عصر ایران؛ الناز چراغی- بهمن آرمان، تحلیل‌گر اقتصادی در گفت‌وگو با «عصر ایران» در‌بارۀ چرایی عادی شدن اخبار اختلاس در اذهان عمومی اظهار داشت: کمتر کسی را می توان پیدا کرد که شک و تردیدی در این باره داشته باشد که فساد در ایران متاسفانه نهادینه شده است. حتی به طور غیرمسقیم شنیده‌ام، برخی جاها مستقیم یا غیر مستقیم به کارکنان گفته‌اند، چون نمی‌توانیم حق و حقوق‌تان را پرداخت کنیم، می‌توانید به شکلی خودتان دریافت کنید که همان رشوه است.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران در ادامه گفت: متاسفانه مساله فسادِ نهادینه شده همانگونه که در اروپای شرقی سال های سال تداوم داشت، در کشور ما هم به امری رایج بدل شده است. همچنین باید متذکر شد یک فرد عادی به هیچ وجه نمی‌تواند فاعل فسادی گسترده باشد. در واقع لازمه سوءاستفاده هایی که صفرهای پرشماری دارند، پشتیبانی از جانب صاحبان سِمت و قدرت است. بنابراین متاسفانه باید اذعان داشت، با پدیده ای بسیار بسیار هزینه ساز و مخرب روبرو هستیم.
او افزود: اینکه میلیون‌ها لیتر و فراورده‌های نفتی از جنوب کشور از طریق لوله نفتی قاچاق می شود، موید این است که قاچاقچیان از جایی حمایت می‌شوند. مگر می توان لوله نفتی را یک روزه و به صورت پنهانی ساخت؟ این مشاهدات نشان از این دارد که در کشور دچار مافیازدگی شده ایم. با این توضیح که مافیازدگی هم ساختار جامعه و خانواده را به فروپاشی رسانده و هم اینکه پرداخت رشوه را در افکار عمومی به امری طبیعی بدل کرده است. در واقع فساد سیستمی به فساد فردی هم منجر شده است تا مردم برای رشوه و موارد دیگر سوءاستفاده، توجیه بیاورند.
وی توضیح داد: فساد به قدری ریشه دوانده است که مقابله با آن قوه قضاییه و سایر ارگان های مرتبط را با ماموریتی دشوار روبرو کرده است. در واقع باندهای فساد در همه جا رسوخ کرده و توان‌مندی بالایی به دست آورده اند تا بتوانیم بگوییم، ممانعت از فساد بسیار دشوار شده است. همچنین گفتنی است برای کسی که از شدت گرسنگی دزدی می کند مجازات تعیین می شود اما چرا برای آنهایی که از سیستم بانکی هزاران هزار میلیارد وام گرفته و پس نمی دهند، متاسفانه صادر نمی شود ؟
آرمان یادآور شد: در پایان با اشاره به شرایط تحریمی کشور این نظر را مطرح می کنم، وقتی نمی توانیم با کشورهای دیگر معامله قانونی کنیم، دست به دامان دلال ها می‌شویم تا بتوانیم، کالا خرید و فروش کنیم. با این وصف معلوم است چرا برخی به طور کاملا شفاف از تحریم استقبال می‌کنند.
