بر اساس ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۵، بررسی وضعیت مالی ۲۴ دانشگاه برتر کشور نشان می‌دهد دانشگاه‌های مختلف از نظر توزیع اعتبارات آموزش عالی فاصله معناداری باهم دارند. در این فهرست، دانشگاه ملی مهارت با بودجه‌ای بیش از ۸.۲ هزار میلیارد تومان، بیشترین اعتبار را به خود اختصاص داده است.

به گزارش زومیت، دانشگاه تهران با ۷.۹ همت در رتبه دوم و دانشگاه پیام نور با ۷.۸ همت در رتبه‌ سوم ایستاده‌اند. در مقابل، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با بودجه‌ای حدود ۳۳۴ میلیارد تومان، کم‌بودجه‌ترین دانشگاه این لیست است و دانشگاه‌های هنر و صنعتی نوشیروانی بابل نیز در میان پایین‌ترین سطوح تخصیص منابع قرار دارند.

بودجه هر دانشگاه شامل دو بخش اصلی است؛ اعتبارات هزینه‌ای که عمدتاً به پرداخت حقوق و دستمزد، مزایا و سایر هزینه‌های جاری اختصاص دارد و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای که برای اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه زیرساخت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به گزارش مهر، سهم هر یک از این دو بخش، ترکیب هزینه‌کرد بودجه دانشگاه‌ها را نشان می‌دهد.

بررسی این نسبت در میان ۲۵ دانشگاه منتخب نشان می‌دهد بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد بودجه بسیاری از دانشگاه‌ها به هزینه‌های جاری اختصاص یافته است. در برخی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های کشور، سهم هزینه‌های جاری تقریبا کل بودجه را دربرمی‌گیرد.

دانشگاه‌های پیام نور، علامه طباطبایی و شهید باهنر کرمان ۹۹ درصد بودجه خود را صرف اعتبارات هزینه‌ای می‌کنند و در دانشگاه جامع علمی و کاربردی این رقم به ۱۰۰ درصد رسیده است؛ موضوعی که نشان‌دهنده تمرکز کامل این مراکز بر پرداخت حقوق و هزینه‌های روزمره است.

در مقابل، در بخش اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، از نظر نسبت این اعتبارات به کل بودجه، دانشگاه صنعتی شریف با اختصاص ۲۷ درصد از بودجه خود به پروژه‌های عمرانی در رتبه نخست قرار دارد. پس از شریف، ملی مهارت با ۲۶ درصد و دانشگاه‌های تربیت مدرس و هنر با ۱۷ درصد، بیشترین سهم را به این بخش اختصاص داده‌اند.

از سوی دیگر، دانشگاه جامع علمی کاربردی در این بخش سهمی ندارد و دانشگاه‌های پیام نور، علامه طباطبایی و شهید باهنر کرمان تنها یک درصد از بودجه خود را به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اختصاص داده‌اند.

درآمدهای اختصاصی نیز بخش دیگری از منابع مالی دانشگاه‌ها را تشکیل می‌دهد. این درآمدها شامل منابع حاصل از فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی، شهریه‌ها و همکاری با صنعت است و سهم آن در بودجه هر دانشگاه نشان‌دهنده میزان اتکای آن به منابع غیردولتی است. از نظر مبلغ درآمد اختصاصی پیش‌بینی‌شده، دانشگاه پیام‌نور با برآورد حدود ۵ همت، بالاترین رقم را در میان دانشگاه‌ها دارد که معادل ۶۴ درصد از بودجه این دانشگاه است.

از منظر نسبت درآمد اختصاصی به بودجه کل، دانشگاه جامع علمی کاربردی با سهم ۷۰ درصد و دانشگاه پیام نور با ۶۴ درصد، بالاترین میزان اتکا به درآمدهای اختصاصی را دارند. در مقابل، دانشگاه ملی مهارت با سهم ۸ درصدی از درآمد اختصاصی، بیشترین وابستگی به بودجه دولتی را دارد و دانشگاه‌های کردستان، شهید چمران اهواز و هنر نیز با سهم ۱۱ درصدی درآمد اختصاصی، بخش عمده منابع مالی خود را از اعتبارات دولتی تامین می‌کنند.