به گزارش ایرنا، شواهد نشان می‌دهد در ۵۰ سال آینده سالخوردگان ۶۰ سال به بالا بخش بزرگی از جمعیت جهان را تشکیل می دهند، به طوری که جمعیت شناسان تخمین زده‌اند تا سال ۲۰۵۰ جمعیت این افراد به ۲ میلیارد نفر می‌رسد.
این بدان معناست که به ازای هر پنچ نفر یک نفر سالمند وجود دارد و به این ترتیب نه فقط کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بخش بزرگی از جمعیت را افراد بالای ۶۰ سال تشکیل می دهند.
این افزایش بی رویه سالمندی از یک سو و صنعتی شدن جوامع و به فراموشی سپردن این افراد از سوی دیگر باعث شده که مساله سالمندان و نحوه اسکان آنان به مساله‌ای حاد تبدیل شود؛ از این رو بررسی معماری فضاهای اقامتی سالمندان (خانه سالمندان) بر روحیات و رفتار ایشان اثر گذار بوده ، یافتن اصول طراحی ضرورت دارد.
کارشناسان بر این باورند که مطلوب بودن محیط زندگی سالمندی در مواردی حتی بر نیازهای مادی آنان برتری دارد.
ایجاد فضایی آرام و دور از تنش و التهاب های روانی و متأثر از وابستگی های شخصیتی آنها را به ادامه زندگی تشویق نموده و از آنان عناصری زنده، پویا و خودجوش می سازدو سبب می شود این قشر به فراموشی سپرده نشده جامعه نقش خود را بازیابند.
جمعه (۹ مهر) روز جهانی سالمند است و با توجه به گروه‌های سنی کنونی در ایران شمار این عزیزان طی سال‌های آینده در کشورمان به مراتب می‌شود؛ اکنون ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار سالمند بالای ۶۰ سال در ایران وجود دارد که این رقم هشت و سه دهم درصد جمعیت کشور را شامل می‌شود.
اردستان یکی از شهرستان‌های تاریخی در شمال شرقی اصفهان و طبق آمار موجود جمعیت آن افزون بر ۴۳ هزار و ۸۹۹ نفر است که از این تعداد، ۳۱ هزار و ۸۱۴ نفر در سه شهر اردستان، زواره و مهاباد سکونت دارند و ۱۲هزار و ۸۵ نفر در روستاها زندگی می‌کنند.
احترام به سالمندان و حضور آنان در سنت ایرانیان بوده و هست اما محدویت‌ها و مشکلات متعدد اجتماعی – اقتصادی باعث شده تا آنان از محیط خانوادگی خویش دور و دورتر شوند.
در این راستا حفظ حرمت سالمندان چه در معنای اخلاقی چه در طراحی فضاهای معماری، ایجاد خانه‌ای امن در گرو طراحی محیطی برای آنها و ایجاد شرایط رفاهی، تفریحی و خلق محیطی پر شور در راستای شناخت نیازها و خواسته های آنها، راه هایی است که به فعال ماندن این قشر کمک می کند.
سازمان برنامه و بودجه ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ کتاب سند ملی سالمندان را منتشر کرد؛ کتابی که در بخشی از آن آمده است: در دوران سالمندی، انسانی که از کوران زندگی بیرون آمده تبدیل به انسانی باتجربه‌تر، حرفه‌ای‌تر، عاقل‌تر، فهیم‌تر و کامل‌تر می‌شود. به بیانی دیگر سالمند، به سرمایه و پشتیبانی بزرگی برای خود، خانواده و جامعه تبدیل می‌شود و حالا نوبت ماست که به عنوان مدیران، مسوولان، کارشناسان جامعه، فرزندان و غیره از این سرمایه‌های فرزانه استفاده کنیم و بهره‌مند شویم.
اهمیت سند ملی سالمندان
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری اردستان گفت: اگر سند ملی سالمندان به طور کامل اجرایی شود دیگر مشکل خاصی برای این قشر نخواهیم داشت.
علیرضا فرح بخش در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: این سند مشتمل بر ۲۳ بند است و در آن تعدادی از وزیران عضویت دارند و شورای سالمندان باید هر ۶ ماه یکبار تشکیل شود و می توان این سند را در شهرستان‌بومی سازی کردو دستگاه های مربوطه به این قشر خدمات دهی کنند.
