به گزارش همشهری آنلاین، سیستان و بلوچستان سالی زراعی جاری را در حالی آغاز کرد که با کمترین میزان بارش در یکی دو دهه اخیر روبه رو بود. برهمین اساس سازمان هواشناسی کشور این استان را کم بارش‌ترین استان کشور در نیمه اول سال آبی اعلام کرد. از آنجا که اقتصاد سنتی و بومی این استان بر فعالیت‌های اقتصادی استوار است، آب ضروری ترین نیاز سیتان و بلوچستان است که متاسفانه طولانی شدن زمان خشکسالی به شدت به کشاورزی این استان آسیب زده است.
ازطرفی چند سالی است که وزارت جهاد کشاورزی دستور اکید داده تا از کشت محصولات آب‌بر در مناطق بحرانی از نظر تامین آب خود داری و حتی جلوگیری شود که این دستور در مناطق مختلف کشور تا حدی اجرایی شده است.
در مجموع رسته‌های کشاورزی از برنج به عنوان پرآب‌برترین محصول کشاورزی یاد می‌شود، زیرا این محصول هنگام رشد به شدت به آب زیاد نیاز دارد. به طوری که از زمان کشت یا نشا تا زمان برداشت باید اراضی شالیزاری غرق در آب باشند. با وجود اینکه گیلان و مازندران بزرگ‌ترین تولید کنندگان این محصول در کشور هستند و گلستان با فاصله بسیار زیاد رتبه سوم تولید این محصول را در اختیار دارد، اما کشت محصول در استان‌های دیگر نیز رواج دارد که خشکسالی و کمبود آب باعث شده تا برخی نواحی از کشت و تولید برنج صرفه نظر کنند و کشت محصولی دیگر را جایگزین آن سازند. ولی در سوی دیگر در برخی از استانها که با مشکل تامین آب شرب رو به رو هستند باز شاهد فعالیت شالیکاران و زیر کشت بردن اراضی هستیم که یکی از این استانها سیستان و بلوچستان است و این محصول بیشتردر شهرهای نیکشهر و قصرقند کشت می‌شود. گفتنی است تا پیش از خشکسالی برنج در ۲۰ استان کشور کشت می شد.
کشت برنج همچنان در استان رواج دارد
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان نیکشهر در گفت گو با خبرنگار همشهری آنلاین اظهار کرد: از دیرزمان کشت برنج در سیستان و بلوچستان رواج داشته و هنوز این محصول در تواحی مختلفی مانند نیکشهر، قصر قند، سرباز، جالق، راسک، حاشیه رودحانه کاجو ایرانشهر، منطقه ایرندگان خاش و منطقه کلگان کشت می‌شود.
حبیب رئیسی گفت: مجموع اراضی شالیرزای استان چیزی جدود ۴۹۵۰ هکتار است، اما ممکن است در برخی سال‌ها همه این اراضی زیر کشت برنج برود و در برخی سال‌ها نه! زیرا منابع آبی ما متغییر است و همین مساله بر میزان سطح کشت اثر می‌گذارد.
وی ادامه داد: اگرچه بر کشت برنج به عنوان محصول پرآب‌بر نقد وارد است، اما باید این توضیح را داد که کلیه اراضی شالیکاری استان در حاشیه رودخانه‌ها قرار دارند و یا از آب قنات‌ها برای آبیاری استفاده می‌کنند. به همین دلیل آسیبی به منابع آبی استان وارد نمی‌شود. زیرا اگر از آب رودخانه‌ها و قنات‌ها برای برنجکاری استفاده نشود، این آب‌ها به پایین دست و هدر می‌روند و عملا مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. هر وقت رودخانه‌ها و قنات‌ها آب داشته باشند برنجکاری هم رواج دارد.
ارقام زیر کشت
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان نیکشهر بیان کرد: از دیرزمان مصرف برنج در سیستان و بلوچستان رواج داشته و هنوز وعده اصلی غذایی استان را برنج تشکیل می‌دهد. در گذشته ارقام بومی در شالیزارهای ما کشت می‌شد که در این سال‌ها به دلیل رشد جمعیت و مصرف بالا و کم شدن منابع آبی، کشت ارقام پر محصول مانند سپید رود، آمل، هراز و شیرودی مورد توجه است.
وی ادامه داد: کشت یک سری ارقام پرمحصول پاکستانی هم در شالیزارهای استان رواج دارد که در مجموع عملکرد این محصول بین ۴/۵ تا ۵/۵ تن شلتوک در هکتار است.
رئیسی افزود: کشت برنج در سیستان و بلوچستان از چند نظر حائز اهمیت است. یکی به دوره رشد برنج بر می‌گردد. به عنوان مثال زمان رشد و باردهی برنج در شمال کشور ۱۲۰ روز است این در حالی‌است که این زمان در سیستان ۸۰ تا ۹۰ روز است. همین مساله باعث می‌شود اراضی زیر کشت دوم برنج برود. همچنین نقاطی در شهرستان قصرقند وجود دارند که به دلیل طولانی بودن فصل گرما اراضی شالیکاری ۳ بار در سال زیر کشت برنج می‌روند که به همین دلیل از این شهر به نام ویتنام ایران یاد می‌شود.
وی افزود: زمانی قرار بود قصرقند به عنوان مرکز تولید برنج کشور انتخاب شود تا نیاز کشور در این رابطه تامین شود که متاسفانه این طرح مورد پیگیری جدی قرار نگرفت.
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان نیکشهر بیان کرد: بعد از کشت برنج نیز در همین اراضی و روی بقایای شالیکاری شبدر و برسیم کشت می‌شود. اهمیت این کار نیز در این است که کشت این علوفه تقویت خاک را به دنبال دارد و از رطوبت بالای خاک هم موجب می شود تا مدت‌ها این محصولات نیاز به آبیاری نداشته باشند. البته به غیر از شبدر و برسیم محصولات دیگری نظیر نوعی باقالی نیز بعد درو برنج در شالیزارها کشت می‌شود.
