جهان دیپلماسی نوشت: وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، از ۱۲ دسامبر سفر پنجروزهای به خاورمیانه داشت و به امارات، عربستان سعودی و اردن سفر کرد. اگرچه هدف رسمی این سفر گسترش روابط تجاری و انرژی عنوان شد، اما در عمل بخشی از تلاش چین برای تقویت نفوذ سیاسی و دیپلماتیک خود در منطقه، بهویژه در فضای پس از جنگ غزه، بود. چین که پیشتر با میانجیگری خود باعث نزدیکی عربستان و ایران شده بود، اکنون به دنبال ایفای نقشی فعالتر در تحولات سیاسی منطقه، از جمله مسئله فلسطین و آینده غزه است.
طبق گزارش المانیتور، در ابوظبی، وانگ با شیخ عبدالله بن زاید دیدار کرد و بر هماهنگی چین و امارات در نهادهای چندجانبه مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و سازمان ملل تأکید داشت. دو طرف درباره گسترش همکاریهای دوجانبه در حوزه سرمایهگذاری، نفت و گاز و همچنین وضعیت کلی خاورمیانه گفتوگو کردند. وانگ از نقش امارات در حمایت از برگزاری اجلاسهای چین–اعراب و چین–شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۲۶ استقبال کرد و خواستار پیشرفت در توافق تجارت آزاد چین–GCC شد که مذاکرات آن نزدیک به ۲۰ سال ادامه دارد.
در ریاض، وانگ با محمد بن سلمان دیدار کرد و چین را قابلاعتمادترین شریک عربستان در مسیر تنوعبخشی اقتصادی و توسعه بلندمدت معرفی نمود. او تأکید کرد که ثبات منطقه برای موفقیت برنامههای توسعه عربستان ضروری است و چین آماده ایفای نقش سازنده در این زمینه است. با توجه به حجم تجارت ۱۰۷ میلیارد دلاری، چین بزرگترین شریک تجاری عربستان بهشمار میرود.
وانگ همچنین در دیدار با فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان، از تداوم بهبود روابط عربستان و ایران استقبال کرد و حمایت چین از دستیابی به راهحلی «عادلانه و جامع» برای مسئله فلسطین را اعلام نمود. او بر پایبندی به راهحل دوکشوری، قطعنامههای سازمان ملل و ابتکار صلح عربی تأکید کرد. در همین سفر، وانگ در نشستهای مربوط به همکاریهای فرهنگی، گردشگری و همچنین مذاکرات تجارت آزاد چین–GCC شرکت داشت و خواستار تسریع در نهایی شدن این توافق شد.
در اَمان، گفتوگوهای وانگ با ملک عبدالله دوم و ایمن الصفدی عمدتاً بر بحران غزه متمرکز بود. وانگ تأکید کرد چین همواره از کشورهای کوچک و متوسط حمایت میکند و شریکی راهبردی و قابلاعتماد برای اردن باقی خواهد ماند. او وضعیت کنونی منطقه را «پیچیده و خطرناک» توصیف کرد و مسئولیت کاهش تنش یا تشدید درگیری را متوجه همه طرفها دانست. چین نقش اردن را بهعنوان عامل ثبات منطقه و بازیگری فعال در مسئله فلسطین مهم ارزیابی کرد و مقامات اردنی نیز از رویکرد عادلانه و متوازن چین استقبال کردند.
تحلیلگران معتقدند انتخاب امارات، عربستان و اردن کاملاً حسابشده بوده است: عربستان شریک اصلی انرژی چین، امارات مرکز مالی و لجستیکی ابتکار کمربند و راه، و اردن کشوری با دیپلماسی متوازن و نفوذ سیاسی در بحرانهای منطقهای است. این سفر نشاندهنده تلاش چین برای تثبیت نقش خود بهعنوان بازیگری ثباتبخش در آینده سیاسی خاورمیانه و بهویژه تحولات پس از جنگ غزه است.
از نظر اقتصادی، چین بزرگترین شریک تجاری شورای همکاری خلیج فارس است و در سال ۲۰۲۴ حجم مبادلات آن با کشورهای GCC به ۲۹۹ میلیارد دلار رسید؛ این حضور اقتصادی گسترده به چین نفوذ سیاسی قابل توجهی داده و اعتماد کشورهای خلیج فارس را جلب کرده است، بدون آنکه از روشهای تقابلی یا فشار سیاسی استفاده کند.
در مجموع، چین با تکیه بر دیپلماسی میانجیگرانه، بیطرفی سیاسی و همکاری اقتصادی تلاش میکند جایگاه خود را بهعنوان یک بازیگر مؤثر و سازنده در خاورمیانه تقویت کند. اگر این رویکرد به کاهش تنشها و آغاز گفتوگوهای سیاسی در منطقه منجر شود، نفوذ و اعتبار دیپلماتیک پکن فراتر از حوزه اقتصاد گسترش خواهد یافت.
