خبرگزاری مهر، گروه استانها: سد دالکی به‌عنوان یکی از مهمترین پروژه‌های زیرساختی استان بوشهر، امروز در نقطه‌ای قرار گرفته که تکمیل آن می‌تواند ورق جدیدی در تاریخ کشاورزی دشتستان رقم بزند.
دشتستان که همواره به‌عنوان قلب نخلستان‌های ایران شناخته شده، سال‌های اخیر را با بحران شدید کم‌آبی و کاهش محسوس سطح آب‌های زیرزمینی سپری کرده است؛ بحرانی که بسیاری از نخیلات را تا مرز خشکیدگی و نابودی پیش برده و زندگی هزاران خانوار را تحت‌تأثیر قرار داده است.
در چنین شرایطی، پیشرفت پروژه سد دالکی نه‌تنها یک طرح عمرانی، بلکه امکانی برای بازگشت امید به بزرگ‌ترین قطب تولید خرمای کشور به شمار می‌رود.
بر اساس ارزیابی‌های رسمی، این سد ظرفیت آن را دارد که بخش قابل‌توجهی از نخلستان‌های تشنه دشتستان را تأمین آب کرده و الگوی کشت منطقه را از سرگردانی چندساله نجات دهد. کارشناسان تأکید می‌کنند که با تکمیل عملیات اجرایی و آغاز آبگیری، امکان ذخیره‌سازی و مدیریت دقیق آب فراهم خواهد شد؛ مزیتی که می‌تواند کشاورزی منطقه را از وابستگی به چاه‌های در حال فروپاشی و برداشت‌های اضطراری نجات دهد. به‌ویژه در سال‌هایی که بارش‌ها کاهش یافته و چاه‌های غیرمجاز یا فاقد توان تولید، وضعیت باغداران را به شرایط پرخطر رسانده است.
عملیات ساخت سد در ماه‌های اخیر وارد مرحله‌ای جدی‌تر شده و بخش قابل‌توجهی از ابنیه فنی، سازه‌ها و مسیرهای تأسیساتی پیشرفت داشته است. با وجود فشارهای مالی و محدودیت‌های متعدد، روند کار متوقف نشده و برنامه‌ریزی برای سرعت‌بخشیدن به اجرای مراحل باقی‌مانده در دستور کار است.
آنچه ضروری به نظر می‌رسد، حمایت و همراهی بیشتر دستگاه‌های اجرایی و تخصیص به‌موقع اعتبارات است تا این پروژه راهبردی هرچه زودتر به مرحله آبگیری برسد.
سد دالکی با ارتفاع ۱۰۶ متر، طول تاج هزار و ۱۷۶ متر، عرض تاج ۱۰ متر و حجم مفید مخزن به ظرفیت ۲۷۰ میلیون مترمکعب یکی از مهمترین سازه‌های آبی استان است.
حجم تنظیمی آب این سد ۴۳۵ میلیون مترمکعب در سال است که حجم پیشنهادی برای شرب و صنعت ۲۰ میلیون مترمکعب در سال، کشاورزی ۳۲۶ میلیون مترمکعب در سال و زیست‌محیطی ۸۹ میلیون مترمکعب در سال است.
تأمین آب مطمئن هشت هزار و ۵۰۰ هکتار نخلستان‌های شبکه آبیاری دالکی، تأمین آب مورد نیاز ۷۵۰ هکتار نخلستان‌های ایستگاه پمپاژ وحدتیه و آب هزار و ۷۰۰ هکتار از نخلستان‌های حاشیه شرقی رودخانه دالکی و ۲ هزار هکتار اراضی زراعی پمپاژ دهقاید از اهداف مهم این طرح است.
تأمین نیاز زیست‌محیطی تالاب حله، جبران کمبود آب شرب شهرستان دشتستان و کنترل سیلاب‌های مخرب حوضه حله و جلوگیری از بروز خسارت مالی و جانی به مناطق پایین دست، توسعه گردشگری و… از جمله اهداف تبعی این طرح محسوب می‌شود.
در سال‌های اخیر کاهش بارش‌ها و شدت گرما، فشار مضاعفی بر منابع آبی تحمیل کرده و این منطقه را در وضعیت شکننده قرار داده است. به باور آنان، تکمیل سد دالکی یک ضرورت استراتژیک برای بقا و پایداری زیست‌محیطی دشتستان، نه یک پروژه معمولی.
گلایه کشاورزان از تأخیر در ساخت سد دالکی
یکی از کشاورزان منطقه سعدآباد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نخل‌های ما با مشکلات فراوانی روبرو هستند و به علت عدم تأمین آب با کمیت و کیفیت مناسب شاهد نابودی نخلستان‌ها هستیم.
