بهگزارش همشهری آنلاین، هوتک یا هوتگ در منطقه بلوچستان در جنوب استان سیستان و بلوچستان به گودال‌های طبیعی و یا مصنوعی بزرگی گفته می‌شود که آب بارش‌ها و سیلاب‌ها در آنها جمع می‌شود. ساکنان برخی مناطق روستایی استان که عموما با مشکل کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند در مواقع خشکسالی آب مورد نیاز خود را از این گودال‌ها تامین می‌کنند.
آب‌های تجمیع شده در این گودال‌ها از نظر بهداشتی اصلا مناسب نیست زیرا وجود گل و لای و برخی جانوران آبزی مانند زالو از یک سو و استفاده مشترک انسان و دام از این آب از سوی دیگر باعث آلودگی آن شده و همواره سلامت ساکنان این مناطق را تهدید می‌کند. همچنین هوتک‌ها مشکلات دیگری را برای مردم منطقه به‌وجود می‌آورند که مهم‌ترین آن غرق شدن افراد به ویژه کودکان در آب این گودال‌هاست. در این رابطه همه ساله مردم مناطقی که هوتک‌ها در آنها وجود دارد براثر از دست دادن فرزندان خود داغدار می‌شوند. غرق شدن احشام نیز خسارت مالی فراوانی روی دست ساکنان محروم این مناطق باقی می‌گذارد.
آمار بالای غرق شدن در هوتک‌ها
هوتک‌ها در گذشته به عنوان منبع آب، مورد استفاده انسان، دام‌ها و حتی جانوار منطقه قرار می‌گرفت و وجود آب موجب رشد برخی گیاهان و ایجاد پوشش گیاهی در منطقه می‌شد، اما در این سال‌ها که ایجاد شبکه آب‌رسانی در اغلب نقاط کشور ایجاد شده قاعدتا نباید هوتک به عنوان منبع تامین آب به شمار آید، اما از آنجا که سیستان و بلوچستان از مناطق محروم کشور است، شبکه آب‌رسانی در همه نقاط آن وجود ندارد و همین مساله سبب شده تا برخی افراد برای تامین آب به کنار هوتک‌ها بروند و آب مورد نیاز خود را تامین کنند. این مساله به‌ویژه در این سال‌ها که استان با خشکسالی شدیدتری همراه است، موجب شده تا آمار مرگ و میرها در اینگونه گودال‌های طبیعی آب، بیشتر شود.
آب‌رسانی سیار به مناطق محروم
یکی از دلایل استفاده از آب هوتک‌ها، کمبود آب مصرفی در نقاط روستایی جنوب استان مانند چابهار، نیکشهر، دشتیاری، قصرقند و سرباز عنوان می‌شود که در این رابطه مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار همشهری اظهار کرد: سیستان و بلوچستان استانی خشک و با محدودیت منابع آبی مواجه است. بر این اساس این اداره کل همه ساله مبلغ بالایی صرف طرح آب‌رسانی سیار به مناطقی که به شبکه آب‌رسانی دسترسی ندارند می‌کند.
اینکه گفته می‌شود به دلیل نبود آب مردم ناچار به مصرف آب هوتک‌ها هستند، صحت ندارد. زیرا سال گذشته 60 میلیارد تومان صرف آب‌رسانی سیار به مناطق بی‌آب و کم‌آب استان شده است. علیرضا قاسمی ادامه داد: مدیریت و رسیدگی به هوتک‌ها در حیطه و اختیار شرکت آب و فاضلاب استان نیست. اغلب این گودال‌ها خصوصی هستند و مالک دارند. همچنین امسال به دلیل خشکسالی، اغلب هوتک‌ها خشک و کم آب هستند.
وی اظهار کرد: این که گفته می‌شود مردم برخی نقاط استان آب مصرفی خود را از هوتک‌ها تهیه می‌کنند، این سوال را به وجود می‌آورد، اکنون که به دلیل خشکسالی این هوتک‌ها خشک شده‌اند، مردم این مناطق آب مورد نیاز خود را از کجا تهیه می‌کنند؟ جواب این پرسش در طرح آب رسانی سیاری است که به صورت مداوم در حال انجام است.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان درباره علت غرق‌شدن افراد به ویژه کودکان در این گودال‌ها گفت: نهادهای دیگر باید درباره علت این دست حوادث پاسخ بگویند. علت هرچه باشد برای تامین و تهیه آب مصرفی نیست. زیرا مردم این آب را برای مصرف برداشت نمی‌کنند.
وجود بیش از هزار هوتک در استان
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان در ادامه تاکید کرد: اکنون بیش از هزار هوتک کوچک و بزرگ در مناطق جنوبی استان وجود دارد که به دلیل خشکسالی خشک شده یا در شرف خشک شدن قرار دارند، با این وجود احتمال حوادث در این گودال‌ها بسیار کمتر شده‌است.
استفاده نکردن از آب هوتک‌ها نیاز به فرهنگسازی دارد
یک شهروند چابهاری در گفت و گو با خبرنگار همشهری اظهار کرد: آب هوتک‌ها اغلب برای مصرف غیر شرب استفاده می‌شود. مثلا دامداران احشام خود را به کنار این گودال‌ها می‌برند تا آب بخورند. همین مساله باعث می‌شود که آب هوتک‌ها غیر بهداشتی شود. از سوی دیگر هیچ نوع گندزدایی هم در خصوص آب این گودال‌ها صورت نمی‌گیرد و همگی اینها موجب می‌شود تا آب موجود در آنها برای مصرف ناسالم باشد.
مصطفی میربزرگ بیان کرد: اما اینکه بگوییم آب این گودال‌ها به هیچ وجه مورد مصرف و شرب قرار نمی‌گیرند نیز صحت ندارد. یک نوع غذای محلی به نام «ماش‌پتی» در مناطق جنوبی استان تهیه و پخته می شود که اهالی اصرار دارند آب این غذا حتما باید از هوتک تامین شود و برخی افراد خوردن آب هوتک را مفید می‌دانند که این موارد هم نیاز به فرهنگسازی دارد تا هرگونه استفاده آشامیدنی از این آب‌ها به کنار گذاشته شود.
غرق شدگان در هوتک‌ها
طبق شواهد و گفته‌ها، اغلب افرادی که در گودال‌های آب مناطق جنوبی استان غرق می‌شوند کودکان هستند. آنها اغلب برای سرگرمی و بازی کنار هوتک‌ها می‌روند که گاهی دچار حادثه می‌شوند و به درون گودال‌ها سقوط می‌کنند. سال گذشته تعدادی از کودکان مناطق جنوبی استان در هوتک‌ها غرق شده بودند که این وقایع نگرانی‌های زیادی را به وجود آورد و واکنش‌های اجتماعی زیادی به ویژه در فضاهای مجازی به همراه داشت. اینطور که گفته شد خشکسالی امسال می‌تواند برخلاف تبعات بدیهی، برای کودکان مناطق محروم استان ایمنی به همراه داشته باشد، اما باید به فکر ترسالی‌ها و پر شدن دوباره آب هوتک‌ها و خطر آن بود. باید برای کودکان این مناطق امکانات تفریحی فراهم کرد تا جانشان در هوتک‌ها به لب نرسد.
