.به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، ائتلاف ملت که مخالفین اردوغان را گرد هم آورده، روز به روز در حال فعالیت اجتماعی و رسانه ای است. این ائتلاف به دنبال کنار زدن اردوغان و باغچلی از صحنه قدرت و سیاست ترکیه است

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق در مصاحبه با روزنامه قرار، جزئیات دیدگاه های سیاسی خود و همراهانش را مطرح کرده است.

رهبر حزب جمهوری خلق معتقد است که نظام ریاستی، مشکلات بزرگی برای ترکیه به وجود آورده و به همین خاطر، شش حزب مخالف، بر سر تغییر نظام سیاسی، به توافق رسیده‌اند. او در مصاحبه با روزنامه قرار، ابعاد این موضوع را با جزئیات بیشتری مطرح کرده است.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه جدید اعلام کرده که شخصا از نظام ریاست جمهوری راضی است و ترکیه هیچگاه به نظام پارلمانی باز نخواهد داشت ارزیابی شما از سخنان ایشان چیست ؟

ما چنین فکر می‌کنیم. بر عکس ایشان، معتقدیم که در دوران  نظام ریاستی، کشورمان ترکیه روز به روز در حال پسرفت و عقب‌گرد بوده است. ما معتقدیم که این کشور در دوران نظام ریاست جمهوری یعنی از سال 2017 به بعد به طور مداوم دچار مشکل شده و نسبت به سالیان پیش با پسرفت و رکود سختی روبرو شده است و تمام شهروندان کشور هم از این وضعیت ناراضی هستند.

آنچه که ما به دنبال آن هستیم صرفاً انحلال نظام ریاستی و بازگشت به نظام پارلمانی نیست. ما می خواهیم دارای یک «نظام پارلمانی تقویت شده» باشیم. به این معنی که پارلمان حق و اختیارات فراوانی برای نظارت بر دولت داشته باشد. نمایندگان به طور واقعی نماینده مردم باشند و بتوانند از حقوق و مطالبات مردم دفاع کنند بدون آنکه اراده خود را تسلیم میراث های سیاسی شوم گذشته کنند.

در حال حاضر ما در ترکیه با یک نظام سیاسی و اجرایی عجیب روبرو هستیم که کل اقتدار و اختیارات آن در دست یک نفر است و برای تمام امور، به تنهایی تصمیم می گیرد و به هیچ کسی حساب پس نمی دهد. در چنین شرایطی است که قانون اساسی حقوق کشور و قوه مقننه عملاً به حالت تعلیق درآمده و این برای کشور ما بسیار خطرناک و آسیب‌زا است. اردوغان هر کاری که دلش بخواهد انجام می دهد و به هیچ کسی حساب پس نمی‌دهد. همین حالا دادگاه قانون اساسی که به عنوان شورای نگهبان قانون اساسی و به عنوان بالاترین محکمه قضایی کشور شناخته می‌شود، احکامی صادر کرده که دادگاه‌های بدوی که قضات و دادستان های دادگاه‌های بدوی تحت امر اردوغان، به راحتی این احکام را رد کرده و از اجرا یا پذیرش آن امتناع می کنند. در شرایطی که بر اساس مشاهدات عینی ما، حتی وزرا هم هیچ کاره هستند و تمام تصمیمات در دست خود اردوغان است، تغییر کابینه و حتی تغییر شخص رئیس‌ جمهور نمی‌تواند کاری را پیش ببرد چرا که کل سیستم مشکل دارد. نظام ریاستی، نظام آسیب زا و بدی است که کل اختیارات را تنها در دست یک شخص می گذارد و چنین چیزی قابل قبول نیست.

اگر همه چیز تا این اندازه برای رئیس جمهور و تیم او مطلوب است پس چرا می‌خواهند قانون اساسی ترکیه را تغییر دهند ؟

هدف اصلی و حقیقی آنها، تغییر محتوای حقوقی قانون اساسی نیست. آنها فقط به دنبال اهداف روزمره و کوتاه مدت هستند. در بلندگوهای تبلیغاتی خود اعلام می‌کنند که ما می‌خواهیم قانون اساسی را تغییر دهیم. ولی هدف این نیست. آنها فقط می خواهند موضوع اخبار روز را تغییر دهند و کاری کنند که مردم به جای صحبت در مورد رکود، گرانی، مشکلات اقتصادی و بیکاری روزمره درباره این صحبت کنند که آیا کدام یک از مواد قانون اساسی قرار است عوض شود.

