بافت تاریخی نصف جهان در محاصره ساخت و سازهای غیر مجاز

همشهری آنلاین دوشنبه 24 آذر 1399 - 12:29
ساخت و سازهای غیر قانونی در حریم بناهای تاریخی شاخص اصفهان، بارها میراث ملی و جهانی این شهر را تا آستانه حذف از فهرست یونسکو پیش برده است.
میدان نقش جهان

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، نصف جهان را به زیبایی، قدمت و تنوع آثار تاریخی اش می‌شناسند، میراثی گرانبها که در جای جای شهر گنبدهای فیروزه‌ای قد برافراشته و شهرتش را جهانی ساخته است. تاکنون چهار اثر تاریخی استان اصفهان شامل میدان امام (نقش جهان)، کاخ موزه چهلستون، مسجد جامع اصفهان و باغ فین کاشان به ثبت جهانی رسیده است.

اما داستان نامهربانی با آثار تاریخی اصفهان ماجرای امروز و دیروز نیست، یکبار به بهانه ساخت مترو درخت‌های چندصد ساله گذر تاریخی چهار باغ را قلع و قمع می‌کنند و لرزه بر پیکر پل‌های تاریخی زنده رود می‌اندازند، بار دیگر با ساختن غول بی شاخ و دمی مانند مجتمع ارگ جهان نما، میدان نقش جهان را تا آستانه حذف از فهرست بین المللی یونسکو پیش می‌برند و  یکبار با ساختمان‌های بلند و بی و در پیکر ،حریم آثار تاریخی را مخدوش می کنند و این قصه پرغصه ساخت و سازهای غیرقانونی و گاه و بیگاه در حریم آثار تاریخی نصف جهان همچنان ادامه دارد...

فریدون الهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان  گفت: امروزه در محدوده آثار تاریخی پلاک‌هایی وجود دارد که با توجه به حریم این بافت‌ها، چگونگی ساخت و ساز آن‌ها باید از سازمان میراث فرهنگی استعلام شود. طبق قانون ارتفاع ساخت و ساز هر نوع بنا در جوار و حریم بافت تاریخی باید کمتر از ۸ متر باشد. مشکل اساسی این است که حریم و قوانین موجود در این حوزه زیاد شفاف نیست و به طور مشخص وقتی پایه‌های قانونی کار درست شود، کمتر به موارد تخلف بر می‌خوریم.

 ۵۰۰  اثر تاریخی در اصفهان دارای حریم تاریخی مصوب هستند

وی افزود: میراث فرهنگی با جدیت تمام با ساخت و ساز غیر قانونی در حریم آثار تاریخ برخورد می‌کند، یکی از مهمترین اقدامات ما مشخص کردن محدوده حریم بافت تاریخی است که ساخت و سازهای غیرمجاز در آن ممنوع اعلام شده است. محورهای تاریخی مهم باید حریم‌های مشخص و قوانین شفاف داشته باشد. ۶ سال پیش، فقط حدود ۱۶۰ بنا دارای حریم مصوب تاریخی بودند که این تعداد در حال حاضر به بیش از ۵۰۰ اثر رسیده و این امر نشانه دغدغه و پیگیری میراث فرهنگی در این حوزه است.

صدور دستور توقف ساخت بنا در حریم بافت تاریخی اصفهان

الهیاری ادامه داد: ساخت بنا در حریم تاریخی پل خواجو هم که مدتی پیش بدون مجوزقانونی اجرا شده بود، با پیگیری‌های حقوقی متوقف شد. از روزی که اولین نشانه‌های غیر مجاز بودن ارتفاع ساختمان محرز شد، پیگیری ما شروع و مکاتبات لازم با شهرداری و مراجع قضایی آغاز شد. چندی پیش هم در ضلع شرقی میدان نقش جهان، یکی از مالکان محلی، بدون اخذ مجوز از میراث‌فرهنگی برای ساخت یک واحد مسکونی اقدام به خاکبرداری در پلاک خود در حریم درجه ۲ مسجد شیخ لطف‌الله کرده بود که خاکبرداری با ورود ما به موضوع متوقف شد.

گستره بافت تاریخی اصفهان بیشتر در چه مناطقی است؟

سیداحمد حسینی‌نیا، معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان گفت: بافت تاریخی شهر اصفهان بیشتر در مناطق یک و سه شهرداری اصفهان و بخشی در مناطق پنج و شش شهرداری واقع شده است. محور تاریخی فرهنگی شهر اصفهان شامل ۴۰۰ اثر تاریخی ثبت شده ملی و چهار اثر جهانی است و محورهای ۱۰ گانه منشعب در مجاورت این محور و منطبق بر استخوان‌بندی شهر اصفهان در مجموع به طول ۲۳ کیلومتر زنجیره گردشگری شهر را تکمیل می‌کند.  از حدود ۲۳۷ پهنه مصوب کلانشهر اصفهان دارای بافت ناکارآمد، ۴۴ پهنه از گونه بافت تاریخی است که از نظر مساحت ۲۱ درصد بافت ناکارآمد مصوب را شامل می‌شود و صیانت از میراث فرهنگی و هویتی در بافت‌های تاریخی رویکرد مشترک شهرداری و دادستانی اصفهان است.

باید با متخلفان و دور زدن قانون برخورد جدی شود

لیلا پهلوان‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان گفت: اتفاقاتی که با ساخت و سازها و تنگ شدن عرصه بر آثار تاریخی اصفهان از طریق نفوذ، انفعال و دور زدن قوانین رخ داده، منجر به آن شده که در جنگی نابرابر، تمام ارزش‌های هنری شهر تاریخی اصفهان دچار خدشه و فقط به خاطرات شیرینی در کتاب‌ها و اذهان محدود شود. باید یکبار برای همیشه چاره‌ای برای این مشکل اندیشید و از فردی یا مسئولی یا نهادی یا انجمنی متشکل از همگان، خواست قوانینی وضع و با متخلفان به گونه‌ای برخورد کنند که حتی اندیشۀ سوداگری در بافت تاریخی، لرزه بر تن آنان بیندازد چه رسد به تخریب بناهای تاریخی، دور زدن قانون و توسل به زور برای دریافت حقی نامعلوم و نامشروع.

مولف کتاب دولتخانه صفوی به روایت تصویر ادامه داد: باید هر آن کس که قلبش برای این شهر می‌تپد و عِرق و ادعایی درباره محافظت از آن دارد، هر تخلف کوچک در این حوزه، هرچند اندک را به گوش همگان برساند تا اگر خدای ناکرده مسئولان به بهانۀ حجم زیاد کار و نبود نیروی لازم برای نظارت، در هنگام بروز این تخلفات شانه خالی کردند، از این تخلفات آگاهی یافته و قبل از وقوع فاجعه، چاره‌ای برای آن بیندیشند.

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.