به گزارش همشهری‌آنلاین، هروقت صحبت از رقابت میان دو قدرت بزرگ چین و آمریکا است؛ همه یاد جنگ‌های تجاری و تعرفه‌ای یا رقابت‌های هسته‌ای میان دو کشور می‌افتند. اما علاوه بر اینها، جریان اصلی دیگری در رقابت، خاموش ولی حیاتی میان آنها در جریان است و آن مهم‌ترین فناوری‌های در حال تغییر قرن حاضر هستند.

گزارش جدیدی از شورای روابط خارجی آمریکا به تازگی در ماه جاری منتشر شده که سه حوزه اصلی فناوری را در رقابت چین و آمریکا سرنوشت‌ساز تعیین کرده:1-هوش مصنوعی 2- کامیپیوترهای کواتنومی 3-زیست‌فناوری

اسناد دیگری مانند: «راهبرد ملی علم و فناوری ایالات متحده (دفتر سیاست‌گذاری علمی کاخ سفید، ۲۰۲۳)»، «گزارش‌های آینده‌نگری راهبردی کمیسیون اروپا (۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴)»، «ارزیابی سالانه تهدیدات توسط جامعه اطلاعاتی آمریکا (CIA و دفتر مدیر اطلاعات ملی، ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴)» به این سه حوزه فناوری به شکل سرنوشت‌ساز آنها اشاره داشتند.

در این گزارش اهمیت، پیامدهای نظامی و حاکمیتی این فناوری‌ها بررسی و سپس کم و کیف رقابت میان دو قدرت در این حوزه‌ها مقایسه خواهد شد. این سه حوزه فناوری‌های زیربنایی، دوکابردی هستند وعلاوه بر امکانات غیرنظامی و صرفاً تجاری کاربردهای نظامی خطرناکی دارند که درصورت توسعه و رسیدن به مراحل تکمیلی، از اساس و به شکل جدیدی حاکمیت و استقلال کشورها را تهدید می‌کنند.

به عنوان نمونه توسعه کامپیوترهای کوانتومی که محاسبات فوق سریع از کامپیوترهای کلاسیک حاضر دارند و می‌توانند هزاران متغیر را همزمان در زمان خیلی کوتاه محاسبه کنند، به سادگی رمزنگاری‌های کلاسیک مکاتبات نظامی و دیپلماتیک کشورها را هک و بدین ترتیب استقلال و حاکمیت کشورها به شکل بی‌سابقه‌ای تهدید خواهد شد.

در ابتدا نقل قول‌های مهمی از این حوزه‌های نظامی که اهمیت سرنوشت‌ساز آنها را مشخص می‌کند، مرور می‌شود:

نقل قول‌های مهم و کلیدی:

1-اریک اشمیت (مدیرعامل سابق گوگل و رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی هوش مصنوعی آمریکا):

اگر آمریکا در رقابت هوش مصنوعی، به‌ویژه مقابل چین، عقب بماند، جایگاه برتر جهانی خود را از دست می‌دهد.

2-گزارش Global Trends 2040:

کشورهایی که نتوانند با فناوری‌های نوظهور AI، کوانتوم، زیست‌فناوری هماهنگ شوند، در معرض عقب‌ماندگی ساختاری و وابستگی طولانی‌مدت به کشورهای پیشرو قرار می‌گیرند.

3- روزنامه خلق چین:

هوش مصنوعی، کوانتوم و زیست‌فناوری جزو «فناوری‌های کلیدی حاکمیتی» هستند و وابستگی در این حوزه‌ها امنیت و توسعه چین را تهدید می‌کند.

4-پنتاگون و کمیسیون‌های رقابت با چین:

کوانتوم یک «فناوری تغییردهنده موازنه قدرت» است.

5-اندیشکده‌ها (CSIS)،(RAND)، مرکز مطالعات امنیت ملی:

رایانش کوانتومی برای رمزنگاری و اطلاعات همان نقشی را دارد که سلاح هسته‌ای برای قدرت نظامی در آستانه سال 1945 داشت.

