نکات حقوقی در تنظیم قرارداد سرمایه‌ گذاری

صدا و سیما پنج شنبه 15 مهر 1400 - 20:45
نکات حقوقی در تنظیم انواع قرارداد سرمایه‌ گذاری را بدانید.

به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، قرارداد سرمایه‌ گذاری یکی از انواع قرارداد‌ است که به منظور جذب سرمایه‌ گذار برای مشارکت در انجام پروژه‌ای خاص یا امور تجاری تنظیم می‌شود و این نوع از قرارداد دارای انواع مختلف است.

در یک دسته‌بندی کلی می‌توان قرارداد‌های سرمایه‌ گذاری را در دو دسته قرارداد‌های سرمایه گذاری داخلی و خارجی تقسیم کرد که هر دسته نیز خود به انواع مختلف تقسیم می‌شود و بر هر دو دسته داخلی و خارجی و انواع آن‌ ضوابط و مقررات خاصی اعمال می‌شود که باید از سوی طرفین رعایت شوند.

 

نکات حقوقی در تنظیم قرارداد سرمایه‌ گذاری

 
در این نوشتار، مطالبی درباره چگونگی نوشتن و نحوه تنظیم قرارداد سرمایه گذاری بیان شده و انواع این قرارداد‌ها را معرفی و مورد بررسی قرار گرفته است.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری چیست؟
 
قرارداد سرمایه گذاری از مهم‌ترین قرارداد‌هایی است که در حوزه مسائل کاری و مالی پر کاربرد است. در این قرارداد شرکا در خصوص مشارکت و همکاری در یک زمینه تجاری یا اقتصادی سودآور به توافق می‌رسند.
 
قرارداد سرمایه گذاری وسیله‌ای است که در آن به صراحت و به‌طور دقیق میزان آورده و سرمایه اولیه هر یک از شرکا مشخص شده و همچنین حق و حقوق شرکا درباره سود قرارداد سرمایه گذاری معین می‌شود.
 
از طرفی دیگر در نظام اقتصادی کشور‌ها برای بسیاری از فعالیت‌ها که معمولا هزینه‌های هنگفتی در بر خواهد داشت، از مشارکت دیگر کشور‌ها برای سرمایه گذاری دعوت و استفاده می‌شود. انجام این پروژه‌ها و نوع قرارداد آن‌ها به نظام حاکم بر اقتصاد کشور‌های طرفین بستگی دارد و نوع و میزان سود نیز طبق توافق طرفین خواهد بود.
 
 
انواع قرارداد سرمایه گذاری
 
بسته به نوع سرمایه گذاری که در داخل باشد یا خارج از کشور و با توجه به هر یک از طرفین سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر، چند مدل قرارداد سرمایه گذاری وجود دارد که هر کدام از این قرارداد‌ها، ضوابط و شرایط خاص خودش را شامل می‌شود.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در کسب و کار‌ها
 
یکی از پرکاربردترین قرارداد‌ها در کسب و کارها، قرارداد‌های سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف کسب و کار‌های نو پا است.
 
گسترش کسب و کار‌های نوین با بروز مفاهیمی جدید در حوزه‌های مختلف سرمایه گذاری همراه بوده است. مهم‌ترین این موضوع‌ها مربوط به مدل‌های خاص سرمایه گذاری در کسب و کار‌های نوپا هستند. راه‌اندازی هر کسب و کاری از ایده تا مرحله رشد و در ادامه آن مرحله بلوغ، همواره با چالش‌های مختلفی روبرو است.
 
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که بنیانگذاران با آن روبرو هستند، آشنا نبودن با مباحث حقوقی و رویه‌های قانونی است که لازمه هر کسب و کاری به حساب می‌آید.
 
با خرید نمونه قرارداد‌های سرمایه گذاری در کسب و کار‌ها و راهنمای کامل آن، یک سرمایه گذاری حرفه‌ای انجام دهید.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در استارتاپ‌ها
 
سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها از سرمایه‌گذاری‌های جدید و با راندمان بالا محسوب شده است و می‌توان شرایط این سرمایه‌گذاری را تا حدی توافقی دانست.
 
غالبا کارآفرینان خود دارای سرمایه نبوده و سرمایه آنان فکر، ایده و تخصص آنهاست که اگرچه سرمایه اصلی یک استارتاپ است، اما یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین نیاز‌های همه استارتاپ‌ها برای شروع و توسعه فعالیت‌های خود و تجاری‌سازی ایده‌ها و جذب سرمایه‌گذار و منابع مالی است.
 
در همین راستا باید جهت جذب سرمایه و تقویت استارتاپ از منظر مالی مبادرت به جذب سرمایه کرد که این موضوع بدون انعقاد قرارداد‌های متناسب با وضعیت استارتاپ امکان پذیر نیست.
 
