پایان داد.

۳۱۲/۴۲