نسترن رفیعی
اقتصادنیوز
آتش‌سوزی گسترده روزهای اخیر در جنگل‌های هیرکانی، بار دیگر ضعف ساختاری مدیریت بحران، کمبود تجهیزات اطفای حریق و نبود برنامه‌ریزی بلندمدت در حوزه محیط زیست را آشکار کرد؛ بحرانی که به گفته کارشناسان، نتیجه سال‌ها بی‌توجهی به زیرساخت‌های پیشگیری و مواجهه با حوادث طبیعی است.
در حالی که جنگل‌های هیرکانی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ذخایر زیستی ایران در معرض تهدید جدی قرار گرفته‌اند، افکار عمومی با نگرانی به واکنش دیرهنگام دستگاه‌ها، نبود امکانات تخصصی و وابستگی کشور به کمک‌های خارجی می‌نگرد. این وضعیت، پرسش‌های تازه‌ای درباره مسئولیت‌پذیری نهادهای متولی و نحوه هزینه‌کرد بودجه‌های محیط‌زیستی مطرح کرده است.
در همین رابطه، با غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین رشت در مجلس شورای اسلامی، گفت‌وگو کردیم.
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین رشت در مجلس شورای اسلامی
جعفرزاده در گفت‌وگو با اقتصادنیوز اظهار کرد: در این کشور ده‌ها نهاد، سازمان و ارگان بودجه‌های سنگین می‌گیرند اما فقط در یک مقطع، آقای روحانی لیست این افراد را منتشر و بودجه آنها را قطع کرد. در حالی که امروز، پس از ۴۷ سال، برای استفاده از هواپیمایی که بتواند چند نقطه آتش را خاموش کند، ناچار هستیم از ترکیه کمک بگیریم.
نمی دانم در فضای مجازی احساس مردم را دیدید، مردم واقعاً خون ریختند، گریه کردند. این منابع طبیعی امانتی در دست ماست. مسئولان کشور قرار نیست زمین سوخته به نسل آینده تحویل بدهند. نسل آینده قطعاً ما را نفرین خواهد کرد. این چه وضع اداره کشور است؟»
او افزود: «وقتی دو هواپیما برای خاموشی آتش جنگل استفاده می‌کنند ، وقتی خاموش کردن آتش به بیل و چماق و حتی تلاش یک فرد بدون پا با پیراهن و دست خالی رسیده است؛ آبروی ما در دنیا رفت. زمانی که آتش‌سوزی در جنگل‌های کالیفرنیا رخ داد، صداوسیما و برخی از چهره‌های سیاسی کشور چه واکنش‌هایی که نشان ندادند!
آقای کوچک زاده بی ادب گفت این لس آنجلسی‌های پفیوز! در حالی که ما باید اول از همه به فکر مملکت خودمان باشیم. کشور در حال از دست رفتن است . وقتی آتش رخ می‌دهد به هر دلیل هرچند من احتمال می‌دهم این آتش سوزی عمدی باشد، مجبوریم به این و آن متوسل شویم و از کشورهای دیگر هواپیما قرض بگیریم. مردم واقعاً در این ماجرا غصه خوردند.»
وی ادامه داد: « دیدیم که مردم چقدر نسبت به حوزه محیط زیست آگاهی دارند، باید دید بودجه‌های این بخش دقیقاً کجا مصرف شده است. من شنیده‌هایی دارم که حقیقتاً دردناک است. به جای اینکه چند هواپیما برای اطفای حریق خریداری شود، هزینه‌ها در بخش‌های غیرضروری مانند اندیشکده‌های حکمرانی صرف شده است؛ اموری که بسیاری از آنها ضروری نیستند. کشور در حال از دست رفتن است؛ نه خاک داریم، نه هوا داریم. مردم خون ریختند و غصه خوردند. جوان‌ها با دست خالی وارد جنگل شدند تا آتش را مهار کنند شاید به غیرت کسی بر بخورد.
جنگل‌های هیرکانی ریه و تنفس کشور هستند؛ میراث نسل‌های گذشته که باید صحیح و سالم به نسل‌های آینده منتقل شود.به چه کسی بگوییم که دلش بسوزد؟ مگر خرید دو هواپیما چقدر هزینه دارد؟»
او در ادامه در پاسخ به این سوال که پیش از این آتش‌سوزی نیز، در شهرهای شمالی با مسئله آلودگی هوا مواجه بودیم علت آن چیست؟ گفت: «ریشه این مشکلات در نبود درک صحیح مسئولان از محیط زیست است. بسیاری از مسئولان تحصیلاتی چون الهیات، معارف یا علوم اسلامی دارند، اما شناخت درستی از محیط زیست ندارند. آنها مفهوم فرسایش خاک، گازهای سمی یا سفره‌های آب زیرزمینی را نمی‌فهمند.»
او در پاسخ به این سوال که چرا با وجود بارش بیشتر در شمال کشور، قطعی‌های مکرر آب در استان‌های شمالی داریم؟ تصریح کرد: « بله، قطعی آب در رشت داریم و کمبود آب در پشت سد منجیل علت آن است. نمی‌دانم علت اصلی چیست، اما گفته می‌شود که به‌دلیل نگرانی از حمله احتمالی، بخش‌هایی از آب سدها را خالی کرده‌اند؛ البته نمی‌گویم این حرف درست است یا غلط، اما چنین احتمالاتی مطرح می‌شود. در مجموع، هیچ اندیشه و برنامه‌ریزیِ قابل اتکایی پشت این وضعیت وجود ندارد.
او ادامه داد: «نه خاک داریم، نه هوا، نه جنگل، نه دریا و نه ساحل. گفته می‌شود که زمین‌های زیرزمینی نیز آلوده شده و نشست‌های زمین رخ داده است. مردم نسبت به آینده کشور ناامیدند. شرایط بسیار نامناسبی بر کشور حاکم است و هیچ‌یک از مسئولان توان محافظت از این منابع خدادادی را ندارند؛ منابعی که برای آن زحمتی نکشیده‌اند اما موظف‌اند آن را حفظ کنند.»
جعفرزاده افزود: « شرایط واقعاً تأسف‌بار است. امیدوارم مسئولان مربوطه بازخواست شوند و برای احیای جنگل‌ها و کاشت درخت اقدام کنند. مردم در این ماجرا خون گریه کردند. امیدوارم اتفاقات بهتری در کشور رخ بدهد.»
