نهضتی که الگویی جامع در زمینه‌های عبادی، عرفانی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی است؛ ولی در میان آنچه از ابعاد نهضت آن بزرگوار متأسفانه فراموش و مورد غفلت واقع شده، بُعد اخلاقی نهضت عاشوراست؛ لذا در این مجموعه به احیای جلوه‌های اخلاقی نهضت عاشورا پرداخته شده است. اثر حاضر، در ارائه الگوی اخلاقی حادثه کربلا، حدیث امام صادق (ع) پیرامون ویژگی‌های اخلاقی پیامبر (ص) را محور بحث قرار داده است.

این اثر در سه فصل تهیه و تنظیم شده است؛ در فصل نخست اثر مذکور، ابتدا به جایگاه اخلاق و خودسازی اشاره شده و در ادامه 9 نکته اساسی در فرآیند خودسازی مورد تبیین قرار گرفته است که عبارتند از: مفهوم خودسازی، تعدیل غرایز، هدف از خودسازی، استمداد از وحی، ضرورت علم و آگاهی، استمرار عمل‎‌گرایی در خودسازی، ضرورت جامعیت در فضایل اخلاقی، ضرورت الگوگیری، و نهضت عاشورا الگوی عملی اخلاق اسلامی.

نویسنده در دومین فصل از این کتاب، اخلاق را در باب حدیثی ناب از کتاب وسائل الشیعه مورد بررسی قرار داده است و به خصلت های ویژه و کلیدی پیامبر اکرم(ص) که برگرفته از حدیث مذکور است، پرداخته و سپس، الگوسازی را به عنوان یکی از اصول مهم تربیتی تبیین کرده و در ادامه، الگوگیری و خودآزمایی، فرآیند و مراحل خود آزمایی اخلاقی و همچنین شکرگزاری عملی (مشارطه، مراقبه، مرابطه و محاسبه) را بررسی و تشریح کرده است.

«خصلت‌ها و جلوه‌های عاشورایی» عنوان فصل سوم کتاب مذکور است که در این فصل، یقین، قناعت، صبر، شکرگزاری، حلم، حسن خلق، سخاوت، غیرت، شجاعت و مروّت به طور مفصل تبیین و تشریح شده است.

برشی از اثر:

«گویا ابا عبدالله الحسین (ع) برای ارائه الگوی کامل اخلاقی از این نهضت، در جریان عاشورا گام به گام اصول اخلاقی را در برابر دشمن به نمایش گذاشته است؛ به طوری که عاشورا را جلوه‌گاه خلق و خوی متعالی و مکارم متین اخلاقی قرار داده است. رفتار او و سخنان دلنشین آن حضرت و خانواده و یاران او در نهضت کربلا منبع ارزشمندی برای آموزش اخلاق و الگویی غنی و کامل در زمینه خودسازی و سلوک اجتماعی و تربیت و کرامت انسانی است. متأسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم ارزش‌های عاشورا را آن چنان که شایسته و بایسته است، بشناسیم و به جوامع جهانی بشناسانیم. از این رو، عاشورا رسالت بزرگی را بر دوش همه دین‌داران به ویژه افراد آگاه جامعه نهاده است و همگان پس از شناخت ابعاد آن موظفند خود و جامعه خود را با آن مقایسه کنند و از آن الگو و سرمشق بگیرند.»

کتاب «اخلاق و معنویت در نهضت عاشورا» نوشته ابوالفضل بهشتی به همت مؤسسه بوستان کتاب در 320 صفحه به چاپ رسیده است.