گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: قانونگذاران محافظهکار فرانسه مجموعهای از طرحها را برای محدود کردن بیش از پیش مسلمانان این کشور پیشنهاد کردهاند؛ از جمله ممنوعیت حجاب برای افراد زیر ۱۸ سال در اماکن عمومی، با استناد به تهدید اسلامگرایان افراطی.
خبرگزاری فرانس۲۴ نوشته: این اقدامات، همان اصول سکولاریسمی را نقض میکند که طراحان طرح ادعا دارند از آن دفاع میکنند و نشان میدهد که لائیسیته (جدایی دین و سیاست) در عمل به ابزاری برای محدود کردن حقوق شهروندان مسلمان بدل شده است.
طرحی آشنا و تکراری برای مسلمانان فرانسه
وقتی سناتورهای محافظهکار در اواخر نوامبر گزارشی درباره مقابله با «اسلامگرایی» منتشر کردند، راهکارهای پیشنهادی آنان برای جامعه بزرگ و متنوع مسلمانان فرانسه کاملاً آشنا بود. ۱۷ اقدامی که سناتورهای حزب راستگرای جمهوریخواهان مطرح کردند شامل این موارد بود:
- ممنوعیت روسری برای مادرانی که کودکانشان را به مدرسه میرسانند.
- ممنوعیت روزه گرفتن نوجوانان زیر ۱۶ سال در ماه رمضان
- ممنوعیت کامل حجاب در تمامی ورزشها، حتی در سطح آماتور
سناتورها این اقدامات را برای مقابله با حجاب دختران نوجوان ضروری دانستند اما از نگاه منتقدان چنین اقداماتی نشاندهنده روند فزایندهای است که مسلمانان فرانسه – حدود پنج میلیون نفر از جمعیت ۶۸ میلیونی این کشور – را هدف میگیرد. از نظر آنان این اقدامات، حتی با اصول لائیسیته که هدفش حفاظت از آزادی مذهبی است، در تضاد است.
نامه سرگشاده رهبران مسلمان: از این برچسبزنی مداوم خستهایم!
یک روز پس از انتشار گزارش، رهبران مذهبی مسلمان، نمایندگان جامعه و فعالان مدنی نامهای سرگشاده خطاب به ژرار لاشر رئیس سنای فرانسه و عضو حزب جمهوریخواهان، منتشر کردند. در این نامه آمده است:
این گزارش هزارباره، بخشی از الگوی آزاردهندهای است که میلیونها شهروند مسلمان فرانسه بهخوبی میشناسند: بهرهبرداری سیاسیِ سیستماتیک از اعمال دینی آنان.
استفاده از لائیسیته به مثابه سلاح
حزب راست افراطی «اجتماع ملی» به رهبری مارین لوپن مدتهاست از قوانین سکولاریسم فرانسه برای هدف قرار دادن مسلمانان استفاده میکند و اسلام را با مهاجرت گره میزند.
رقیبش اریک زمور نیز چنین رویکردی دارد و استدلال میکند مسلمانان باید بین «اسلام و فرانسه» یکی را انتخاب کنند؛ نادیده گرفته اکثریت بزرگی از مسلمانان فرانسه که به قوانین و ارزشهای کشور پایبندند.
در میان نیروهای چپ و میانه نیز اختلاف عمیقی درباره تفسیر لائیسیته وجود دارد؛ اینکه دولت تا چه حد باید در حفظ بیطرفی دینی در عرصه عمومی پیش برود.
رشد محدودیتها علیه مسلمانان فرانسوی
- تشدید نظارت بر فعالیت مساجد و مراکز اسلامی
- کنترل شدید منابع مالی داخلی و خارجی مؤسسات مذهبی
- الزام انجمنها به امضای «قرارداد تعهد به ارزشهای جمهوری فرانسه»
- اختیار دولت برای تعطیلی مراکز دینی
- ممیزی گسترده مؤسسات اسلامی و خیریهها
- محدودیت بر آموزش خانگی و مدارس خصوصی مذهبی
- ممنوعیت نشانههای مذهبی برای کارمندانی که حتی بهصورت غیرمستقیم برای دولت کار میکنند.
- سختگیری شدید برای صدور مجوز مراکز آموزشی و مدارس مسلمانان
- ممنوعیت حجاب برای دانشآموزان از سال ۲۰۰۴
- ممنوعیت برقع و نقاب در اماکن عمومی از سال ۲۰۱۰
- منع پوشیدن عبا در مدارس از سال ۲۰۲۳
