به گزارش پارسینه تغییرات جمعیت شناختی به تدریج در حال تغییر دادن وضعیت اقتصاد ایران هستند و این در حالی است که فعالان بخش‌های مختلف اقتصادی در ایران، ظاهراً به این موضوع توجهی ندارند. از قضا، بازار مسکن هم از این وضعیت مستثنی نیست.

همین چند روز پیش بود که آماری تازه از میزان جمعیت سالمند در تهران منتشر شد که نشان می‌داد حدود ۱۰.۳ درصد از جمعیت تهران (معادل حدود ۱۰ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر) بیش از ۶۰ سال دارند. این نسبت، اما در تمام کشور هم برقرار است و به این ترتیب، ایران حدود ۸ میلیون نفر سالمندِ بالای ۶۰ سال دارد.

همین پیش بینی‌ها حاکی از آن هستند که در سال ۱۴۲۰ خورشیدی، ایران به مرز سالمندی مفرط جمعیتی می‌رسد، یعنی وضعیتی که کمابیش حدود ۲۰ درصد از جمعیت کشور، در گروه سنی بالای ۶۰ سال قرار می‌گیرند. از آن سو، در سال ۱۴۳۰ خورشیدی هم جمعیت سالمندان در ایران به ۲۵ درصد از کل جمعیت کشور می‌رسد و به این ترتیب، ایران تا ۳ دهه آینده در دوره سالمندی مفرط قرار خواهد گرفت، یعنی وضعیتی که برخی کشور‌های اروپای غربی (همچون آلمان و ایتالیا) اکنون در آن قرار دارند.

اما این وضعیت چگونه بر بازار مسکن تاثیر می‌گذارد؟ مهم‌ترین تاثیری که سالمندی جمعیت بر بازار مسکن بر جای خواهد گذاشت، از رهگذر کاهش شیب تقاضا برای ساخت مسکن می‌گذرد. به عبارت ساده، هر چقدر جمعیت سالمندتر باشد، تقاضا برای خرید مسکن و جا به جا شدن خانوار کاهش پیدا می‌کند.

از آن سو، مشکلات متعددی در مورد وراثت املاک پیش خواهد آمد: چه کسی مالک ملکی خواهد بود که صاحب آن به تازگی درگذشته است؟ آیا همچون سال‌های گذشته، ملک قدیمی برای ساخت واحد‌های مسکونی جدید به بازار عرضه می‌شود یا نه و پرسش‌هایی از این دست.

با این همه، مهم‌ترین آماری که فعالان حوزه مسکن باید به آن توجه کنند، تغییرات تعداد خانوار در ایران است. با شکل گیری هر خانوار جدید (ناشی از ازدواج، طلاق، شکل گیری خانوار تک نفره، مهاجرت دانشجویی به شهر‌های بزرگ و امثال این ها) تقاضایی جدید در بازار مسکن ایجاد می‌شود.

با این همه، شواهد آماری نشان می‌دهند که اکنون شیب شکل گیری خانوار جدید ناشی از ازدواج در ایران کاهش پیدا کرده و در سوی مقابل، شکل گیری خانوار‌های جدید ناشی از طلاق رشد پیدا کرده است. به این ترتیب، جنس تقاضا، از جمله در مورد متراژ، محله‌های پرطرفدار و امکانات مورد نیاز، به سرعت تغییر خواهد کرد.

در جدول زیر، قیمت‌های پیشنهادی برای املاک مسکونی فروشی در تهران در پایان هفته منتهی به ۱۶ مهر را مشاهده می‌کنید:

 

قیمت پیشنهادی برای فروش مسکن در تهران (هفته منتهی به 16 مهر)
محله	متراژ (متر مربع)	سن بنا (سال)	قیمت (هر متر مربع)
پونک	62	15	31 میلیون تومان
دامپزشکی	46	5	23 میلیون و 800 هزار تومان
دلاوران	90	2	28 میلیون تومان
جشنواره	52	15	21 میلیون و 100 هزار تومان
تهرانپارس شرقی	115	نوساز	31 میلیون و 900 هزار تومان
آهنگ	54	5	25 میلیون و 200 هزار تومان
استاد معین	42	نوساز	26 میلیون و 200 هزار تومان
گیشا	64	18	46 میلیون و 800 هزار تومان
سعادت آباد	120	12	60 میلیون و 800 هزار تومان