این روزها، آینده قیمت انس جهانی طلا بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این فلز گرانبها تا 4500 دلار رشد کرد و پس از قوت گرفتن احتمال صلح روسیه و اوکراین، اصلاح 5 درصدی داشت. این سوال برای سرمایهگذاران خرد روی طلا مطرح است که چه آیندهای در انتظار این فلز گرانبهاست؟
دو ماه پیش نیز که طلا در پی دیدار ترامپ و رئیس جمهور چین نزولی شد، با مجید شجاعی، کارشناس بازار سرمایه، گفتگو کردیم. او در روزهایی که بازار نزولی بود، رسیدن انس جهانی به محدوده ۵۰۰۰ دلار تا سال ۲۰۲۶ را محتمل دانسته بود. از همین رو بار دیگر نظر او را درباره چشمانداز پیشروی بازار جویا شدیم.
به گفته شجاعی، یکی از مهمترین عوامل رشد قیمت طلا، کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو آمریکا است. زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا میکند، جذابیت نگهداری دلار و سایر داراییهای مبتنی بر بهره کمتر میشود و در نتیجه، سرمایهگذاران حقیقی و نهادی ترجیح میدهند بخشی از دارایی خود را به سمت داراییهایی مانند طلا منتقل کنند: «این موضوع بهطور طبیعی باعث افزایش تقاضا و رشد قیمت انس جهانی میشود.»
این کارشناس میگوید، عامل مهم دیگر، افزایش تنشها و بیثباتیهای سیاسی در سطح جهان است. هرچه نظام بینالملل ناامنتر و آشفتهتر میشود و احتمال وقوع بحرانها و جنگها افزایش مییابد، کشورها و مردم در دورههای بحران سیاسی به سمت داراییهای امن حرکت میکنند. طلا در این شرایط همواره بهعنوان یکی از مهمترین پناهگاههای امن سرمایه شناخته میشود.
شجاعی با اشاره به تحولات ساختاری نظام بینالملل توضیح داد: «در یک دهه اخیر، جهان بهتدریج از یک نظام تکقطبی که آمریکا نقش اصلی را در آن ایفا میکرد، به سمت یک نظم چندقطبی حرکت کرده است. در این ساختار جدید، قدرتهای نوظهوری مانند چین، هند و روسیه و همچنین اتحادهایی نظیر بریکس، از نظر اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی، آمریکا را به چالش کشیدهاند.»
به باور او جنگهای تعرفهای، از جمله اعمال تعرفههای سنگین آمریکا بر واردات کالاهای چینی، نتیجه همین رقابتهاست.
شجاعی معتقد است در چنین فضایی، بانکهای مرکزی جهان بهتدریج وابستگی خود به دلار را کاهش دادهاند و طلا را بهعنوان یک ذخیره استراتژیک جایگزین انتخاب کردهاند:
تا زمانی که جهان با بیثباتی سیاسی مواجه است، روند افزایشی طلا ادامه خواهد داشت. جنگ روسیه و اوکراین، درگیریهای خاورمیانه از جمله تنش میان ایران و اسرائیل، و بحرانهای سیاسی در نقاط مختلف جهان همگی نشان میدهند که در آینده نزدیک نمیتوان انتظار ثبات سیاسی و اقتصادی گستردهای را داشت.
او ادامه داد در چنین شرایطی، هم سرمایهگذاران و هم دولتها و بانکهای مرکزی به سمت طلا حرکت میکنند، چرا که این فلز گرانبها خاصیت ذخیره امن و استراتژیک دارد و میتواند ارزش داراییها را در برابر ریسکها، تورم و نوسانات اقتصادی حفظ کند.
شجاعی توضیح داد که در سطح جهانی چند رویکرد اصلی برای سرمایهگذاری در طلا وجود دارد. اول، استراتژی بلندمدت است که در آن سرمایهگذاران بخشی از دارایی خود را به طلا اختصاص میدهند و بدون توجه به نوسانات کوتاهمدت، با افق زمانی بلندمدت آن را نگهداری میکنند:
تجربه مدیران دارایی و سرمایهگذاران بزرگ جهانی نشان میدهد این روش در بلندمدت بازدهی بهتری نسبت به نوسانگیری کوتاهمدت داشته است.
در مقابل، برخی سرمایهگذاران از استراتژی تاکتیکال یا نوسانگیری استفاده میکنند و تلاش دارند از هیجانات و نوسانات قیمتی بازار سود کسب کنند، که تجربه نشان داده این روش ریسکهای زیادی دارد.
اما استراتژی دیگر به گفته او پوشش ریسک سایر داراییها است؛ بهعنوان مثال، افرادی که در بازار سهام فعالیت میکنند، ۲۰ تا ۳۰ درصد از دارایی خود را به طلا اختصاص میدهند تا در برابر تورم و نوسانات بازار سهام، ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهند.
شجاعی گفت: «این گروه از استراتژی ترکیبی استفاده میکنند، به اصطلاح داراییهای خودشان را هج میکنند، به این معنی که بخشی از دارایی خود را برای سرمایهگذاری بلندمدت در طلا نگه میدارند و بخش دیگری در بازارهای دیگر مثل سهام به کار میگیرند.»
در پایان، این کارشناس تاکید کرد:
«تا زمانی که جهان نسبتاً بیثبات و پر از بحرانهای سیاسی و نظامی باشد، و تا زمانی که فرایند دلارزدایی و تغییر ساختار نظام بینالملل ادامه داشته باشد، بعید است روند صعودی طلا متوقف شود.»
او همچنین یادآور شد که رفتار بازارها و انتخاب استراتژی سرمایهگذاری به ترجیح سرمایهگذاران و نقش نهادها بستگی دارد، اما در مجموعه عواملی که عنوان شد، سیگنالهای قوی برای استمرار تقاضای طلا دیده میشود.