 
انواع قرارداد‌های سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها
 
شایع‌ترین نوع از انواع قرارداد‌ سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها عبارت‌اند از:
 
قرارداد‌ سرمایه‌گذاری سهامی (Equity)
 
قرارداد وام قابل تبدیل به سهام (Convertible)
 
قرارداد سرمایه‌گذاری (Royalty)
 
پیدا کردن بهترین قرارداد سرمایه‌گذاری، یک تصمیمی مبتنی بر اهداف کسب و کار و میزان پذیرش خطر از سوی کارآفرینان است.
 
در این راستا مشورت کردن با کارشناسان حقوقی کسب و کار که تجربه بالا در زمینه تنظیم قرارداد‌های سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها را داشته و با آنها کار کرده‌اند، می‌تواند برای صاحبان کسب و کار، اطمینان خاطر زیادی را پدید آورد تا بهتر متوجه شوند که چه مدل سرمایه‌گذاری برای آنها با توجه به شرایط، مناسب‌تر است.
 
 
قرارداد وام قابل تبدیل به سهام
 
یکی از رایج‌ترین راه‌های سرمایه‌گذاری در مراحل اولیه یک کسب و کار یا استارتاپ‌ها استفاده از وام قابل تبدیل به سهام است.
 
وام، قابل تبدیل به سهام یک بدهی کوتاه مدت است که به سهام تبدیل می‌شود. در سرمایه‌گذاری اولیه بر روی کسب و کار‌های نوپا این بدهی به طور معمول و اتوماتیک به سهام ممتاز تبدیل می‌شود.
 
سرمایه‌گذار، مبلغی را به صورت وام به آنها واگذار می‌کند و در مقابل به جای پس گرفتن این پول به همراه سود آن، بخشی از سهام آن کسب و کار را بسته به شرایط موجود در این قرارداد در قالب سهام ممتاز در اختیار می‌گیرد.
 
از آن‌جا که ارزش‌گذاری و ارزیابی مراحل اولیه کسب و کار تا حدودی مشکل است همچنین مذاکره با سرمایه‌گذاران در جهت ارزش‌گذاری نیز امری زمان‌بر و معمولا بی‌نتیجه است، وارد کردن سرمایه از راه قرارداد وام قابل تبدیل به سهام می‌تواند این ارزش‌گذاری را تا زمانی که داده‌های بیشتری در اختیار ما قرار می‌گیرد و به روشن شدن ابهامات کمک می‌کند، به تأخیر بیاندازد.
 
 
لزوم قراردادنویسی برای سرمایه گذاری در کسب و کار‌ها
 
قرارداد‌های مکتوب برای محافظت از شما و کسب و کارتان اهمیت دارند. قرارداد‌ها و توافق‌ها سند جدایی‌ناپذیر همکاری‌ها و شراکت‌های مختلف شما بوده است و هم شما و هم طرف دیگر را از بحث بر سر بند‌های قرارداد باز خواهد داشت.
 
شاید بستن قرارداد زحمت داشته باشد، اما بسیار راحت‌تر از دعوا‌های حقوقی گران‌قیمت و کش‌داری است که در نبود آن رخ می‌دهد. مهم نیست با چه کسانی کار می‌کنید، چند وقت است آنها را می‌شناسید یا چه نقشی برای سرمایه‌گذاری‌ شما ایفا می‌کنند. قرارداد‌ها تضمینی در برابر بروز هر گونه مسأله‌ای در آینده هستند.
 
به همین دلیل، موفقیت در سرمایه گذاری، مهم‌ترین نتیجه یک قرارداد اصولی داشتن است. با تنظیم قرارداد‌های سرمایه گذاری و آموزش ماده به ماده آن، یک سرمایه گذاری موفق را تجربه کنید.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟
 
سرمایه گذاری خطرپذیر یکی از راه‌های دریافت پول برای شروع یا رشد کسب و کار‌های کوچک است. بیشتر سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر همان‌طور که از عنوان آن‌ها پیداست، در معرض خطر بالایی قرار دارند.
 
سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر با مدیریت فعالانه و برنامه‌ریزی در توسعه مدل‌های راهبردی، در کسب‌ و کار هدف و ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام این شرکت‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.
 
سرمایه گذاری خطرپذیر VC یا Venture capital یکی از انواع قرارداد‌ مشارکت در سرمایه گذاری و سرمایه‌ای است که از گروه‌های سرمایه‌گذاری‌ دریافت می‌کنید که با استارتاپ‌ها و کسب و کار‌های کوچک کار می‌کنند. این گروه‌ها بر سرمایه سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند در شرکت‌هایی با ظرفیت رشد قوی در ازای دریافت سهام سرمایه‌گذاری کنند، نظارت می‌کنند.
 
