یه گزارش همشهری آنلاین، رئیس‌جمهور چندی قبل به‌خودروسازان یک‌سال مهلت داد تا با بهینه‌سازی موتور خودروها، مصرف سوخت آنها را کاهش دهند. مسعود پزشکیان اعلام کرد که اگر خودروسازان در این مدت نتوانند مصرف سوخت خودروها را پایین بیاورند حمایت‌های دولتی از آنها متوقف خواهد شد.
در همین زمینه در میزگرد تلویزیون همشهری به بررسی چگونگی ارتقای مصرف سوخت خودروها و زمان لازم برای تحقق دستور دولت پرداختیم. در این میزگرد، جواد نیستانی، مدیر مهندسی قوای محرکه سایپا، امیرحسن کاکایی، استاد مهندسی خودرو و مرتضی شجاعی کارشناس خودرو به بیان دیدگاه‌های خود در زمینه اجرای دستور مسعود پزشکیان پرداختند.
حتی یک میلیون خودروی برقی هم راه‌حل نیست
امیرحسن کاکایی، استاد مهندسی خودرو: خودروسازان از قبل برای کاهش مصرف سوخت برنامه داشتند. در سال‌های گذشته در اوج تحریم‌ها خودروسازان داخلی توانستند استاندارد یورو۵ دریافت کنند، اما چرا مصرف سوخت پایین نیامده است؟ مسئولان دولتی معمولا در زمان آلودگی هوا در فصل سرما نخستین چیزی که به ذهنشان می‌رسد انتقاد از کیفیت خودروها است.
خودروهای تولیدی استاندارد یورو۵ دارند، اما بنزین یورو۵ در ایران عرضه نمی‌شود. اکتان بنزین توزیعی حداکثر ۸۹ است درحالی‌که استاندارد یورو۵ نیازمند اکتان بالاتری است.
اگر حتی یک میلیون خودروی برقی هم در تهران عرضه شود باز مصرف سوخت پایین نمی‌آید چراکه خودروهای بنزینی همچنان در حال فعالیت خواهند بود. مشکل مصرف بالای بنزین در ایران، کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی است.
در کشورهایی که خودروهای برقی توسعه پیدا کرده‌اند، سیاست اخذ مالیات از خودروهای بنزینی اجرا می‌شود، اما در ایران خودروهای برقی روی دست خودروسازان باد کرده است.
همین وضع درباره سی‌ان‌جی هم رخ داده است با اینکه ۳میلیارد دلار زیرساخت برای اجرای آن صرف شده، اما چون فاصله مصرف سی‌ان‌جی با بنزین ناچیز است از آن استقبالی نمی‌شود.
نوع تایر خودرو در مصرف سوخت آن بسیار مؤثر است و به‌علت قیمت‌گذاری دستوری، کیفیت تایرها نزولی شده که باعث می‌شود مصرف سوخت بالاتر برود.
برخی فناوری‌ها برای کاهش مصرف سوخت خودرو همچون الکتریکی کردن و هیبرید، موجب افزایش قیمت خودروها خواهد شد و در جامعه فعلی ایران تقاضا نخواهد داشت.
خودروهای خارجی که مصرف ۳لیتر در ۱۰۰کیلومتر دارند، خودروهای هیبریدی خاصی هستند که قیمت تمام‌شده بالایی دارند.
طبق برنامه هفتم باید سالانه ۵۰۰هزار خودروی فرسوده اسقاط شود، اما این مهم اجرا نشده و روزبه‌روز خودروهای فرسوده بیشتر شده است. هم‌اکنون نزدیک به ۱۰میلیون خودرو با کارکرد بالا فعالند و ۸۰درصد موتورسیکلت‌ها هم فرسوده هستند. یکی از دلایل مصرف بالای سوخت، همین فرسوده‌ها هستند.
تورم ۴۰درصد در ۷سال اخیر، مانع سرمایه‌گذاری بلندمدت در صنعت خودرو شده است. در کشورهای موفق در حوزه کاهش مصرف سوخت، ابتدا اقتصاد را بهبود دادند که سرمایه‌گذاری بلندمدت انجام شود. آنها حمل‌ونقل عمومی را به‌شدت توسعه دادند.
نظام انرژی باید بازنگری شود
شجاعی کارشناس خودرو: کشور تاب مصرف روزانه ۲۵۰میلیون لیتر بنزین و گازوئیل را ندارد. ۱۰تا ۱۵درصد این مصرف در تهران رخ می‌دهد. در شرایطی که تورم کشور در چند سال اخیر ۴۰درصد بوده، قیمت‌گذاری دستوری به صنعت خودرو ضربه زده است. در ۶سال اخیر قیمت بنزین ثابت بوده و پایین بودن قیمت بنزین سبب تداوم استفاده از خودروهای پرمصرف شده است. مثلا همچنان پاترول‌های قدیمی که مصرف بالایی هم دارند تعمیر می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند چون با قیمت پایین سوخت، استفاده از این خودروها همچنان می‌صرفد.
بهینه‌سازی موتورهای خودرو برای کاهش مصرف سوخت نیازمند سرمایه‌گذاری جدید است. ساختار صنعتی کشور با قیمت نازل سوخت، خو کرده و اکثر صنایع ایران، انرژی‌بر شده‌اند. برای کنترل مصرف سوخت و انرژی، باید راهکارهای قیمتی و غیرقیمتی از یکدیگر اجرا شوند. هم‌اکنون خودروهایی در ایران تردد دارند که کاملا فرسوده هستند و باید اسقاط شوند اما وضعیت بد اقتصاد سبب تداوم فعالیت آنها شده است. باید نظام انرژی را بازنگری کرد.
در یک سال نمی‌توان سوخت خودروها را کاهش داد
جواد نیستانی، مدیر مهندسی قوای محرکه سایپا: شرکت‌های خودروسازی از سال‌ها پیش در راستای اجرای قوانین جدید و استانداردها برنامه‌ریزی‌هایی را برای بهینه‌سازی مصرف سوخت تدوین کردند.
کاهش مصرف سوخت، فقط مربوط به موتور نیست بلکه بدنه خودرو، وزن آن، نوع مواد قطعات، آیرودینامیک و ضریب مقاومت هوا، میزان الکتریکی بودن قطعات خودرو، همگی در مصرف سوخت مؤثر هستند.
از ۲سال قبل موضوع ارتقای موتورها مطرح شد و با یک شریک تجاری خارجی قرارداد بستیم که یک خانواده موتور از این شرکت دریافت کنیم و از آن برای تولیدات خودمان استفاده کنیم. نخستین موتور این خانواده در انتهای سال آینده به چرخه تولید می‌رسد. این موتور جدید، مصرف سوخت حدودا یک لیتر کمتر از موتورهای فعلی سایپا دارد.
هم‌اکنون در دوره‌گذار از موتورهای قدیمی به موتورهای جدید هستیم. موتورهای فعلی ارتقایافته موتورهای قدیمی هستند و نسبت به موتورهای روز دنیا یک نسل عقب هستیم.
بهترین موتور احتراقی حتی اگر ۳سیلندر هم باشد، مصرف زیر ۵لیتر در ۱۰۰کیلومتر نخواهد داشت. هم‌اکنون مصرف سوخت خودروهای تولیدی حدود ۷لیتر است. راهکار فوری کاهش مصرف سوخت در ایران، توسعه استفاده از سی‌ان‌جی است.
برای توسعه خودروهای برقی باید مشوق‌های جذاب به مردم داد و زیرساخت آن را تکمیل کرد مثلا در چین به‌طور رایگان در خانه‌ها ایستگاه شارژ خودروهای برقی نصب شده است.