توضیح مختصر وکاربردی از سه حوزه فناروی:

1-هوش مصنوعی:

سامانه‌های خودکار و نظارتی

مدل‌های بزرگ زبانی

تحلیل داده‌ها و شناسایی دقیق اهداف

2- کامپیوترهای کوانتومی:

محاسبات مبتنی بر کیوبیت

* (کامپیوترهای کلاسیک فقط بیت‌های صفر و یک هستند و کیوبیت‌ها همزمان هر دو بیت را محاسبه می‌کنند)

امکان محاسبه هزاران متغیر در زمان بسیار کوتاه و همزمان برخلاف کامپیوترهای کلاسیک

رمزنگاری‌های جدید ارتباطاتی

3-زیست‌فناوری:

زیست‌شناسی سنتزی (مهندسی و بازطراحی سامانه‌های زیستی و ویرایش ژن‌ها)

تولید داروهای جدید و درمان سریع بیماری‌های سخت

کاربردهای نظامی و خطرات حاکمیتی:

1- هوش مصنوعی:

توسعه در تشخیص دقیق هدف‌گیری تسلحیات

توسعه تسلیحات هوشمند خودکار مانند پهپادها، ربات‌های نظامی یا حتی ساخت جنگنده‌های بدون سرنشین

جنگ اطلاعاتی و سایبری هوشمند (مانند انتشار اطلاعات و محتواهای جعلی گسترده در شبکه‌های اجتماعی و هدف گرفتن اذهان عمومی)

2-کامپیوترهای کوانتوم:

هک کردن ساده رمزگذاری‌های کلاسیک امروزی مانند مکاتبات دیپلماتیک و نظامی کشورها و دسترسی به سایر داده‌های راهبردی

امکان رهگیری جنگنده‌های رادارگریز مانند F-35

اختلال GPS و سامانه‌های فرماندهی و کنترل نظامی

3-زیست فناوری:

توسعه بیوسلاح‌ها

ارتقای توان جسمانی سربازان و مقاومت بدنی آنان

دستکاری‌های ژنیتیکی و هدف گرفتن یک گروه جمعیتی خاص (یک کشور، اقلیت و...)

ساخت ویروس‌های مخصوص گروه‌های نژادی خاص و انتشار آن

چالش‌های آمریکا در حفظ برتری:

1- زنجیره تامین:

نیاز 60 تا 80 درصدی آمریکا به وارادت مواد شیمیایی و وابستگی به تایوان برای تامین تراشه‌های پیشرفته

نیاز مراکز داده آمریکا برای تجهیزات خنک‌سازی از چین و وابستگی 30درصدی به بردهای مدار چاپی تولید چین (50 درصد مدار چاپی جهان در چین تولید می‌شود)

واردات 70درصدی به عناصر خاکی نادر و 100 درصدی به عناصر خاکی سنگین وارداتی از چین

وارادت 80درصد مواد اولیه کلیدی برای ساخت داروها از چین

قرارداد 80درصد شرکت‌های دارویی آمریکا دست‌کم با یک شرکت چینی

2-زیرساختی:

نیاز آمریکا به افزایش ظرفیت شبکه برق به اندازه 80 گیگاوات تا سال 2028، معادل مصرف برق کل آرژانتین

تامین انرژی برای مراکز داده عدم تکمیل زیرساخت لازم برای تامین برق در آمریکا

برون‌سپاری با ساخت مراکز داده در عربستان وامارت متحده عربی و خطرات امنیتی آن

3- مهاجرتی:

نیاز به متخصصان و مهاجرت در مقابل سیاست‌های سخت مهاجرتی و افت 30 تا 40 درصدی ثبت‌نام دانشجویان خارجی

وضع هزینه 100هزاردلاری ویزای H1-B برای مهاجران متخصص و افت ورود مهاجران ماهر به آمریکا