به همین دلیل، برای دریافت سرمایه یا سرمایه‌گذاری، لازم است که قراردادی با مضامین روشن و واضح میان طرفین منعقد شود تا از هرگونه اختلافات بعدی در روند کار جلوگیری به عمل بیاید. به این منظور شما می‌توانید قرارداد سرمایه گذاری در ازای سهام را دریافت کنید تا با یک قرارداد حرفه‌ای، سرمایه گذاری خود را آغاز کنید.
 
 
نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟
 
نمونه قرارداد سرمایه گذاری خطرپذیر به منظور تأمین مالی برای کسب و کار‌های جدید منعقد می‌شود. در این نوع قرارداد سرمایه‌گذاری با استفاده از پول نقد و اختصاص سرمایه به شرکت‌های نوپا و کوچک با ظرفیت رشد بلندمدت، ارتباطی شکل می‌گیرد.
 
این مورد، منبع بسیار مهمی از تأمین مالی برای افراد و بنگاه‌هایی است که دسترسی به سرمایه‌های دیگر ندارند و معمولا نیز به جذب سرمایه منجر می‌شود.
 
با خرید نمونه قرارداد سرمایه‌گذاری خطرپذیر و راهنمای کامل آن، یک سرمایه گذاری حرفه‌ای و بی‌دردسر انجام دهید.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری مشترک به چه مفهومی است؟
 
قرارداد سرمایه گذاری مشترک که به آن قرارداد مشارکت مدنی یا قرارداد مشارکت انتفاعی نیز گفته می‌شود، یکی از انواع قرارداد سرمایه‌گذاری است که بین دو یا چند شخص یا شرکت، برای هم‌افزایی و دست‌یابی به اهداف تجاری، مالی یا فنی منعقد می‌شود.
 
تفاوتی نمی‌کند که تصمیم به ساخت یک آپارتمان داشته باشید یا مجوز تأسیس یک مهدکودک را گرفته باشید؛ اگر به تنهایی قادر به انجام آن پروژه نیستید و نیاز دارید افراد دیگری در تأمین سرمایه یا انجام بخشی از کار با شما همکاری کنند، باید اطلاعات خود را درباره قرارداد سرمایه گذاری مشترک بیشتر کنید تا بتوانید با مشارکت دیگران، ایده خود را عملی کنید و به موفقیت برسید.
 
قرارداد سرمایه گذاری مشترک، قراردادی بین دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی است که هر یک از طرفین، تعهد انجام عملی در یک پروژه را برعهده می‌گیرند و به طور مشترک از منافع پروژه بهره‌مند می‌شوند، اما هیچ‌کدام مالک قطعی پروژه یا شرکت نیستند.
 
از این نوع قرارداد، در موارد مختلف، مانند امور تولیدی، بازرگانی، تحقیق و توسعه، ساخت‌ و‌ ساز، خدماتی و ... می‌توان استفاده کرد. از آن‌جا که سهم آورده نقدی یا غیر نقدی طرفین و نحوه تقسیم سود در این قرارداد کاملا مشخص می‌شود، هر یک از شرکا در سود یا زیان پروژه، به اندازه سهم مشارکت خود سهیم خواهند بود.
 
در قرارداد سرمایه گذاری مشترک، علاوه بر تعیین سهم آورده هر یک از طرفین، حدود وظایف و اختیارات شرکا نیز تعیین می‌شود. 
 
 
نکات حقوقی در تنظیم قرارداد سرمایه‌ گذاری
 
 
 
قرارداد سرمایه گذاری خارجی
 
قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی که به قرارداد دولتی یا قرارداد توسعه اقتصادی نیز معروف است، متداول‌ترین روش برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ خارجی، به‌خصوص در کشور‌های در حال توسعه است. این نوع قرارداد‌ها از نظر موضوعی، طیف وسیعی از مراودات اقتصادی را شامل می‌شوند و مصداق‌های متنوع و گوناگونی دارند.
 
ماهیت سرمایه گذاری خارجی به گونه‌ای است که قرارداد‌های مربوط به آن در مدت زمان بسیار طولانی (حداقل ۱۵سال) تداوم خواهند داشت.
 
حتماً برای شما نیز مهم است که بدانید چطور می‌توانید تسلط خود را بر کسب و کار در زمینه سرمایه گذاری‌های خارجی بیشتر کنید یا چطور می‌توانید کسب و کاری معتبر در این زمینه داشته باشید.
 