وی با بیان اینکه در شهرستان بحث تبلیغی در رابطه با سالمندی صورت نگرفته خاطرنشان کرد: اصحاب رسانه با همکاری اداره بهزیستی می توانند در این زمینه اقدام و فرهنگ سازی کنند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری اردستان اضافه کرد: اداره های مختلف از جمله شبکه بهداشت و درمان، ورزش و جوانان، بهزیستی، کمیته امداد، صنعت معدن و تجارت، آموزش و پرورش، شهرداری‌ها، فرهنگ و ارشاد اسلامی، اوقاف و امور خیریه، راه و شهرسازی و دیگر واحدها هر کدام ظرفیت‌های مختلفی دارند که می‌توانند در راستای ارتقای سلامت، شادابی، تقویت جسم و روح، رفع مشکل اقتصادی، مسکن و معیشت و دیگر نیازهای روزمره سالمندان کمک کنند.
فرح بخش در ادامه به بازنشستگان اداره ها اشاره وبیان کرد: واحدهای اداری تاکنون چقدر این قشر را مورد تکریم قرار داده در جهت حل مشکل زندگی آن ها قدم برداشته؟ از تجربه آن ها استفاده کرده، در حالی که این قشر تجربه های ارزشمندی دارند و می تواند در پیشبرد هدف های مجموعه اثرگذار باشد که دربالا بردن روحیه بازنشستگان بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
وی از اداره بهزیستی خواست که پیگیر اجرای سند ملی سالمندان در واحد های اداری باشد و با همکاری اداره ورزش و جوانان نسبت به تشکیل انجمن‌های غیردولتی و با اداره اوقاف و امورخیریه در خصوص هدایت واقفان به وقف در این زمینه اقدام و گزارش آن را به فرمانداری ارسال کند.
۱۹۱ نفر معلول سالمند زیر پوشش خدمات بهزیستی
رییس اداره بهزیستی اردستان گفت: اکنون ۱۹۱ نفر معلول سالمند زیر پوشش این اداره هستند و از خدمات حمایتی استفاده می‌کنند.
محمدعلی مطلب زاده افزود: در حوزه اجتماعی نیز ۱۷۶ زن سرپرست خانوار تحت پوشش هستند که بر مبنای جمعیت ماهیانه مبلغ ۳۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان مستمری دریافت می کنند.
وی اضافه کرد: افراد سالمند و معلولان علاوه بر مستمری ماهیانه از کمک‌هایی همچون ویلچر، واکر، سمعک و دیگر لوازم مورد نیاز بهره‌مند می‌شوند.
رییس اداره بهزیستی اردستان با اشاره روز سالمند (۹ مهر) اظهار داشت: نزدیک به ۱۰ و نیم درصد جمعیت کشور و بیش از ۱۹ درصد جمعیت این شهرستان سالمند هستند و نیاز به توجه ویژه دارند، تکریم و احترام به سالمندان، مناسب سازی مکان های عمومی و دستگاه های اداری برای حضور سالمندان در جامعه ضروری است.
به گفته وی، فرهنگ‌سازی تکریم سالمندان از سوی صاحبان رسانه، امامان جمعه و جماعت و قشرهای مختلف مردم ضرورت دارد و کمک مهمی به افزایش روحیه و شادابی این قشر خواهد بود.
وضعیت واکسیناسیون سالمندان
رییس مرکز بهداشت اردستان گفت: از مجموع هشت هزار و ۳۹۵ نفر سالمند بالای ۶۰ سال شهرستان، سه هزار و ۵۴۸ نفر معادل ۲۹ و چهار دهم درصد در روستاها و چهار هزار و ۸۴۷ نفر معادل ۱۵ و ۲ دهم درصد در شهرها سکونت دارند و در دوران بیماری کووید ۱۹ حضور این قشر در مرکز بهداشت افزایش یافته، مراقبت از آنان ۶۱ درصد نسبت به قبل از شیوع کرونا بیشتر شده و آزمایش‌های مختلف از آنان به عمل آمده است.
رضا اشرفی خاطر نشان کرد: ۷۲ درصد واجدان شرایط نوبت نخست واکسن را دریافت کرده اند، این نسبت در سالمندان در نوبت نخست ۸۹ و سه دهم درصد و در نوبت دوم ۸۲ و سه دهم درصد بوده، ۱۵ درصد به واکسن بی اعتماد، ۱۲ درصد واکسن هایی غیر از واکسن های موجود را می خواهند، ۱۰ درصد ترس از عوارض دارند، ۴درصد می ترسند واکسن بزنند و یک درصد هم در منزل واکسن دریافت کردند.
وی ادامه داد: از ابتدای بیماری کووید ۱۹ تا کنون ۳ هزار و ۱۷۸ نمونه گیری از سالمندان انجام شده که یک هزار و ۱۲۹ مورد آن مثبت بوده است.
