به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز ، پروژه به‌نژادی سریع محصولات گیاهی برای نخستین بار توسط سازمان فضایی آمریکا جهت تولید غذا در فضا طراحی شد و سپس توسط دانشگاه کوئینزلند و مرکز استیوجونز در برنامه‌های تولید ارقام جدید مورد استفاده قرار گرفت و اکنون کشورهای زیادی سرمایه‌گذاری در این زمینه را آغاز کردند.

در این روش با استفاده از نور LED و رژیم نوری 22 ساعت روشنایی و 2 ساعت تاریکی در گلخانه و یا اتاقک رشد، شش نسل گندم بهاره، نخود و جو و چهار نسل کلزا در یک سال تولید می‌شود، در حالی که در شرایط معمول گلخانه تولید دو یا سه نسل و در مزرعه یک نسل امکان پذیر است. 

پروژه به‌نژادی مولکولی، به نژادی سریع و بانک ژن گیاهی با حضور محققین و مجریان این پروژه در ساختمان تحصیلات تکمیلی کشاورزی دانشگاه تبریز افتتاح شد تا شاهد گام های اساسی تری در توسعه و بروزرسانی دانش کشاورزی توسط تلاشگران عرصه علم و فناوری باشیم.

راه‌اندازی بانک ژن گیاهی در دانشگاه تبریز

سید ابوالقاسم محمدی مجری طرح به نژادی سریع در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به جزئیات این پروژه اظهار داشت: در این پروژه، 2 باب گلخانه با مساحت 160 متر مربع، 2 باب اتاقک رشد، هر کدام با مساحت 18 مترمربع با کنترل هوشمند نور، دما و رطوبت و بانک ژن گیاهی احداث شده است.

وی افزود: بودجه این پروژه از محل اعتبارات معاونت فناوری ریاست جمهوری به مبلغ 5 میلیارد ریال تحت طرح "به نژادی سریع تولید ارقام جدید گندم نان ودوروم"، مدیریت طرح‌های عمرانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبلغ 5.5 میلیارد ریال تحت پروژه "تجهیزات و تاسیسات به نژادی گیاهی مولکولی" با نظارت و همکاری مدیریت امور فنی دانشگاه، قطب علمی اصلاح مولکولی غلات و کمک­‌های معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه به مبلغ 3 میلیارد ریال راه اندازی کردیم.

مجری طرح از راه‌اندازی بانک ژن گیاهی در دانشگاه تبریز خبر داد و عنوان کرد: در بانک ژن گیاهی حدود 4000 ژنوتیپ و لاین گندم، 400 ژنوتیپ و لاین جو، 100 لاین و هیبرید ذرت، 400 نمونه خویشاوندان وحشی گندم و بیش از 500 نمونه گیاهان دارویی نگهداری و در پروژه­‌های دانشجویی و تولید ارقام جدید گیاهی مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

استاد گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی دانشگاه تبریز گفت: برای انجام تحقیقات عملی و ارزیابی‌های مزرعه ­ای، علاوه بر ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه تبریز از ایستگاه تحقیقاتی تاسیس شده در منطقه آزاد تجاری ماکو به مساحت 5 هکتار که در تیرماه سال جاری مورد بازیدی هیات رئیسه و مدیران دانشگاه تبریز قرار گرفت، استفاده می­ شود.

تحمل کم آبی توسط گونه‌های جدید مطالعه شده

وی یادآور شد: از دستاوردهای پروژه و پروژه‌های قبل، می­‌توان به تولید تعداد 18 لاین جدید گندم نان و گندم دوروم به همراه 70 جمعیت در حال تفرق اشاره کرد که 11 و 6 لاین گندم نان به ترتیب برای کشت­ های دیم و آبی و یک لاین گندم دوروم توسط کارشناسان موسسه تحقیقات دیم کشور و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر کشور مور تأیید قرارگرفته است و بذرهای آن‌ها برای انجام آزمون‌های نهایی و ثبت رقم به موسسه تحقیقات بذر و نهال کشور ارسال خواهد شد.

محمدی ادامه داد: از مشخصات این لاین­ های جدید می ­توان به افزایش طول سنبله بلندتر، وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله بیشتر مقایسه با ارقام شاهد، تحمل به کم آبی و مقاومت به بیماری­ ها اشاره کرد که تولید انبوه آن‌ها می‌تواند به خودکفایی در شرایط تغییر اقلیم و کم آبی موجود کشور کمک کند.

کاهش طول دوره رشد و افزایش تعداد نسل‌ها، مهم ترین دستاوردهای به‌نژادی مولکولی  و سریع 

مجیدی رئیس دانشگاه تبریز هم در این گفت‌وگو با تأکید بر اینکه ماهیت رشته‌های کشاورزی به صورت عملی و کار در محیط مزرعه است، اذعان داشت: صرفا با استفاده از کامپیوتر و نظریه نمی‌توان آموزش مناسبی در این زمینه انجام داد و لازم است طوری برنامه‌ریزی شود تا اساتید و دانشجویان دانشکده کشاورزی با استفاده از پتانسیل‌ها و امکانات طبیعی موجود در دانشگاه تحقیقات علمی و عملی انجام دهند.

به گزارش تسنیم تسریع در تولید محصولات گیاهی با کاهش زمان طول دوره رشد و افزایش تعداد نسل‌ها در یک سال را می توان از مهم ترین دستاوردهای این فناوری دانست.

چنانکه به‌نژادی سریع در کنار به نژادی گیاهی مولکولی و ارزیابی­ های دقیق مزرعه­ ای، علاوه بر سرعت بخشیدن به برنامه ­های تولید رقم و کاهش هزینه­ های تولید، منجر به تولید تعداد بیشتری لاین یا جمعیت در مدت زمان کوتاه شود.

استفاده از دانش روز کشاورزی و توسعه آن می‌تواند به رشد چشمگیر تولید محصولات کشاورزی در واحد سطح شود که خودکفایی مطمئن‌تر و قابل اتکاتر حاصل خواهد شد و کشور را واردات محصولات کشاورزی استراتژیک مانند گندم بی‌نیاز خواهد کرد.

انتهای پیام/114/ح