آیت‌الله شیخ هادی نجفی شامگاه پنجشنبه در آیین گرامیداشت یکصدمین سالگرد رحلت آیت‌الله سیدمحمد باقر دُرچه‌ای با اشاره به سیره این عالم بزرگ جهان تشیع افزود ایشان در سفر رضاخان به اصفهان هدایای او را نپذیرفت و با این کار اعتراض خویش را نسبت به دستگاه پهلوی نشان داد بااینکه احتمال قتلش از سوی عُمال رضاخان وجود داشت.
وی ادامه داد: آیت‌الله درچه‌ای با مشروطه موافق نبود و از نظر بسیاری از محققان خواستار مشروطه مشروعه و درواقع هم‌نظر با شیخ فضل الله نوری بود لذا مشروطه‌خواهان دشمن این عالم بزرگ محسوب می‌شدند.
همچنین عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) قم نیز در این مراسم گفت: در اواخر قاجاریه سه خط فقهی متمایز شامل فقهای حکیم، فقهای عارف و فقهای محض وجود داشت که آیت‌الله درچه‌ای جزو دسته سوم بود.
حجت‌الاسلام احمد رهدار با اشاره به تقارن بخشی از زندگی آیت‌الله درچه‌ای با نهضت مشروطه اضافه کرد: این نهضت از این جهت مهم است که بسیاری از مفاهیم غرب جدید را وارد فضای اندیشه‌ای ایران کرد و بسیاری از علما، این مفاهیم را در دستگاه فقهی خود ملحوظ کرداند.
وی تصریح کرد: عالمان شیعه در قالب یکصد رساله فقه سیاسی به این موضوعات پرداخته‌اند از جمله آیت‌الله سیدمحمدباقر درچه‌ای در جلد ۲۳ موسوعه فقهی خود، به مسائل فقه سیاسی و در یک جلد به مباحث تفصیلی ولایت فقیه پرداختند که قریب ۲۰۰ صفحه می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) با اشاره به حضور آیت‌الله درچه‌ای در اصفهان در زمان مشروطه گفت: برخی از علما در آن عصر از جمله آنها شیخ فضل‌الله نوری و آیت الله درچه‌ای مشروعه واه بودند.
وی با بیان‌اینکه اصفهان یک مکتب عالم خیز است، ادامه داد: بررسی ابعاد زندگی آیت‌الله درچه‌ای مستلزم بررسی مکتب اصفهان است که در آن فقیه، عارف، صوفی، فیلسوف، حکیم، مفسر و مورخ وجود دارد و بی‌شک کسی که در راس این قُله قرار گرفته، موقعیت حساس و خطیری را بر عهده دارد و باید حساسیت ویژه‌ای نسبت به انحرافات داشته باشد.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان نیز در این مراسم اظهار داشت: آیت‌الله سیدمحمد باقر درچه‌ای ۴۰ سال مُدرس خارج فقه در اصفهان بود و جزو شخصیت‌های باتقوا و عالم و فرهیخته‌ای محسوب می‌شد و لقب "استاد المراجع" داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قطبی به آثار متعدد فقهی به‌یادگار مانده از این عالم بزرگ جهان تشیع اشاره کرد و افزود: یکی از این آثار بزرگ "منظومه نظام الفقاهه" است که نشان از جایگاه بالای علمی این عالم بزرگ است.
به گزارش ایرنا، در مراسم گرامیداشت یکصدمین سالگرد رحلت آیت‌الله سیدمحمد باقر درچه‌ای شامگاه پنجشنبه بصورت مجازی برگزار شد.
سیّدمحمّد باقر دُرچه‌ای (۱۲۶۴-۱۳۴۲ق) از فقهای شیعه قرن سیزدهم و چهاردهم قمری و از اساتید حوزه علمیه اصفهان بود. او در نجف نزد میرزای شیرازی و میرزا حبیب‌الله رشتی و در اصفهان نزد محمدباقر خوانساری شاگردی کرده بود. از شاگردان وی می‌توان از سیدابوالحسن اصفهانی و حاج آقا حسین بروجردی نام برد.
سیدمحمد باقر درچه‌ای در ۱۲۶۴ق در روستای دُرچه از توابع اصفهان به دنیا آمد. نسبش به امام موسی کاظم(ع) می‌رسید. پدرش مرتضی و برادرانش محمدحسین و محمدمهدی از عالمان دین بودند. مهدی از دانش‌آموختگان حوزه نجف و از مُدرسان مشهور فقه و اصول حوزه اصفهان به شمار می‌رفت. جد اعلایش محمد میرلوحی سبزواری از عالمان بزرگ اصفهان در دوره صفویه معاصر با محمدتقی مجلسی بود.
آیت‌الله درچه‌ای در ۲۸ ربیع‌الثانی ۱۳۴۲ ق در درچه درگذشت و پیکرش از درچه به اصفهان تشییع شد و در قبرستان تخت فولاد این شهر به خاک سپرده شد.