به گفته وی، در سال جاری از یک هزار و ۵۲۰ نفر سالمند نمونه گیری شده ۵۰۰ مورد مثبت بوده، ۲۰ نفر سالمند مرکز سالمندان سادات کشاورزی زواره و ۲۱ نفر پرسنل این مرکز واکسینه شده اند.
رییس مرکز بهداشت اردستان اظهار داشت: شبکه بهداشت ودرمان اردستان آمادگی دارد در طول هفته سالمند خدمات مختلف از جمله شنوایی سنجی، بینایی سنجی ، غربالگری و تست های مختلف را به این قشر ارایه کند.
سالمندان زیر پوشش کمیته امداد
رییس کمیته امداد امام خمینی اردستان گفت: یک‌هزار و ۳۵۰ خانوار سالمند با جمعیت یک‌هزار و ۷۳۱ نفر زیر پوشش کمیته امداداردستان می باشند.
ابوالقاسم صادقی افزود: از این تعداد ۹۱۷ خانوار در روستاها و ۴۳۳ خانوار در شهرهای اردستان، زواره و مهاباد سکونت دارند و ۵۳۱ نفر آن ها ازکار افتاده هستند.
وی تصریح کرد: در سال گذشته مبلغ ۹۰۰ میلیون تومان خدمات حمایتی از جمله تحویل سبد غذایی، تعمیر سرویس بهداشتی و حمام، تحویل بسته‌های بهداشتی و خدمات موردی به سالمندان داده شده است.
ساختمان سالمندان اردستان نیازمند حمایت مردم و مسوولان
رییس هیات مدیره مرکز سالمندان اردستان گفت: برای ساخت این مرکز تاکنون افزون بر سه میلیارد تومان هزینه شده که مردم و نیکوکاران آنرا پرداخت کرده، برای تکمیل نیازمند حمایت مالی نیکوکاران ومسوولان است.
محمدحسین قاسم‌زاده بدون اعلام مبلغ مورد نیاز این مرکز برای تکمیل افزود: اگر آسفالت محوطه این مرکز انجام شود مرحله نخست آن تا آبان ماه جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی بااشاره به اینکه باید نگاه به سالمند عوض شود تصریح کرد: محل نگهداری این قشر باید مناسب ، شاداب، بصورت سویت واز امکانات لازم برخوردار باشد تا سالمند از فضای آن لذت ببرد.
رییس هیات مدیره مرکز سالمندان اردستان اظهار داشت: مدیران صنایع می توانند بخشی از درآمد خودرا به این مرکز اختصاص دهند تا اعتبار پایداری برای ادامه کار مرکز باشد.
نگهداری ۲۱ زن سالمند در مرکز زواره
رییس هیات مدیره مرکز سالمندان سادات کشاورزی زواره با اشاره به نگهداری ۲۱ زن سالمند در این مرکز گفت: هزینه اداره این مرکز زیاد است و بیشتر هزینه را افراد نیکوکار پرداخت می‌کنند.
سید ابوالفضل شاهمرادی تصریح کرد: ماهیانه افزون بر هفت میلیون تومان هزینه داروی این افراد می‌شود و هزینه پرداخت دستمزد کارکنان و دیگر مخارج نیز وجود دارد.
وی خاطر نشان کرد: چند سالی است که مرکز سالمندان سادات کشاورزی زواره برای تامین بخشی از هزینه‌ها اقدام به ساخت نیروگاه خورشیدی کرده بخشی از هزینه‌ها را تامین می‌کند اما باز هم نیازمند توجه مردم و مسوولان هستیم.
بر پایه الگوهای برنامه‌ریزی علمی و مشارکتی و با توجه به اسناد بالادستی، شرایط موجود و مطلوب شش هدف جامع در سند ملی سالمندان احصا شده که شامل ارتقای کیفیت فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی، توانمندسازی سالمندان، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی سالمندان، تقویت حمایت‌های اجتماعی برای ارتقای سرمایه اجتماعی، توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز در امور سالمندی و تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان است.
امید می‌رود با اجرای سند ملی سالمندان، اهداف مورد نظر در این سند محقق و علاوه بر تقویت حمایت‌ها از این قشر، از این سرمایه برای بهبود وضعیت جامعه به بهترین نحو استفاده شود.
شهرستان اردستان با افزون بر ۴۳ هزار نفر جمعیت در ۱۱۸ کیلومتری شمال شرقی اصفهان واقع شده است.