مردم به شکل عینی و حقیقی با مشکلاتی همچون بیکاری، فقر و گرسنگی روبه‌رو هستند و تیم اردوغان فقط می‌خواهد موضوع بحث را عوض کند اگر نه همه چیز برای او مطلوب است و اصلاً مشکلی وجود ندارد که بخواهد آن را با قانون حل کند چون اساساً به قانون پایبند نیست و تمام مقررات را دور می زند.

در تاریخ جمهوری ترکیه روسای جمهور به عنوان یک مقام بی‌طرف و بدون تبعیض، به تمام نهادهای سیاسی و احزاب کشور به یک چشم نگاه می‌کردند و خود را در مقابل همه موظف می دانستند. آنها پس از رسیدن به این مقام سوگند یاد می‌کردند و در حضور نمایندگان پارلمان می گفتند به شرف و ناموسم قسم،  از حقوق ملت دفاع خواهم کرد. احتمالا اردوغان بخواهد این بند را تغییر دهد.

چرا به طور مداوم درباره نظامی به نام نظام پارلمانی تقویت شده ثابت می کنید؟ تقویت پارلمان چیست ؟

 وقتی که از پارلمان تقویت شده سخن به میان می آوریم، چنین چیزی به این معنی نیست که صرفاً اختیارات و قدرت پارلمان بیشتر شود. در واقع به دنبال این هستیم که در انتخاب نامزدها و راه یافتن سیاستمداران و نمایندگان پارلمان به صحن مجلس، تغییراتی به وجود بیاید. کاری کنیم که رانت ها و سنت نظامی و تحمیلی تاریخی و سیاسی بر انتخابات سایه نیندازند. می دانید که بخش مهمی از قوانین احزاب و قوانین انتخاباتی بر اساس خواست و اندیشه سران کودتاگر نوشته شده است. باید نظام پارلمانی و انتخاباتی خود را از میراث کودتاگران پاک کنیم. ترکیه نیازمند این است که علاوه بر حقوقدانان، نمایندگان تمام اقشار سیاسی، اجتماعی گروه‌های قومی، همه و همه گرد هم آیند و یک متن قانون اساسی جدید بنویسند که مورد قبول تمام گروه‌های اجتماعی باشد و همه مردم ترکیه حس کنند که حقوق و جایگاه آنها در قانون اساسی جدید قابل لحاظ شده است. بنابراین برای نوشتن قانون اساسی جدید ما بیش از هر چیز به تعامل و توافق اجتماعی نیاز دارد. مطمئن باشید در نظام ریاستی، امکان نوشتن چنین قانونی وجود ندارد و تا زمانی که به نظام پارلمانی بازنگردیم؛ نمی توانیم همگی کنار هم بنشینیم و برای ترکیه یک قانون اساسی دموکراتیک و پیشرفته بنویسیم.

شما همواره اعلام کرده‌اید که چهار ماده نخست قانون اساسی فعلی ترکیه نباید عوض شود و نشان داده اید که به مفاهیمی همچون لاییسم و کمالیسم حساس هستید و نمی‌خواهید که این مفاهیم از قانون اساسی ترکیه زدوده شوند. اگر اردوغان اعلام کند که این درخواست شما را می‌پذیرد و حاضر نیست به این مواد دست بزند، آیا حاضرید با حزب او در یک کمیسیون مشترک پشت میز بنشینید و قانون جدید بنویسید ؟

خیر ما هیچگاه حاضر نیستیم در کنار سران آکپارتی بنشینیم و متن اساسی جدید بنویسیم. از لحظه‌ای که روبروی آنها پشت میز بنشینیم به درخواست‌های تمامیت خواهانه و استبدادی آنها مشروعیت داده ایم در نتیجه از چنین گفتگوهای استقبال نمی کنیم.

به نظر من، از نهاد عالی انتخابات، بسیار بعید است که برای سومین بار به اردوغان اجازه داد که در سال 2023 میلادی نامزد انتخابات شود. اما به شما به عنوان حزب جمهوری خلق هنوز هم در این مورد موضع گیری نکرده اید و این یک مشکل جدی است. چه توضیحی در این مورد دارید؟

