البته دشوارتر شدن شرایط انتقال خودرو نیز مزید بر علت شده، اما بازرترین اثر، بی‌انگیزگی واسط‌ها بود که بیشترین اثر را در ریزش تعداد متقاضیان داشته است.
ابتدای امسال خودروسازان برای کنترل قیمت محصولات خود در بازار و رسیدن خودرو به‌دست مصرف‌کنندگان واقعی، دست به قرعه‌کشی زدند. برندگان قرعه‌کشی خودرو را دریافت می‌کردند و تمهیداتی برای عدم فروش سریع در بازار تدوین شده بود. البته این تدابیر چندان هم مفید واقع نشد. نخستین دوره قرعه‌کشی ایران خودرو خردادماه برگزار شد که در آن بیش از ۴ میلیون و ۳۶۰ هزار واجد شرایط قرعه‌کشی شدند. در آخرین مرحله قرعه‌کشی ایران خودرو، تعداد واجدین شرایط به بیش از ۳ میلیون و ۳۸۷ هزار نفر رسیده است.
در یک سال و نیم گذشته به دلیل تورم و بی‌ثباتی اقتصادی، بازارهای دارایی با رشد قابل توجهی روبه‌رو بوده‌اند. در این میان خودرو نیز راهی را طی کرده که مسکن، طلا و دلار پیموده بودند. قیمت خودرو به عنوان یک کالای سرمایه‌گذاری دچار سفتهبازیهای شدید و ورود دلالان خودرو به بازار شد و این موضوع با قرعه‌کشی نیز رفع و رجوع نشد. با این حال در یک ماه و نیم اخیر به نظر می‌رسد، ورق برگشته است. تثبیت قیمت دلار در بازار و انتظارات مبنی بر بازگشت به برجام موجب شد تغییراتی در تقاضای بازار رخ دهد. این تغییرات در قیمت خودرو و تقاضا برای آن نیز قابل مشاهده است. البته سخت‌تر شدن شرایط انتقال خودرو نیز در این میان بر کاهش تقاضای سفته‌بازان موثر بوده است.
بررسی‌های سرمایه پلاس از دوره‌های قرعه‌کشی و تقاضا برای برنده شدن خودرو می‌دهد در دهمین مرحله قرعه‌کشی ایران خودرو، تعداد واجدین شرایط در مقایسه با دوره قبل حدودا ۷۰۰ هزار نفر کاهش یافته است. مرحله نهم قرعه‌کشی ۱۲ آذرماه برگزار شده بود. علاوه بر این، تعداد واجدین شرایط نسبت به مرحله هشتم بیش از ۸۲۳ هزار نفر کاهش یافته است. مرحله هشتم قرعه‌کشی نیز ۲ آذر ماه برگزار شد. یعنی در یک ماه اخیر و طی دو قرعه‌کشی، حدود ۲۰ درصد از واجدین شرایط کاهش یافته است.
این موضوع نشان می‌دهد تقاضای سفته‌بازی در بازار خودرو کاهش یافته است. در واقع بخشی از افرادی که به منظور استفاده از اختلاف قیمت خودرو در بازار و کارخانه ثبت‌نام می‌کردند، اکنون انگیزه کمتری برای شرکت در قرعه‌کشی دارند. علت آن هم کاهش قیمت خودرو در بازار و از بین رفتن حاشیه سود انتظاری آنان است.
یک نکته جالب در این میان آن است که تعداد واجدین شرایط آخرین دوه قرعه‌کشی، پس از دوره چهارم این میزان نبوده است. بررسی‌های میدانی از خودروهای پر تقاضا در ایران نشان می‌دهد که از اواسط آبان ماه قیمت خودرو رو به نزول داشته است. به عنوان مثال قیمت خودروی پراید ۱۳۱ از نیمه آبان تا کنون حدود ۱۶٫۵ درصد و خودروی ۲۰۶ تیپ ۵ حدود ۱۸٫۷ درصد کاهش یافته است.
همان طور که گفته شد، قرار بود قرعه‌کشی دست دلالان خودرو را کوتاه کند، اما به نظر می‌رسد عملا چندان توفیقی نداشت. در نهایت نیز آنچه موجب کاهش سفته‌بازی در بازار خودرو شد، کاهش اختلاف قیمت خودرو و بازار بوده است. عملا این کار موجب تشکیل صف طولانی برای خودرو شد و احتمال برنده شدن خودرو و رسیدن خودرو به مصرف‌کننده واقعی بسیار کاهش یافت.
شانس برنده شدن در قرعه‌کشی خودرو حتی از برنده شدن در «گرین کارت رویای امریکایی» نیز دشوارتر بود. به نظر می‌رسد اگر راهکاری هم برای بهینه کردن رسیدن خودرو به متقاضیان در کار باشد، این راه کاهش اختلاف قیمت است که انگیزه دلالان خودرو را از بین می‌برد.