 
انواع قرارداد‌های سرمایه گذاری خارجی 
 
قرارداد‌های سرمایه گذاری در هر کشور، معمولا منعکس‌کننده قدرت داد و ستد طرفین قرارداد تحت شرایط پروژه هستند. با توجه به این‌که تاکنون هیچ‌گونه الگوی لازم الاجرا درباره کلیه مقررات حاکم بر قرارداد‌های سرمایه گذاری نگاشته نشده است، سرمایه‌گذاران و کشور‌های میزبان غالبا در هر مورد به مذاکره در این‌باره می‌پردازند.
 
نمونه قرارداد‌های سرمایه گذاری خارجی، منافع سرمایه‌گذاران و همین‌طور منافع عمومی کشور میزبان را به دنبال خواهند داشت. بدیهی است که مقررات کلی و عمومی کشور میزبان نمی‌تواند حاوی قواعد کامل درباره ماهیت پروژه‌های سرمایه گذاری و منافع مورد نظر باشد، بلکه ماهیت حقوقی هر سرمایه گذاری و قوانین حاکم بر آن، باید با شرایط و پیچیدگی منحصر به فرد هر پروژه سنجیده شود.
 
سرمایه‌گذاری‌های خارجی که بر اساس مفاد قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی ۱۳۸۱ پذیرفته می‌شوند و از تسهیلات و حمایت‌های این قانون برخوردارند، از دو راه قابل پذیرش هستند:
 
ـ سرمایه گذاری مستقیم خارجی در زمینه‌هایی که فعالیت بخش خصوصی در آن مجاز است.
 
ـ سرمایه گذاری‌های خارجی در کلیه بخش‌ها در چارچوب روش‌های مشارکت مدنی، بیع متقابل و ساخت، بهره‌برداری و واگذاری که برگشت سرمایه و منافع حاصله، تنها از عملکرد اقتصادی طرح مورد سرمایه گذاری ناشی می‌شود و متکی به تضمین دولت یا بانک‌ها یا شرکت‌های دولتی نباشد.
 
 
سرمایه گذاری خارجی بر اساس مدل بیع متقابل (Buy Back)
 
طبق این قرارداد، شرکت سرمایه گذار خارجی کلیه هزینه‌های انجام طرح مورد سرمایه گذاری، مانند نصب تجهیزات، اکتشاف و توسعه، نوسازی و بازسازی میادین، راه اندازی و انتقال تکنولوژی را بر عهده می‌گیرد و پس از اتمام و راه اندازی پروژه، آن را به کشور میزبان واگذار می‌کند.
 
در این نوع قرارداد سرمایه گذار خارجی، اصل سرمایه و همچنین سود ناشی از سرمایه گذاری خود را تنها از راه دریافت محصولات تولیدی آن پروژه، در مدت مشخصی برداشت می‌کند.
 
در قرارداد سرمایه گذاری بیع متقابل، سرمایه گذار پس از پایان دوره پرداخت اصل سرمایه و سود سرمایه گذاری‌ها، دارای هیچ‌گونه حقی نسبت به پروژه نخواهد بود.
 
در این قرارداد‌ها به حاکمیت و مالکیت کامل کشور میزبان بر منابع طبیعی تصریح شده است و اصولا قوانین کشور میزبان بر قرارداد حاکم خواهد بود و مفاد قرارداد بر اساس قوانین ایران، تعبیر و تفسیر می‌شوند. در بازپرداخت سرمایه گذاری اولیه و سود سرمایه گذار، پرداخت‌ها به صورت اقساط و با قیمت روز بین‌المللی انجام می‌شوند.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری بر اساس مدل بی. او. تی (B. O. T)
 
از آن‌جا که سلطه بر طرح‌های زیربنایی با منافع ملی و امنیت داخلی کشور‌ها مرتبط است، دولت‌ها همواره مایل به حفظ کنترل و تسلط خود بر منابع مذکور و در عین حال توسعه و پیشرفت منابع از راه سرمایه گذاری خارجی هستند.
 
با توجه به مراتب بالا، یکی از بهترین روش‌های سرمایه گذاری خارجی که هم مطلوب کشور میزبان و هم سرمایه گذار خارجی است، سرمایه گذاری به روش بی. او. تی است.
 
قرارداد‌های بی. او. تی (B.O.T) یا ساخت، بهره برداری و انتقال (واگذاری) به قرارداد‌هایی گفته می‌شود که پروژه‌ای با مجوز دولت از سوی یک شرکت خصوصی خارجی ساخته می‌شود و پس از ساخت، برای مدتی، مورد بهره‌برداری آن شرکت قرار می‌گیرد و پس از انقضای مدت قرارداد، پروژه به دولت طرف قرارداد منتقل می‌شود.
 
