به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی استان مرکزی«مصطفی مرزبان» افزود: ارزش و ویژگی خاص این مجموعه در بکر و دست نخورده بودن آن است که با توجه به عظمت و معماری خاص، قابلیت معرفی برای ثبت جهانی شدن را دارد و در همین راستا پرونده آن در حال تکمیل و ارسال به وزارتخانه و در مرحله اول برای ثبت ملی و پس از آن اقدام برای ثبت جهانی است.
وی با اشاره به اینکه تصاویر، پلان، نقشه، عکس و نقشه برداری سه بعدی این دستکند زیر زمینی تکمیل شده است، اظهار داشت: در محوطه باستانی ترخوران ۲ مرحله کاوش و باستان شناسی انجام و در نهایت این دستکند تاریخی هفته گذشته برای بازدید عموم بازگشایی شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی گفت: محوطه باستانی زیر زمینی در زیر بافت امروزی شهر تفرش با حدود ٢٠٠ هکتار وسعت یکی از وسیع‌ترین محوطه‌های زیرزمینی در ایران محسوب می‌شود.
مرزبان افزود: این دستکند زیرزمینی با استناد به داده‌های باستان‌شناسی در دوره سلجوقی ساخته شده و تا دوره صفوی مورد استفاده قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه این اثر به زودی در فهرست آثار تاریخی ملی ثبت خواهد شد، افزود: مطالعه این مجموعه بشری به دلیل دارا بودن ظرفیت‌های استثنایی همچون معماری پیچیده، ارتباط با قنات و داشتن فضاهایی در قالب پایاب و تنوع و چند طبقه بودن فضاها بسیار با اهمیت است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی با اشاره به اینکه مجموعه دستکند زیرزمینی ترخوران تفرش سه تا هشت متر در زیر زمین عمق دارد، افزود: این مجموعه در سال ۹۶ به طور اتفاقی کشف و در همان زمان برنامه پاک‌سازی و شناسایی آن انجام شد و تا کنون دو فصل کاوش در آن صورت گرفته است.
مرزبان افزود: باستان شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی مرتبط با این یافته، معتقدند که معماری این مجموعه عظیم تنها بخشی کوچکی از این شهر زیرزمینی بوده که بسیار عظیم است و این مسئله فوریت و ضرورت ادامه کاوش در نقاط باقیمانده برای نمایان شدن بخش‌های دیگر مجموعه را می رساند.
شهرستان تفرش با ۲۵ هزار نفر جمعیت در ۸۵ کیلومتری شمال شرق اراک واقع است.
بیش از ۲ هزار جاذبه گردشگری در استان مرکزی شناسایی شده که ۸۷۳ اثر آن در فهرست آثار ملی کشور قرار دارند.