 اتفاقاً من مانند شما فکر نمی کنم و بر این باورم که نهاد عالی انتخابات برگزار خواهد شد و به اردوغان خواهد گفت: اختیار دارید! تشریف بیاورید. البته که نامزد هستید و افتخار دادید. مسئله ای که برای ما اهمیت دارد درک این واقعیت است که حتماً در انتخابات بعدی اردوغان خواهد رفت. او و حزبش رفتنی هستند. خود او، این واقعیت را به روشنی درک کرده است و اطمینان داشته باشید که تیم اردوغان هم این آگاهی را کسب کرده که در انتخابات آتی شکست خواهد خورد. در نتیجه از همین الان به فکر افتاده اند که چگونه از آخرین قطرات ثروت و دارایی این کشور استفاده کنند و موقعیت خود را چگونه حفظ کنند. جایگاه و اموال جدیدی برای خود دست و پا کند اما هر جا بروند شهروندان مابقی آن ها را خواهند گرفت  و واقعیت‌ها را خواهند دید. بگذارید به این نکته مهم اشاره کنم ما صرفاً به دنبال این نیستیم که اردوغان به هر قیمتی برود. یعنی حرف ما این نیست که هدف حیاتی مان صرفاً حذف اردوغان از صحنه قدرت باشد. اصلا دچار چنین تصوری نشده‌ایم و نمی گوییم: بگذار اردوغان برود هر چه می‌خواهد پیش بیاید. خیر. چنین تصوری بسیار خطرناک است و ما برای کشورمان چنین ایده و باوری نداریم. کنار زدن اردوغان نیست بلکه این است که در مورد دوران پسا اردوغان هم اطلاعات و برنامه کامل داشته باشیم و از حالا به روشنی بفهمیم که می خواهیم پس از آکپارتی و اردوغان، کشور را چگونه اداره کنیم و مشکلاتی را که در دوران اقتدار او به وجود آمده به چه شکلی حل کنیم.  به همین خاطر ما به عنوان سران ائتلاف ملت، تاکنون نشست‌ها و دیدارهای فراوانی داشتیم و به طور همیشگی به طور مرتب در این مورد تعامل و مطالعه داریم. برخی از احزاب گزارش‌های 50 صفحه ای، برخی از آنها 150 صفحه نوشته اند. تصور می‌کنم گزارش نهایی هم‌اندیشی همه این احزاب در مورد تأسیس نظام پارلمانی تقویت شده، به یک متن 300 صفحه ای برسد که بسیار غنی و دارای جزئیات دقیق خواهد بود. چون این متن فقط به درد دولتمردان کارشناسان سیاسی و شما روزنامه‌نگاران می‌خورد، باید یک تک صفحه روشن و دقیق در بیاوریم که هموطن ما وقت و حوصله داشته باشد که آن را بخواند و بفهمد که هدف نهایی ما چیست.  ما نهایتاً به این متن کوتاه یک صفحه ای خواهیم رسید سران شش حزب، آن را امضا خواهد کرد (حزب جمهوری خلق، حزب خوب، حزب سعادت، حزب دموکرات، حزب جهش و دموکراسی و حزب آینده).

آیا چنین چیزی به این معنی است که ائتلاف شما شامل این 6 حزب است؟

ائتلاف یک مضووع است و اشتراک نظر در تاسیس نظام پارلمانی تقویت شده، یک چیز دیگر. من مختار نیستم در مورد تصمیم سران آن احزاب حرف بزنم. اما چیزی که مهم است؛، این است که اهداف و اصول ما مشترک است.

ظاهرا شما نگرانی هایی هم دارید.

بله. من نگران هستم. چون اردوغان، قطعا و یقینا به دبنال تنش زایی است. اساسا تاکتیک او همین است. تنش به وجود می آورد، ناآرامی ایجاد می کند تا صحنه انتخابات را به نفع خود پیش برد. من به همه نمایندگان حزبم در پارلمان، به همه مسئولین شاخه های  استانی، رفقا، مردم، هواداران، احزاب همراه و دیگران پیام داده‌ام که مراقب باشند. صبور و بردبار باشند. خونسردی خود را حفظ کنند و در دام سیاست های تنش زا نیفتند. حزب حاکم، قطعا رفتنی است و خودشان هم این را می دانند. باید در آرامش و خونسردی کار خود را پیش ببریم. یادتان است اردوغان در مورد خانم آکشنر چه گفت؟ وقتی که هواداران آکپارتی در یک شهر به خانم آکشنر حمله کردند، اردوغان گفت: این که چیزی نیست. صبر کنید ببینید چه ها بر سرشان خواهد آمد. بالاخره ما این حرف ها را به عنوان نماد و نشانه تنش و تهدید تلقی می کنیم. اما با خونسردی و آرامش راه خود را ادامه می دهیم و معتقدیم که پیروز خواهیم شد.

منبع روزنامه قرار

انتهای پیام/