به بیان دیگر، دولت به یک کنسرسیوم خصوصی متشکل از شرکت‌های خصوصی امتیاز می‌دهد تا کنسرسیوم مطابق قرارداد، تأمین مالی یک طرح زیربنایی را عهده دار شده، آن را بسازد و در ازای مخارجی که تقبل کرده است، برای مدتی از پروژه ساخته شده بهره‌برداری کند و پس از سپری شدن مدت قرارداد، پروژه و حق استفاده از آن را بدون دریافت هزینه به دولت منتقل کند.
 
شایان ذکر است که قرارداد‌های ساخت بهره برداری و واگذاری (BOT) و امثال آن (نظیر BOOT و BOO و…) معمولا می‌توانند از راه ثبت شعبه سرمایه گذار خارجی در ایران یا تشکیل یک شرکت ایرانی (شرکت پروژه) تحقق یابند.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری بر اساس مدل مشارکت انتفاعی (جوینت ونچر)
 
جوینت ونچر، قراردادی است بین دو یا چند شخص که به‌طور مشترک، تعهد به انجام عملی را بر عهده می‌گیرند. برای این منظور، چنین اشخاصی باید مال، پول یا دانش و هنر خود را به طور مشترک به کار گیرند. با این توضیح که این اشخاص نمی‌توانند سهامدار شرکت سرمایه یا جزو شرکای شخص باشند.
 
انعقاد چنین قراردادی، اشتراک منفعت، حق کنترل برابر و وکالت متقابل را برای انجام امور جوینت ونچر را به دنبال دارد. به عبارت دیگر، مفهوم مشارکت انتفاعی را می‌توان شرکت به مفهوم مدنی آن دانست که برای کسب انتفاع آتی محقق می‌شود. در این‌باره، شکل خاص شرکت عقدی، منظور نظر قرار می‌گیرد و نه سایر اشکال شرکت.
 
مشارکت انتفاعی به دو بخش، قابل تقسیم است:
 
- مشارکت انتفاعی شرکتی
 
- مشارکت انتفاعی قراردادی
 
 
مشارکت انتفاعی شرکتی
 
فعالیت‌های تجاری و سرمایه گذاری شرکت‌های خارجی در ایران غالبا از راه ایجاد شرکت جوینت ونچر به همراه شرکت‌های ایرانی صورت می‌گیرد. در این نوع از مشارکت انتفاعی، توافق بین طرفین منجر به تشکیل شرکتی می‌شود که واجد شخصیت حقوقی است و به آن شرکت مشترک (Joint venture) گفته می‌شود.
 
این توضیح لازم است که مفهومی که معمولا از اصطلاح جوینت ونچر به ذهن متبادر می‌شود، همین شرکت مشترک است. حال آن‌که این اصطلاح شکل دیگری را هم در بر می‌گیرد که نوع قراردادی جوینت ونچر است.
 
شرکت‌های جوینت ونچر با توافق متقابل شرکت‌ها و پس از تحصیل مجوز‌های لازم می‌توانند به شکل شرکت‌هایی کاملا مستقل به فعالیت بپردازند و به‌طور مستقل، اقدام به انعقاد قرارداد کنند.
 
به موجب مقررات و قوانین حاضر، میزان آورده طرف خارجی در شرکت جوینت ونچر، مشمول محدودیتی نیست و حتی تا میزان ۱۰۰ درصد نیز قابل حصول است.
 
 
مشارکت انتفاعی قراردادی
 
در این نوع از مشارکت انتفاعی نیز شرکایی به دور هم گرد می‌آیند و قراردادی را به امضا می‌رسانند که می‌توان آن را نوعی مشارکت (به مفهوم بانکی آن) دانست. انعقاد این قرارداد برای انجام کار یا فعالیتی تجاری است که شرکای قرارداد، خواهان مشارکت در منافع حاصل از آن هستند.
 
با توجه به این‌که نوع فعالیت چندان مهم نیست که ماهیت قرارداد را تغییر دهد، بنابراین می‌توان هر نوع فعالیت تجاری را موضوع آن درنظر گرفت. همه اعمالی که در مشارکت انتفاعی شرکتی باید از سوی شرکت مشترک انجام شود، در مشارکت انتفاعی قراردادی بین اشخاصی تقسیم می‌شود که هر یک به‌طور جداگانه انجام آن‌ها را برعهده می‌گیرند.
 