محمدی با بیان اینکه در صورت عدم تأمین آب کشاورزی در این منطقه بسیار دشوار خواهد بود، خواستار تسریع در روند تکمیل و بهره‌برداری از سد دالکی شد.
یکی دیگر از کشاورزان به خبرنگار مهر گفت: اگر سد دالکی وارد مدار شود، روند خشکیدگی نخل‌ها متوقف شده و امکان احیای اراضی رهاشده وجود خواهد داشت.
حسین زاده بیان کرد: اگر این سد چند سال زودتر ساخته می‌شد، امروز بسیاری از نخیلات ما زنده بودند ولی با این حال هنوز هم دیر نشده و تکمیل پروژه می‌تواند شرایط را تغییر دهد.
لزوم تأمین اعتبارات پروژه سد دالکی
نماینده مردم دشتستان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت ساخت سد دالکی اظهار کرد: سد دالکی فقط یک پروژه برای نخلستان‌ها نیست؛ بلکه بسیاری از بخش‌های اقتصادی دشتستان از تکمیل آن منتفع خواهند شد.
ابراهیم رضایی اضافه کرد: پیگیری‌های بسیار زیادی را برای تأمین اعتبارات مورد نیاز این پروژه داشته‌ایم و تلاش شده تا از توقف عملیات این پروژه جلوگیری شود.
وی تصریح کرد: انتظار می‌رود مسئولان طبق وعده‌های خود، اعتبارات مورد نیاز را اختصاص دهند تا در سریع‌ترین زمان شاهد تکمیل و بهره‌برداری از این پروژه باشیم.
پیشرفت سد به بالای ۶۰ درصد رسید
مدیرعامل آب منطقه‌ای استان بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه سد دالکی بلندترین سد هسته آسفالتی کشور است اظهار کرد: عملیات اجرایی زیرساخت‌های سد دالکی شامل راه دسترسی، فراز بند و تونل‌های انحرافی از سال ۱۳۹۲ شروع شد و از سال ۱۳۹۶ عملیات ساخت بدنه اصلی سد آغاز شده است.
علی محمدی با اشاره به پیشرفت بیش از ۶۰ درصدی عملیات ساخت سد دالکی خاطرنشان کرد: این سد با حجم مخزن ۲۷۰ میلیون متر مکعب می‌تواند سالانه ۴۳۵ میلیون متر مکعب آب را تأمین کند.
وی تصریح کرد: امیدواریم شاهد روند رو به رشد ساخت و تکمیل سد دالکی باشیم که ۱۴ هزار هکتار اراضی پایین دست سد دالکی که عمدتاً نخیلات هستند را آبیاری کند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای استان بوشهر خاطرنشان کرد: بخش اعظم شبکه پایاب سد دالکی نخلستان است که شبکه‌های مورد نیاز برای آبرسانی به این مناطق ایجاد شده، ایستگاه‌های پمپاژ نیز آماده شده و با تکمیل و آبگیری سد شاهد تأمین نیاز بخش کشاورزی خواهیم بود.
تأمین ۳,۵۰۰ میلیارد تومان برای سد
به گفته معاون اجرایی رئیس جمهور در حاشیه بازدید از این پروژه، در سفر رئیس جمهور به استان بوشهر، سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل پروژه سد دالکی تأمین شده بود که اکنون پیگیر هستیم که پروژه پیش برود.
محمد جعفر قائم پناه با بیان اینکه خوشبختانه کارگاه فعال است و کار پیش می‌رود افزود: امیدواریم با تأمین منابع در اسرع وقت کار تکمیل شود. امیدواریم تا ابتدای سال ۱۴۰۶ کار تکمیل شود.
حالا که سد دالکی به گفته مسئولان در مسیر پیشرفت قرار دارد، انتظار عمومی این است که هماهنگی بین دستگاه‌ها، تخصیص اعتبارات و جدیت مدیریتی تقویت شود تا این طرح ملی هرچه سریع‌تر به مرحله بهره‌برداری برسد.
مردمی که سال‌ها است با کم‌آبی، کاهش درآمد و نابودی تدریجی سرمایه‌های باغی خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چشم‌انتظار روزی هستند که ذخیره آب این سد، حیات دوباره را به نخلستان‌ها و اقتصاد دشتستان بازگرداند.
اگر روند فعلی با سرعت بیشتر دنبال شود، این امید وجود دارد که سد دالکی نه‌تنها بحران آب را مدیریت کند، بلکه به محور توسعه پایدار در بزرگ‌ترین شهرستان استان بوشهر تبدیل شود؛ محوری که می‌تواند مسیر آینده کشاورزی منطقه را از ناامیدی به سمت احیا و رونق تغییر دهد.
