در اردیبهشت ماه سه سال پیش بود که آمریکا از برجام خارج شد و رئیس جمهور وقت آن زمان آمریکا اعلام کرد که تحریم ها علیه ایران در مدت 90 روزه و 180 روزه باز خواهند گشت.
به گزارش تابناک اقتصادی، مهمترین تحریم برای اقتصاد نفت محور ایران، تحریم های نفتی بود که قرار بود از 15 آبان 1397 بود که رسما تحریم های نفتی ایران آغاز شد اما از آنجایی که هشت کشور نتوانستند نفت سایر کشورها را جایگزین نفت ایران کنند، آمریکا ماه به این کشورها فرصت داد تا در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند.
در اواسط اردیبهشت ماه 1398 بود که مهلت آن هشت کشور هم تمام شد و فشار برای صادرات نفت ایران بیش از گذشته شد. در نتیجه این تحریم های نفتی صادرات به شدت کاهش یافت و درآمدهای نفتی اُفت چشمگیری را تجربه کرد.
دولت تلاش کرد که سایر درآمدها را جایگزین درآمدهای نفتی کند و محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه طی مصاحبه ای در مورخه 17 مهر ماه سال 1398 گفت: سه منبع جایگزین نفت خواهد شد؛ ما از حجم قابل توجهی از یارانه‌های پنهانی که در حامل‌های انرژی وجود دارد می‌توانیم استفاده کنیم و بخش دیگر که عمده کار ما است مالیات‌ها است. بخش دیگر از درآمدهای جایگزین نفت نیز از محل مولدسازی به دست می‌آید که آن نیز به تصویب رسید.
بنابراین همان گونه که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد، در لایحه بودجه 99 تمرکز دولت بیشتر بر افزایش درآمدهای مالیاتی بود. یکی از راهکارهای افزایش درآمدهای مالیاتی افزایش تعداد پایه های مالیاتی و تعریف پایه های مالیاتی جدید بود. از جمله این پایه های مالیاتی، مالیات ستانی از خانه ها و خودروهای لوکس بود. این مسئله توسط مجلس در بودجه سال 1399 آورده شد و دولت ملزم شد تا از خانه ها و خودروهای لوکس در سال 1399 مالیات بگیرد.
تا اواخر سال گذشته خبری از مالیات ستانی از خودروها و خانه های لوکس نشد و محمود علیزاده معاون فنی و حقوقی سازمان امور مالیاتی در این باره طی مصاحبه ای در 22 اسفندماه 99 گفت: آیین نامه این موضوع خرداد ۹۹ در کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شد اما هنوز از دولت بیرون نیامده است.
اظهارات این مقام مسئول در شرایطی بود که 13 بهمن ماه 99، امیدعلی پارسا رئیس سازمان امور مالیاتی از ابلاغ قریب الوقوع آیین نامه مالیات بر خانه ها و خودروهای لوکس خبر داده و گفته بود: آیین نامه مدت‌ها قبل توسط سازمان امور مالیاتی به دولت ارسال و به تازگی در کمیسیون اقتصاد دولت تأیید شده است.
به هر صورت سال گذشته به پایان رسید و مالیات از خانه ها و خودروهای لوکس با تعلل دولت گرفته نشد.
دوباره مسئله مالیات ستانی از خودروها و خانه های لوکس در بودجه 1400 برای اجرایی شدن آن لحاظ شد. براساس قانون، مالیات خودروهای تا یک و نیم میلیارد تومان (نسبت به مازاد یک میلیارد تومان) یک درصد، تا مبلغ سه میلیارد تومان (نسبت به مازاد یک و نیم میلیارد تومان) دو درصد، تا مبلغ چهار و نیم میلیارد تومان (نسبت به مازاد سه میلیارد تومان) سه درصد و نسبت به مازاد چهار و نیم میلیارد تومان هم چهار درصد خواهد بود.
با توجه به کف قیمت مالیات‌گیری (یک میلیارد تومان) تقریبا هیچ خودروی تولید یا مونتاژ داخلی مشمول مالیات نخواهد شد و مالیات مربوطه مخصوص خودروهای وارداتی است که قیمت روز و سال ساخت یا ورود آنها ملاک میزان مالیات خواهد بود.
همچنین، خانه‌هایی که ارزش آنها با احتساب عرصه بیش از ۱۰ میلیارد تومان باشد، نیز صاحبان آنها مکلف به پرداخت مالیات است که خانه‌های درحال ساخت و در سال تملک از پرداخت این مالیات معاف هستند و نرخ مالیات سالانه این خانه‌های لوکس به شرح ذیل است:
قانون بودجه1400، سازمان امور مالیاتی را مکلف به تعیین آیین نامه کرده که باید تا حداکثر پایان خرداد ماه نسبت به تعیین دارایی‌های مشمول و ارزش آنها اقدام کند و مراتب را به نحو مقتضی به اطلاع اشخاص مشمول برساند.
همچنین، آیین نامه اجرایی باید به تصویب هیئت وزیران برسد. طبق آخرین اخبار منتشر شده سازمان امور مالیاتی آیین نامه مربوطه را به وزارت اقتصاد ارسال کرده اما هنوز این آیین نامه به دست هیئت وزیران برای تصویب نرسیده است.
بنابراین، تا پایان ماه جاری فرصت است که مسئولان وزارت اقتصاد برای تصویب آیین نامه در هیات وزیران آن را به این هیات ارسال کند. تا زمانی که این آیین نامه به تصویب هیئت وزیران نرسد، از خانه و خودروهای لوکس هم مالیاتی دریافت نمی‌شود.
بعد از تصویب این آیین نامه در هیات وزیران و شناسایی مشمولین مالیاتی، این مشمولین تا پایان بهمن ماه سال جاری مکلف هستند که مالیات خود را بپردازند.
اما آیا جریمه ای برای عدم پرداخت مالیات توسط مشمولین در نظر گرفته شده است؟ ضمانت اجرایی این نوع مالیات ستانی چیست؟
اعلام شده است در صورتی که صاحبان خودروهای لوکس مالیات متعلقه را نپردازند، قادر به نقل و انتقال خودرو نیستند و باید مبلغ مالیات را در زمان نقل و انتقال پرداخت کنند. همچنین برای خانه های لوکس نیز اعلام شده است در صورتی که صاحبان خانه‌های لوکس مالیات متعلقه را نپردازند، قادر به نقل و انتقال یا اجاره واحد مسکونی خود نیستند و باید مبلغ مالیات را در زمان نقل و انتقال پرداخت کنند.
بهتر است هر چه زودتر دولت در این مدت باقی مانده کارهای لازم را برای اجرای این طرح و مالیات ستانی از خودروها و خانه های لوکس انجام دهد تا دوباره این طرح به سرنوشت سال گذشته دچار نشود. البته برخی از نمایندگان مجلس معتقدند که دولت تمایلی به مالیات ستانی از فرادستان ندارد. در این باره سید احسان خاندوزی نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی که در برنامه «عیار» شبکه افق سیما در سال گذشته حضور یافته بود گفت: دولت نمی‌خواهد به گروه‌های مشخص از طریق مالیات فشار بیاورد.