مهم‌ترین این وظایف، انجام کار‌هایی است که قرارداد اصلی به خاطر انجام آن‌ها منعقد می‌شود. در این‌باره، بسته به مهارت‌ها و توانایی‌های فنی- اقتصادی، هر یک از شرکای مشارکت انتفاعی انجام قسمتی از کار‌ها را بر عهده می‌گیرند و هر یک مسئول هزینه‌هایی هستند که در حین انجام کار‌ها و ناشی از آن پرداخت می‌شوند.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در راه اندازی پروژه
 
در مدل قرارداد سرمایه گذاری در راه‌اندازی یک پروژه، فرد یا شرکت سرمایه گذار همه هزینه‌های مربوط به طرح ریزی، ساخت و راه‌اندازی پروژه را برعهده می‌گیرد و در قبال آن، تا مدت مشخصی که اصل سرمایه و سود آن به سرمایه‌گذار برگردد، از محصولات یا تولیدات پروژه، استفاده خواهد کرد.
 
پس از پایان مدت قرارداد، سرمایه گذار اجازه هیچ دخل و تصرفی در موضوع اصلی پروژه ندارد و باید آن را تمام و کمال به مالک پروژه تحویل دهد.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در مشارکت مدنی
 
مشارکت مدنی که به آن مشارکت انتفاعی نیز گفته می‌شود، قراردادی است که بین دو یا چند نفر یا شرکت نوشته شده و در آن هر کدام از طرفین موظف به انجام وظایفی خاص هستند و به صورت مشترک از منافع پروژه بهره‌مند می‌شوند و هیچ‌یک به‌طور قطع مالک شرکت نیستند.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، بهره برداری و واگذاری
 
در این مدل سرمایه گذاری، سرمایه گذار متعهد می‌شود که با هزینه شخصی، مسئولیت ساخت و راه اندازی همه یا بخشی از یک پروژه را بر عهده بگیرد و در مقابل برای تأمین هزینه‌های سرمایه گذاری خود، برای مدت زمانی مشخص، از آن پروژه بهره‌برداری کند.
 
تفاوت این روش سرمایه گذاری با مدل نخست در این است که در روش نخست، فقط تا زمانی شرکت سرمایه گذار حق استفاده از منافع پروژه را دارد که اصل سرمایه و سود آن به او برگشته باشد.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، تملک، بهره برداری و انتقال
 
تفاوت این قرارداد با قرارداد قبلی در تملک اموال مادی موجود در پروژه است. در این مدت، سرمایه‌گذار می‌تواند تملک بر اموال را به شرکت دیگری انتقال دهد، اما باز پس از پایان بهره‌برداری از سوی سرمایه‌گذار باید به دولت تحویل داده شود.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در ساخت، تملک و بهره برداری
 
در این نوع قرارداد، سرمایه‌گذار دیگر مجبور به تحویل پروژه به دولت نخواهد بود و مدت معینی برای تحویل به دولت تعیین نشده است. این روش بیشتر در کشور‌هایی انجام می‌گیرد که تجربه کافی در این قرارداد‌ها را داشته باشند و حساسیت کمتری نسبت به عقد قرارداد‌ها نشان می‌دهند.
 
 
سرمایه گذاری پورتفولیو چیست؟
 
یکی از شیوه‌های سرمایه گذاری، به‌ویژه در بازار‌های بین‌المللی، سرمایه گذاری پورتفولیو (سبد سهام) یا سرمایه‌گذاری غیر مستقیم سهامی است. سرمایه گذاری پورتفولیو (خرید اوراق بهادار) بر اساس قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، به انواع سهام شرکت، اوراق قرضه، جریان سرمایه بانکی، اوراق تجاری و اسناد خزانه دولتی، تقسیم می‌شود.
 
پورتفولیو یکی از انواع سرمایه گذاری خارجی در سهام است که تنها با هدف کسب سود و بدون ایجاد منافع بلندمدت و مدیریت ناشر اوراق بهادار، صورت می‌پذیرد.
 
سرمایه‌گذاری پورتفولیو ،یک تصمیم حساس و حیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی به شمار می‌رود و در دو دهه اخیر با جهانی شدن اقتصاد، جریانی از نوآوری‌های مالی، به کمک نهاد‌های مالی شتافته و برای پوشش ریسک و بهبود رقابت پذیری آن‌ها در بازار‌های مالی بسیار کارآمد است و سرمایه گذاران به طور گسترده از آن استفاده می‌کنند.
 
 
نکات حقوقی در تنظیم قرارداد سرمایه‌ گذاری
 
 
 
پرطرفدارترین قرارداد‌های سرمایه گذاری در ایران
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در تولید
 
انعقاد قرارداد سرمایه‌گذاری در تولید به نوعی حکم پیروزی در جذب سرمایه‌گذاری را دارد. اصولاً وقتی طرفین قراردادی را امضا می‌کنند، به این معنا است که همه آنها به اصول و حرف‌هایی که در آن قرارداد نوشته شده است، باور دارند؛ بنابراین اجرای هر یک از بند‌های قرارداد حائز اهمیت است و عملی نشدن حتی یکی از آن‌ها می‌تواند به برهم خوردن شراکت یا اخراج مسئول مرتبط، منجر شود.
 
با این تفاسیر، نحوه عقد قرارداد سرمایه‌گذاری در تولید، بسیار با اهمیت است. این قرارداد‌ها نکات حقوقی خاصی دارند که بهتر است قبل از هرگونه اقدامی، از آن‌ها مطلع باشید.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در بازار گردشگری
 
فرصت‌های سرمایه گذاری در بازار گردشگری (توریسم) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، طوری که برخی کشور‌ها از آن به عنوان منبع اصلی درآمد کشور خود نام می‌برند.
 
گردشگری، یک فعالیت اقتصادی وابسته به فرآیند سرمایه و اقتصاد بازار است و نقش سرمایه گذاری در بازار گردشگری یک نقش حیاتی، اصلی و بنیادی است؛ به همین دلیل، توسعه گردشگری وابستگی کامل به سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در هر کشور دارد و بدون این سرمایه‌گذاری‌ها، حتی شکل‌گیری جریان گردشگری با تأثیرگذاری اقتصادی، غیر ممکن است.
 
از آن‌جا که انواع خدمت و تسهیلات در صنعت گردشگری مشارکت دارند، ورود و گردش سرمایه در این حوزه همیشه در جریان است. خدمات و تسهیلاتی مانند هتل‌ها، اسکان و پذیرایی، رستوران‌ها و خدمات تغذیه، استراحتگاه‌ها، پارک‌ها، خدمات اطلاع‌رسانی، تور‌های داخلی و سفر‌های کوتاه تفریحی، جاذبه‌های فرهنگی، مغازه‌ها، تسهیلات تفریحی و ورزشی.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در فروشگاه‌های زنجیره‌ای
 
تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای، یکی از انواع سرمایه‌گذاری‌ و فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری افراد و واحد‌های صنفی است که می‌خواهند فروشگاه‌های زنجیره‌ای را برای خود ایجاد کنند و صنوف مختلف می‌توانند در این موضوع مشارکت داشته باشند و انجام چنین رسالتی، زمینه‌های اشتغال بسیاری را فراهم می‌کند.
 
در این راستا چهار رویکرد تشویق سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، اصلاح و دانش‌بنیان کردن شبکه‌های توزیع، حمایت از تولید داخلی و توسعه صادرات و بهبود فضای کسب‌ و کار، باید مد نظر قرار گیرد.
 
سرمایه‌گذاری در زمینه تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای با توجه به احساس نیازی که در سطح جامعه وجود دارد و رشد روزافزون تمایل افراد و خانواده‌ها به خرید و تأمین مایحتاج خود از این فروشگاه‌ها از توجیه اقتصادی برخوردار است.
 
ظاهراً علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در زمینه تأسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز راه کوتاه و آسانی را پیش‌رو دارند و می‌توانند به آسانی مجوز‌های لازم را دریافت کنند.
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در کارخانه‌
 
می‌توان گفت که شراکت و سرمایه‌گذاری در کارخانه، یکی از امن‌ترین و پرطرفدارترین سرمایه‌گذاری‌ها است که به طور معمول انجام می‌گیرد، اما در این نوع سرمایه‌گذاری هم مثل دیگر انواع شراکت‌، باید قراردادی بین دو طرف بسته شود.
 
همه شرکا یا به قولی سهام‌داران، بسته به نوع قراردادی که دارند، در سود و زیان کار شریک هستند؛ بنابراین قبل از اقدام برای هرگونه سرمایه‌گذاری در کارخانه، باید از نوع شراکت و همه جزئیات قرارداد اطلاع داشته باشید تا از سوءتفاهمات احتمالی جلوگیری شود.
 
سرمایه گذاری در این راه، شکل‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: مشارکت عمومی و مشارکت محدود. به همین دلیل، پیشنهاد شده است که برای قرارداد بستن، حتماً از یک مشاور حقوقی کمک بخواهید تا مسائل حقوقی‌ که در این مشارکت‌ها اهمیت دارند، برای شما توضیح دهد و برای انعقاد قرارداد، به تنهایی اقدام نکنید!
 
 
قرارداد سرمایه گذاری در کشاورزی
 
سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی، همیشه از سودآورترین کار‌ها در حوزه اقتصاد بوده است و در این میان، صنعت کشاورزی جایگاه ویژه‌ای دارد.
 
توسعه کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به صورتی که امنیت غذایی در جامعه داخلی را تأمین می‌کند، صادرات را توسعه می‌بخشد، باعث کارآفرینی و درآمدزایی در جوامع روستایی و موجب حفظ منابع طبیعی و محیط زیست می‌شود.
 
همچنین، این توسعه در از بین بردن فقر و کم‌رنگ کردن اختلاف طبقاتی، نقش مهمی ایفا می‌کند.
 
قرارداد سرمایه گذاری کشاورزی را می‌توان یکی از انواع قرارداد‌های سرمایه‌گذاری نامید که برای یک مدت معین بین یک کشاورز و یک شرکت، به شکل شفاهی یا کتبی، پیش از آغاز فرایند تولید، منعقد می‌شود.
 
در این قرارداد، پشتیبان (سرمایه‌گذار) و کشاورز در قالب شروطی در زمینه تأمین نهاده‌های تولید (نظیر کود، سم، بذر و …)، مشاوره، تولید، بازاریابی و فروش محصول و … نسبت به تولید محصولات کشاورزی اقدام می‌کنند.
 
 
روش تنظیم قرارداد سرمایه گذاری
 
بر اساس همه قرارداد‌های معتبر و درست دیگر، متن قرارداد سرمایه گذاری نیز باید شامل ارکان عمومی قرارداد‌ها باشد. این ارکان عمومی، مواردی مانند تعیین طرفین، موضوع، مدت و مبلغ قرارداد را در برمی‌گیرد.
 
از مهم‌ترین و حرفه‌ای‌ترین اقداماتی که باید قبل از شروع سرمایه‌گذاری انجام دهید، این است که قراردادی اصولی و منطبق با همه شرایط طرفین، میان خود منعقد کنید. 
 
 
موضوع قرارداد سرمایه گذاری
 
موضوع در قرارداد‌های سرمایه گذاری، همان سرمایه است. منظور از سرمایه، میزان آورده نقدی و غیر نقدی هر از طرفین قرارداد است که باید دقیقا در قرارداد، مقدار، نحوه پرداخت و جزئیات آن نوشته شود.
 
 
مدت قرارداد
 
تعیین مدت در قرارداد سرمایه گذاری، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا تاریخ شروع سرمایه‌گذاری و شرایط آن را مقرر می‌دارد. به‌طور مثال، از تاریخ انعقاد این قرارداد، شرکت فعالیت خود را آغاز می‌کند.
 
 
نحوه تقسیم سود
 
در یک قرارداد سرمایه گذاری، لازم است که نحوه، زمان و روش پرداخت تقسیم سود، حتما پیش‌بینی شود. به‌عنوان مثال:
 
“در پایان … ماه هر سال، سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت در طول همان سال، محاسبه و به نسبت سهم الشرکه شرکا به آنها پرداخت می‌شود یا به حساب شخصی معرفی شده از سوی هر یک از شرکا واریز خواهد شد. ”
 
ممکن است در مواردی، بر اساس تصمیم اکثریت شرکا یا شرکایی که بیش از نصف سرمایه را در اختیار دارند یا پیش‌بینی قرارداد سرمایه گذاری، شرکا تصمیم بگیرند که سود تقسیم نشود و انباشته شود تا در فواصل گوناگون طبق تصمیم شرکا بین آنها تقسیم شود.
 
 
نحوه ورود شرکا به سرمایه گذاری و خروج آنها از آن
 
بر اساس قانون مدنی، در صورت فوت احدی از شرکا، وراث او به عنوان نماینده قانونی وی، جانشین او در شرکت می‌شوند. در موارد ورود شخص جدید به شرکت، شرکا می‌توانند درباره نحوه حضور او در قرارداد سرمایه گذاری، پیش‌بینی کنند.
 
برای تسویه با شریکی که قصد خروج دارد، باید آورده او به شرکت و سود احتمالی متعلق به او که هنوز پرداخت نشده است، پرداخت شود.
 
از دیگر مواردی که باید هنگام تنظیم قرارداد سرمایه گذاری به آن توجه کرد، می‌توان موارد زیر را نام برد:
 
- تاریخ و محل انعقاد قرارداد
 
- نحوه مدیریت شرکت
 
- شرایط و توافق شرکا
 
- تعداد نسخ تهیه شده از قرارداد
 
در همه انواع قرارداد‌ سرمایه گذاری که اشاره شد، مشخصات مربوط به طرفین، موضوع قرارداد، میزان و نوع تعهدات، سود، تاریخ آغاز و پایان قرارداد، باید در قرارداد، ذکر شوند و مورد توافق قرار گیرند، مدیریت نیز مشخص شود و طرفین با شفافیت در طرح خواسته‌های خود بتوانند به اهداف خود دست پیدا کنند.
 

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.